Ψυχολογία
Γιατί να υπάρχει τόση μοναξιά γύρω μας;
Γιατί υπάρχει τόση μοναξιά γύρω μας;
Τι σας λέει ο περισσότερος κόσμος που είναι μόνος; Ποια είναι η αιτία σύμφωνα με αυτόν;
Πολλοί άνθρωποι αναφέρουν ότι νιώθουν πολύ μοναξιά και ότι το κρύβουν από τους άλλους σίγουρα. Η άρνηση είναι μία πρόχειρη άμυνα του μυαλού μας για να αντιμετωπίσει έναν φόβο και να του μειώσει την ένταση.
Αρνούμαστε ότι υπάρχει ο φόβος. Όμως έτσι δεν τον αντιμετωπίζουμε ποτέ αλλά μας ενοχλεί γιατί τον διαισθανόμαστε συνέχεια από το ασυνείδητο να υπάρχει και να μας ενοχλεί.
Χαίρομαι επομένως όταν ακούω έναν άνθρωπο με θάρρος να λέει ότι φοβάται την μοναξιά. Το πρώτο βήμα για να αντιμετωπίσεις έναν φόβο είναι να τον παραδεχθείς ότι υπάρχει.
Ας σκεφτούμε όμως τί περιμένει η φύση από εμάς. Να συνεχίσουμε να υπάρχουμε ως είδος, γι αυτό ζούμε σε κοινωνίες. Η ανθρώπινη επαφή προκαλεί τόσες “καλές” χημικές ουσίες να κυκλοφορήσουν στο μυαλό μας, που μόνο τυχαίο δεν θα μπορούσε να είναι. Επομένως είναι σχεδιασμένο από την φύση να χρειαζόμαστε την ανθρώπινη επαφή.
Επειδή κάποιοι άνθρωποι μπορεί να δυσκολεύονται σε αυτήν, είτε από ασυνείδητες εμπειρίες της παιδικής ηλικίας, είτε από τον σύγχρονο τρόπο ζωής, βλέπεις κάποιες φορές να εκθειάζονται οι αρετές της μοναξιάς.
Νιώθω ότι γράφονται από ανθρώπους που νιώθουν πολλοί μόνοι και γράφουν έτσι για να πείσουν τον εαυτό τους ότι κάνουν το σωστό γιατί φοβούνται, νομίζουν λανθασμένα, ότι αυτό δεν αλλάζει.
Μέσα από την δουλειά μας όμως βλέπεις συχνά έναν άνθρωπο μοναχικό να διώχνει διάφορους προσωπικούς φόβους του και να απολαμβάνει την ανθρώπινη επαφή, «να εξημερώνεται» με την καλή έννοια, μιας και η μοναξια αγριεύει τον άνθρωπο.
Ζούμε μία έντονη σύγκρουση μεταξύ ενστίκτων και τρόπου ζωής.
Το ένστικτο μας λέει ότι χρειάζεσαι κάποιον για να μην φοβάσαι τον θάνατο και την μοναξιά που συμβολίζει αυτόν. Χρειαζόμαστε τον σύντροφο, που σε ένα μικρό βαθμό, είναι και συμβολικός πατέρας ή μητέρα.
Όμως δεν έχουμε χρόνο να τον ψάξουμε, ή έστω υποκρινόμαστε στον εαυτό μας ότι δεν έχουμε χρόνο. Ή τον δίνουμε σε τεχνητά «πρέπει».
Μας βολεύει λίγο να μην βάλουμε προεραιότητα το να σταματήσουμε την μοναξιά. Το να τρέχουμε και να λέμε ότι δεν έχουμε χρόνο. Νομίζουμε ότι έτσι θα κοιμήσουμε το ασυνείδητο που μας τσιγκλάει με τις ανάγκες του. Το μόνο που καταφέρνουμε όμως είναι να μας ενοχλεί από ο ασυνείδητο η μοναξιά, να υπάρχει στο παρασκήνιο τ σκέψης μας.
Μία τέτοια άμυνα είναι και το να δημιουργούμε ένα ιδανικό, ένα πρόσωπο που θα λατρέψει τις δικές μας ατέλειες. Αυτό σημαίνει ότι διαισθανόμαστε ότι έχουμε κάποιες ατέλειες, αλλά νομίζουμε ίσως ότι δεν μπορούμε να τις αλλάξουμε.
Οπότε αποφεύγουμε να τις συνειδητοποιήσουμε. Το να περιμένουμε ένα ιδανικό πρόσωπο είναι η τέλεια δικαιολογία για αναβολή να αλλάξουμε στον εαυτό μας. Περίεργο, μα δεν θα έρθει ποτέ. Ουσιαστικά εξυπηρετεί την αναβλητικότητά μας να ασχοληθούμε με το θέμα της μοναξιάς και τελικά με τον εαυτό μας.
Ρίχνουμε την ευθύνη προς τα έξω και όχι σε εμάς. Ζούμε σε μια δύσκολη εποχή, όμως ένας άνθρωπος που ξέρει τον εαυτό του, μπορεί να αλλάξει σε μεγάλο βαθμό το περιβάλλον του.
Θυμάμαι μία φίλη που αναγνώριζε μόνη της ότι είχε φόβο με την δέσμευση, μέσα από το οικογενειακό περιβάλλον που μεγάλωσε. Έλεγε ότι στον χρόνο της μοναξιάς της είχε την ευκαιρία να εξελιχθεί, να γίνει καλύτερος άνθρωπος. Μα ακόμη φοβόταν γιατί έλεγε ότι ζητούσε πολλά από τον άλλον.
Όμως στην ουσία φοβόταν πολύ το αν θα ανταποκρινόταν σε ό,τι θα ζητούσε ένας σύντροφος από εκείνη.
Ένας σύντροφος, ακόμη και στην αρχή μιας σχέσης δεν σε κουράζει μόνο, με τις ατέλειές του. Σου δείχνει και τις δικές σου ατέλειες αν είσαι έτοιμος να τις ψάξεις και να τις συνειδητοποιήσεις προκειμένου να τις αλλάξεις.
Είναι μία ευκαιρία και πολλοί άνθρωποι την φοβούνται. Ίσως τελικά να φοβούνται την αλλαγή του ίδιου τους του εαυτού που μπορεί να χρειαστεί για μια συνύπαρξη με βάθος. Ακόμη και οι σχέσεις που τελειώνουν, μας εξελίσσουν και μας προετοιμάζουν, για μία πολύ καλύτερη σχέση στο μέλλον. Το ιδανικό φτιάχνεται λοιπόν.
Άνδρες και γυναίκες , μόνοι, επιβαρυμένοι από την καθημερινότητα, προσπαθούν συνεχώς να διατηρήσουν ή να μην χάσουν την ποιότητα της ζωής τους. Είμαστε σε ένα διαρκές άγχος διεκδικώντας την ποιότητα ζωής.
Πολύ συχνά ο φόβος υπάρχει σε κινδύνους που δεν απειλούν τη ζωή μας, αλλά το να πονέσουμε συναισθηματικά. Η πληγωμένη αυτοεικόνα από την απόρριψη κάποιου που επιθυμούμε ως σύντροφο στην πραγματικότητα δεν είναι κάτι δραματικό.
Όταν όμως είμαστε ήδη επιβαρυμένοι, συμβολικά σημαίνει πολύ περισσότερα. Η απόρριψη του άλλου είναι απλά μια σταγόνα που μπορεί να ξεχυλήσει το ποτήρι.
Επίσης, οι απαιτήσεις μιας σχέσης μπορεί να φαντάζουν στο μυαλό μας σαν πίεση. Πολλοί άνθρωποι λένε «φοβάμαι μήπως χάσω την ασφάλεια της ηρεμίας μου, εκτός κι αν ο έρωτας μου εμφανιστεί τροπαιούχος σαν ένα όραμα αποκάλυψης».
Σαν να λέμε ο έρωτας θα μου χτυπήσει την πόρτα παρότι εγώ αλλάζω συνεχώς το διαμέρισμα που μένω…
Φοβόμαστε να επενδύσουμε συναισθηματικά και φοβόμαστε τις απαιτήσεις του άλλου γιατί μπορεί να μας επιβαρύνουν συναισθηματικά. Θα έχουμε να ικανοποιήσουμε και κάποιον άλλον εκτός από τον εαυτό μας. Όμως το να θυσιάζεις κάποια δική σου επιθυμία, αυτό δεν είναι αγάπη; Μήπως μιλάμε πολύ για το τυφλό πάθος του έρωτα και όχι την αγάπη;
Είμαστε ανοιχτοί στο να ερωτευτούμε;
Το μυαλό μας μάς ξεγελά πολύ εύκολα χωρίς να το καταλάβουμε. Μια καλή μου φίλη, έλεγε ότι απολαμβάνει τη μοναξιά της και ότι έχει την ελευθερία να κάνει ό,τι επιθυμεί. Είχε τόσο πολύ γεμάτο τον χρόνο της που έλεγε ότι δεν προλαβαίνει να σκεφθεί το θέμα της μοναξιάς, δεν έχει χρόνο να βγει έξω λόγω της δουλειάς της, να σχετιστεί με άλλους ανθρώπους.
Κάποια στιγμή παραδέχθηκε ότι δεν έκανε ό,τι επιθυμούσε, απλά γέμιζε το χρόνο της με δουλειά για να μην σκέφτεται τη μοναξιά της. Το μυαλό μας μπορεί να μας πείσει ότι η ρουτίνα της ηρεμίας μας είναι πιο ασφαλής από το να διεκδικήσουμε το καλύτερο, το να αγαπήσουμε. Το δεύτερο έχει το ρίσκο του να μην μας ταιριάζει, να έχει ατέλειες με τις οποίες θα πρέπει να προσαρμοστούμε.
Ο έρωτας είναι θέμα πιθανοτήτων και τύχης;
Έχει σημασία να διακρίνουμε τον έρωτα από την αγάπη. Ο έρωτας είναι ένα συναίσθημα που μας τυφλώνει όπου δεν μπορούμε να δούμε τις ατέλειες του άλλου. Πολλές φορές οι άνθρωποι αναφέρουν στην προσωπική τους ιστορία έναν έρωτα του παρελθόντος εξιδανικευμένο. Έναν έρωτα μπροστά στον οποίο αμφισβητείται αν θα μπορούσε να προκύψει κάτι νέο και το ίδιο ωραίο στο μέλλον.
Αυτό που είναι πολύ ενδιαφέρον είναι το γιατί εξιδανικεύθηκε αυτός ο έρωτας. Συνήθως πρόκειται για έναν άνθρωπο, ο οποίος μείωνε ή αμφισβητούσε την αξία μας κι εμείς νοιώθαμε ότι θα αναγνωριστεί η αξία μας κατακτώντας τον ολοκληρωτικά.
Στο πέρασμα του χρόνου αναγνωρίζουμε τις ατέλειες του ανθρώπου αυτού και ότι δεν θα μπορούσαμε να συμβιώσουμε μαζί του. Όμως αυτό που υπερισχύει στην ανάμνηση του, είναι η ένταση του πάθους που ζήσαμε. Αυτή η εξιδανίκευση του παρελθόντος μας κάνει να συγκρίνουμε και να βλέπουμε κυρίως τις ατέλειες σε ανθρώπους από την στιγμή που τους γνωρίζουμε.
Αυτό που αλλάζει τις πιθανότητες είναι το πώς νιώθουμε με τον εαυτό μας.
Όταν ένας άνθρωπος λέει ότι αγαπά την μοναξιά του, ότι έτσι είναι ελεύθερος να κάνει ότι θέλει, διώχνει με αυτή την άρνηση τον φόβο του να μη μείνει μόνος, από το συνειδητό του μυαλό μόνο βέβαια.
Οπότε δεν δίνει συχνές ευκαιρίες να γνωρίσει ανθρώπους. Και αν τυχόν γνωρίσει, πιθανά να εκπέμπει μία δυσπιστία προς αυτούς. Όταν όμως σε κάποιον δείχνουμε μια κλειστή συμπεριφορά, το πιθανότερο είναι ότι θα προκαλέσουμε την ίδια συμπεριφορά.
Εάν δεν παραδεχθούμε στον εαυτό μας ότι η μοναξιά μας προκαλεί μία μέτρια δυσφορία, δεν πρόκειται να κινηθούμε να επιδιώξουμε το τέλος της μοναξιάς. Δεν θα δίνουμε έτσι πιθανότητες στην τύχη να μας βρει ο έρωτας. Η μόνη λύση είναι κατ αρχήν να αντιπαθήσουμε την αδράνεια και την ρουτίνα μιας μοναχικής καθημερινότητας. Όχι με οίκτο προς τον εαυτό μας αλλά σαν μια ήρεμη παραδοχή στον εαυτό μας.
Στην πραγματικότητα ένας άνθρωπος είναι συμβατός ας πούμε με άλλους χίλιους και είναι το σεξουαλικό μας ένστικτο το οποίο επενδύεται σε έναν άνθρωπο και μας κάνει να τον βλέπουμε τόσο ξεχωριστό. Τα συναισθήματα που νιώθουμε γι αυτόν τον άνθρωπο τα νιώθουμε γιατί έχουμε την φυσική ανάγκη να τα νιώσουμε για κάποιον.
Το να τα στερούμε από τον εαυτό μας σημαίνει ότι καταπιέζουμε την φύση μας και γι αυτό η μοναξιά συνοδεύεται από μια όχι και τόσο καλή διάθεση. Η συγκίνηση του έρωτα μας κάνει να βλέπουμε τον άλλον όπως θα θέλαμε να είναι.
Αυτό που μας κάνει να βλέπουμε τον άλλον όπως είναι και ίσως να αγαπήσουμε τις ατέλειές του, είναι η αφιέρωση του πολύτιμου χρόνου μας, συνειδητά, στο να έχουμε δίπλα μας έναν σύντροφο.
Πρέπει να ξέρουμε ότι ο φόβος της μοναξιάς που δεν αντιμετωπίζεται είναι χειρότερος από την απογοήτευση να υπάρξουν αποτυχημένες προσπάθειες. Τότε μπορούμε να πάρουμε το ρίσκο να πονέσουμε από ατυχείς επιλογές.
Όταν καθυστερείς για να σκεφτείς, από φόβο μήπως κάνεις λάθη, αυξάνεις την πιθανότητα να κάνεις μεγαλύτερα και καθυστερημένα σκεπτόμενα λάθη..
Ο τρόπος ζωής και οι συναναστροφές μας τι ρόλο παίζουν στον έρωτα;
Ακόμη και η παρουσία ανθρώπων στον ίδιο χώρο χωρίς να μιλάνε, σε ένα σινεμά για παράδειγμα, θεωρείται ανθρώπινη επιικοινωνία καθώς η παρουσία των άλλων, επηρεάζει την συμπεριφορά μας. Μπορεί να μην θέλουμε μια αίθουσα ασφυκτικά γεμάτη, όχι όμως και τελείως άδεια.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε ξένες κωμικές σειρές ακούγεται το γέλιο ενός κοινού, για να μας τονίσει το ευχάριστο μιας αστείας σκηνής.
Εμείς τι κάναμε; Δεχτήκαμε να έχουμε τεράστιες οθόνες στο σπίτι μας για να μην κουραζόμαστε να βγαίνουμε έξω. Μόνο που εκεί είμαστε παθητικοί δέκτες.
Στερούμε από τον εαυτό μας την ιεροτελεστία, όπως αναφέρει ο Σαιντ Εξυπερύ…Την διαδικασία του να περιμένεις κάθε μέρα κάτι ευχάριστο… ακόμη και το να ετοιμαστείς να πας σινεμά. Δεν μας είναι εύκολο να καταλάβουμε ότι το διάλλειμα στην ταινία έχει το νόημα του, να μιλήσουμε για αυτήν, να δούμε τον κόσμο τριγύρω μας.
Υπάρχει η αντίληψη ότι οι καλοκαιρινές διακοπές αποφορτίζουν το μυαλό. Στην πραγματικότητα αυτό διαρκεί για λίγο και το «σοκ» της επαναφοράς στην πραγματικότητα είναι πιο ισχυρό αν ξεκουράζεσαι μία φορά τον χρόνο.
Το μυαλό χρειάζεται καθημερινές «διακοπές» η καθημερινότητα πρέπει να έχει κάτι που περιμένουμε, και όπου χρησιμοποιούμε όχι μόνο την αίσθηση της όρασης, αλλά και την ακοή, την όσφρηση… τότε ζούμε και αποτυπώνεται μια ωραία στιγμή ως καλή ανάμνηση
Όταν ξεσυνηθίζουμε την ανθρώπινη επαφή, δείχνει κάπως απότομο να φλερτάρουμε με κάποιον άγνωστο.
Σήμερα, εκτός από την εργασία του όπου θεωρείται όμως υποχρεωτικό, ένας άνθρωπος μπορεί να περάσει όλη του την ημέρα χωρίς να μιλήσει ουσιαστικά, χρησιμοποιώντας το χρώμα της φωνής μας, με κάποιον άγνωστο. Λέμε ότι γλυτώνουμε χρόνο μη περιμένοντας σε μία ουρά, όμως τελικά τι τον κάνουμε; Τον ξοδεύουμε σε οθόνες μπροστά.
Κυνηγάμε μια ποιότητας ζωής υλική, την οποία για να διατηρήσουμε θυσιάζουμε όλον τον πολύτιμό μας χρόνο σε αυτή. Περιμένουμε τον έρωτα απλά σαν έκπληξη αν και η ανάγκη του δεν σταματάει να σιγοκαίει στο υποσυνείδητό μας.
Ας φανταστούμε το παρακάτω παράδειγμα: Ένας άνθρωπος του οποίου το εισόδημα μειώνεται, αρχίζει να δουλεύει περισσότερο χρόνο για να διατηρήσει την ποιότητα ζωής του. Αυτό έχει ως συνέπεια να μειώσει τον χρόνο που περνάει με φίλους και σε ευχάριστες δραστηριότητες μαζί τους.
Αυτές όμως οι δραστηριότητες είναι απαραίτητες καθώς οδηγούν το μυαλό μας να παράγει τις χημικές ουσίες υπεύθυνες για την καλή μας συναισθηματική διάθεση. Ο έρωτας δεν είναι πλέον προτεραιότητά για τον χρόνο μας, για τον οργανισμό μας όμως είναι προτεραιότητα καθώς είναι ένα φυσικό αντικαταθλιπτικό.
Είναι καλό να συνηθίζουμε την μοναξιά;
Σίγουρα θα έχει τύχει να επισκεφθείτε με την παρέα σας ένα εστιατόριο, ένα μπαρ το οποίο έτυχε να μην έχει καθόλου κόσμο και κάποιος από την παρέα σας να είπε, «είναι άδειο, πάμε κάπου αλλού».
Κάποιες φορές το λέμε, άλλες θέλουμε ησυχία. Κάτι μας λέει όμως αυτό, χρειαζόμαστε τους άλλους. Σαν φυσική παρουσία έστω.
Αν δούμε σε ένα εστιατόριο πολύ κόσμο, συνήθως νιώθουμε ασφάλεια υποθέτοντας ότι το φαγητό θα είναι καλό.
Όχι, δεν είναι καλό να συνηθίζουμε την μοναξιά. Ο άνθρωπος αγριεύει, παραξενεύει, μαθαίνει να μην προσπαθεί να δέχεται τα λάθη του άλλου αλλά μόνο τα δικά του, να μιλάει μέσα από οθόνες όπου δέχεται μόνο την θετική επιβράβευση ότι αρέσουν οι φωτογραφίες του και ότι δημοσιοποιεί στο διαδίκτυο.
Όμως αυτή η επιβράβευση είναι κούφια και καλλιεργεί με άσχημο τρόπο την ματαιοδοξία μας. Μειώνει επίσης την ανεκτικότητά μας στους άλλους ανθρώπους.
Υπάρχουν άνθρωποι που φοβούνται περισσότερο την μοναξιά και διεκδικούν να είναι συνεχώς σε κάποια σχέση;
Δεν υπάρχει περίπτωση να είμαστε τέλειοι γιατί οι γονείς μας αποκλείεται να ήταν τέλειοι η αλάνθαστοι… Δεν υπάρχει ο τέλειος άνθρωπος. Οδεύουμε προς την τελειότητα όταν γνωρίζουμε τις αδυναμίες και προσπαθούμε να τις βελτιώσουμε, όχι όταν αρνούμαστε ότι υπάρχουν. Κάποιοι μας φαίνονται τέλειοι κοιτώντας τους απέξω.
Το να μην μπορεί κάποιος καθόλου την μοναξιά μπορεί να σημαίνει ότι έχει ανάγκη να παίρνει αξία συνεχώς “από κάποιον άλλο άνθρωπο ” γιατί ο ίδιος δεν βλέπει αξία στον εαυτό του.
Κάτι που συχνά έχει να κάνει με το πώς μας συμπεριφερόντουσαν οι γονείς μας. Είναι κάτι που μπορούμε να το αλλάξουμε, μέσα από δουλειά κατά την οποία «φέρνουμε μια τέτοια ανάμνηση» στο συνειδητό μας.
Ένας τέτοιος άνθρωπος όμως μπορεί να εξελιχθεί σε έναν πιο τρυφερό και ευαισθητοποιημένο σύντροφο, μετατρέποντας το έλλειμμα του, αυτό που δεν πήρε από τους γονείς του, σε προτέρημα. Η ευαισθησία είναι δύναμη.
Κι όμως, μια σχέση θα μπορούσε να εξελίξει και αυτόν τον άνθρωπο.
Ξέρετε, συχνά άνδρες δέχονται να επισκεφθούν έναν ψυχολόγο διότι η σύντροφος τους τους το ζήτησε και το κάνουν για χάρη της. Και μέσω ακόμη μιας τέτοιας παρακίνησης, μια γυναίκα πχ εξελίσσει τον σύντροφό της.
Σήμερα όμως στην εποχή του ατομισμού έχουμε το σοβαρότερο πρόβλημα της δικαιολόγηση της μοναξιάς. Η μοναξιά έχει ένα “αρνητικό πλεονέκτημα”. Επειδή δεν “χτυπάμε σε τοίχο” ώστε να πονέσουµε πολύ, δεν βλέπουμε τα δικά μας ελαττώματα. Και έτσι αποφεύγουμε ασυνείδητα να τα αλλάξουμε.
Η μοναξιά κάνει πολλούς ανθρώπους να βλέπουν τις σχέσεις ως πρόβλημα και να εστιάζουν κυρίως στα ελαττώματα των άλλων.
Εμένα με προβληματίζουν οι άνθρωποι που λένε ότι πρώτα εξελίσσουμε τον εαυτό μας μόνοι μας και μετά κάνουμε σχέσεις. Αλήθεια πιστεύουμε ότι είμαστε αντικειμενικοί στο να δούμε τα ελαττώματά μας;
Μοιάζει σαν μια γυναίκα συγγραφέας να νιώθει μόνη στη ζωή και επειδή φοβάται να κάνει κάτι γι αυτό, να γράφει βιβλία που να παινεύουν τις αρετές τις μοναξιάς. Να εκλογικεύει και να αρνείται δηλαδή το άσχημο συναίσθημα που νιώθει από την μοναξιά.
Είναι δύσκολο να αλλάξουμε μία κατάσταση όταν αρνούμαστε τα δυσάρεστα συναισθήματα που μας δημιουργεί. Το να γυρίσουμε την πλάτη στην μοναξιά δεν είναι ο τρόπος να την διώξουμε. Μας κρατάει τον ώμο παρότι δεν την κοιτάμε στο πρόσωπο.
Πρέπει να της θυμώσουμε λίγο για να την σταματήσουμε. Δεν λέω να την σκεφτόμαστε αρνητικά αλλά δυναμικά. Σα να λέμε μέσα μας «θα την αλλάξω»…
Στην καθημερινή πράξη το βλέπεις συνέχεια στους ανθρώπους.
Στη μοναξιά και στον έρωτα, αρκεί απλά να διορθώσουμε τα δικά μας λάθη, για να αλλάξει αυτό που εκπέμπουμε. Τα γεγονότα, ακολουθούν μετά το ένα το άλλο, σαν ντόμινο.
Από τον Νικόλαο Βακόνδιο, Ψυχολόγο
Ψυχολογία
Δεν ακούει κανέναν το παιδί σας; Χρησιμοποιείστε τη μέθοδο «Γκάντι»
Το μικρό σας σας χτυπάει, αρνείται να σας υπακούσει… Με λίγα λόγια, μπροστά σας έχετε έναν μικρό… αντάρτη.
Με τη συμπεριφορά του πραγματικά σας φέρνει στα όριά σας. Τι κάνουμε λοιπόν; Σε αυτές τις δύσκολες περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσει μια νέα μέθοδος. Το όνομά της; Ειρηνική αντίσταση! Πρότυπό της; Ο Μαχάτμα Γκάντι.
Ακόμη και τα πιο ήρεμα και υπάκουα πιτσιρίκια κάποια στιγμή αναστατώνουν τους γονείς τους. Γι’ αυτό και οι μικροεντάσεις δεν λείπουν σχεδόν από καμία οικογένεια. Είτε γιατί ο μικρός δεν μάζεψε τα παιχνίδια του από το καθιστικό είτε γιατί τα αδελφάκια τσακώνονται μεταξύ τους για το τελευταίο ποτήρι χυμό, με αποτέλεσμα ο μπαμπάς ή η μαμά να αναγκάζεται να βάζει τις φωνές. Όλα αυτά είναι απολύτως φυσιολογικά και συμβαίνουν και στις… καλύτερες οικογένειες.
Αν όμως το τρίχρονο πιτσιρίκι σας σας χτυπάει, αν το πεντάχρονο αγοράκι σας προσβάλλει και κοροϊδεύει τη νηπιαγωγό του, αν σας πιέζει ζητώντας διάφορα πράγματα με επίμονο και άσχημο τρόπο (π.χ. λειχουδιές, χρήματα, περισσότερη τηλεόραση), αν πρέπει να το παρακαλάτε με τις ώρες για να πάει στο κρεβάτι ή να φάει όλο το φαγητό του ή αν σας απειλεί ότι θα «αυτοκτονήσει», τότε τα πράγματα αλλάζουν.
Εδώ δεν πρόκειται για συνηθισμένες σκανδαλιές και γκρίνιες, αλλά για προβληματική συμπεριφορά. Ανεξάρτητα από τις αιτίες της, αυτή η συμπεριφορά διαταράσσει την οικογενειακή ισορροπία και φέρνει τα… πάνω κάτω στο σπίτι. Οι γονείς ταλαντεύονται ανάμεσα στην οργή και την απελπισία, τα πιτσιρίκια δοκιμάζουν τα όρια και τα νεύρα του μπαμπά και της μαμάς και απολαμβάνουν την εξουσία τους.
Υπάρχει… σωτηρία; Ναι! Αρκεί να ακολουθήσετε τη νέα τακτική που προτείνει ο καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, Ηaim Omer, η οποία βασίζεται στη στάση και τη φιλοσοφία του Μαχάτμα Γκάντι. Δηλαδή στην ήρεμη μεν αλλά αποτελεσματική αντίσταση.
Ο Ινδός πολιτικός είχε καταφέρει να πηγαίνει κόντρα στους Βρετανούς αποικιοκράτες, χωρίς όμως η σύγκρουσή τους να βγαίνει εκτός ελέγχου και να οδηγεί σε καταστροφή. Ποιο ήταν το «όπλο» του; Η ειρηνική, χωρίς χρήση βίας, αντίσταση. Δεν θα μπορούσαν άραγε και οι γονείς να επωφεληθούν από αυτή την τακτική;
Μια πρωτοποριακή μέθοδος
Εδώ και πολλά χρόνια ο καθηγητής Ψυχολογίας Ηaim Omer δουλεύει και δοκιμάζει τη μέθοδό του σε οικογένειες στη Γερμανία και το Ισραήλ. Όλοι οι γονείς που συμμετέχουν στις έρευνές του μοιάζουν μεταξύ τους. Δηλαδή είναι μαμάδες και μπαμπάδες που έχουν μια ολέθρια έχθρα με τα μικρά τους, που βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση εξουσίας με τα πιτσιρίκια τους, συνήθως για ασήμαντες αφορμές.
Ή, από την άλλη, είναι γονείς που έχουν… παραδώσει τα όπλα και έχουν γίνει παιχνιδάκι στα χέρια του απαιτητικού παιδιού τους. Μάλιστα, ήδη η μέθοδος του καθηγητή Omer χρησιμοποιείται με επιτυχία από τους ειδικούς παιδοψυχολόγους στη Γερμανία σε μικρά και μεγάλα παιδιά.
Ποιο είναι, όμως, το μυστικό της νέας μεθόδου; Λοιπόν, οι γονείς, ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού τους, θα πρέπει να σταματήσουν να «απαντούν» στις προκλήσεις του και να μην παρασύρονται σε μια κόντρα που δεν οδηγεί πουθενά, σε αυτόν το φαύλο κύκλο τού «Θα το κάνεις»-«Όχι, δεν θα το κάνω». Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ας δούμε τι προτείνει η νέα μέθοδος:
Όχι κήρυγμα
Οι γονείς πρέπει να σταματήσουν το κήρυγμα, τα παρακάλια, τις ατέλειωτες συζητήσεις. Το μόνο που καταφέρνουν με όλα αυτά είναι να εξαντλούνται οι ίδιοι και στο τέλος το μικρό να κάνει τελικά το δικό του!
Ψυχραιμία και όχι άμεσες αντιδράσεις
Οι γονείς πρέπει να μάθουν να παραμένουν ήρεμοι σε έντονες καταστάσεις και να μην παρασύρονται από την ένταση της στιγμής. Αν, για παράδειγμα, το μικρό τους τους χαστουκίσει, θα πρέπει να μείνουν αρχικά σιωπηλοί και να συλλογιστούν αυτό που συνέβη.
Έτσι θα συγκρατήσουν την οργή τους, που μπορεί να οδηγήσει σε λάθος αντιδράσεις. Θα «απαντήσουν» στην κακή συμπεριφορά του παιδιού τους μόνο αφού περάσει κάποιος χρόνος: μισή ώρα αν το παιδί είναι κάτω των 6 ετών και μία μέρα αν είναι μεγαλύτερο.
Ξεκαθάρισμα… λογαριασμών με «Sit-in»!
Θα πρέπει να είναι ξεκάθαροι και σαφείς με το παιδί! Δηλαδή, θα πρέπει να του ανακοινώσουν ότι από εδώ και στο εξής δεν θα ανέχονται πια την άσχημη συμπεριφορά του. Επειδή όμως ένα πεντάχρονο που χτυπάει π.χ. συστηματικά τα συνομήλικά του ή φέρεται πολύ άσχημα στη μητέρα του δεν… παίρνει και πολύ στα σοβαρά υπόψη του τέτοιου είδους ανακοινώσεις, θα πρέπει οι γονείς να κάνουν την ανακοίνωσή τους με τον πιο σωστό τρόπο. Ποιος είναι αυτός;
Το «Sit-in». Δηλαδή, οι γονείς θα πρέπει να κάνουν «κατάληψη» στο δωμάτιο του παιδιού, να καθίσουν σε μια καρέκλα και να πουν με πολύ σοβαρό ύφος στο μικρό ότι δεν πρόκειται να ανεχτούν πια τη συμπεριφορά του και ότι περιμένουν, εδώ και τώρα, από εκείνο, τις προτάσεις του για να λυθεί το πρόβλημα.
Όπως τονίζουν οι ειδικοί της μεθόδου, «με το Sit-in δεν επιβάλλουμε τίποτα στο παιδί, αλλά αντίθετα το ενθαρρύνουμε να βρει μόνο του τη λύση. Οι γονείς δεν είναι ούτε αυθεντίες που γνωρίζουν τα πάντα ούτε ρομπότ-παιδαγωγοί που μοιράζουν επιβραβεύσεις ή τιμωρίες».
Μια αγκαλιά στις δύσκολες στιγμές
Αν το παιδί είναι μικρό (2-3 ετών) και έχει κάποιο από τα γνωστά ξεσπάσματα θυμού αυτής της ηλικίας, δηλαδή πέφτει στο πάτωμα, ουρλιάζει, καταστρέφει αντικείμενα ή απειλεί να κάνει κακό στον εαυτό του, οι γονείς μπορούν να το ηρεμήσουν με μια λαβή που ονομάζεται «η αγκαλιά της αρκούδας».
Σε αυτή την περίπτωση ο ενήλικος παίρνει το παιδί στην αγκαλιά του και κλείνει σφιχτά γύρω του τα χέρια του, έτσι ώστε το μικρό να μην μπορεί να κάνει καμία κίνηση. Το μήνυμα που παίρνει το πιτσιρίκι είναι το εξής: «Είμαι εδώ. Θα μείνω εδώ. Δεν θα σε αφήσω να συνεχίσεις αυτό που κάνεις».
Μάρτυρες «υπεράσπισης»
Συνήθως οι γονείς επιθετικών παιδιών αισθάνονται ντροπή για τη συμπεριφορά του μικρού τους και αποφεύγουν να μιλούν γι’ αυτό το θέμα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, όμως, είναι σημαντικό να σπάσουν τη σιωπή τους και να αναζητήσουν τη βοήθεια κάποιου δικού τους άνθρωπου: είτε μιας φίλης, είτε ενός θείου ή θείας του παιδιού.
Αυτό το άτομο μπορεί να μεσολαβήσει στους καβγάδες τους με το μικρό, να χρησιμεύσει ως «μάρτυρας υπεράσπισης» των γονιών και να δείξει στο παιδί ότι βρίσκει σωστή την απόφαση και τη θέση του μπαμπά ή της μαμάς. Ας μην ξεχνάμε ότι ο κύκλος των γονιών -οι φίλοι και οι συγγενείς- παίζει σπουδαίο ρόλο για τα παιδιά, αφού αντιπροσωπεύει για εκείνα τον κόσμο των ενηλίκων.
Βλέποντας το μικρό ότι αυτός ο κόσμος αποδέχεται και στηρίζει τους γονείς, ηρεμεί και αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια και σιγουριά για τους δικούς του, τους σέβεται και τους υπολογίζει.
Mαζί στο γραφείο
Αν το παιδί είναι μεγαλύτερο, οι γονείς μπορούν να εφαρμόσουν την τακτική «Τime-in». Δηλαδή, το παιδί είναι υποχρεωμένο να περάσει μία μέρα με τον μπαμπά ή τη μαμά στο χώρο της εργασίας τους.
Τα οφέλη
Εφαρμόζοντας αυτή τη μέθοδο, οι γονείς κερδίζουν πολλά. Πρώτα απ όλα, αποκτούν υπόσταση ως γονείς. Τι σημαίνει αυτό; Ότι παύουν να είναι… αόρατοι για το μικρό. Έτσι γίνονται πιο δυνατοί και κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Και αυτή η δύναμη είναι το αντίθετο της εξουσίας, που καταπιέζει και εξουδετερώνει το παιδί. Ας μην ξεχνάμε ότι οι τιμωρίες και οι απειλές απομακρύνουν το παιδί από το γονιό.
Αντίθετα, η δύναμη που πηγάζει από την ειρηνική αντίσταση φέρνει το παιδί πιο κοντά στο γονιό, γίνεται μια γέφυρα επικοινωνίας.
Τα παιδιά αναπτύσσονται πιο σωστά όταν αισθάνονται όχι μόνο την αγάπη και την τρυφερότητα των γονιών τους, αλλά και τη δύναμή τους και την αποφασιστικότητά τους. Είναι δύσκολο φυσικά να κάνεις το παιδί σου να σε βλέπει έτσι κάθε μέρα: τρυφερό αλλά και δυνατό.
Η μέθοδος Γκάντι, λοιπόν, προσπαθεί να συνδυάσει με τον καλύτερο και πιο άμεσο τρόπο αυτά τα δύο στοιχεία. Η ειρηνική αντίσταση μπορεί, πραγματικά, να βοηθήσει τους γονείς να αποκαταστήσουν την ισορροπία στην οικογένειά τους. Και, μάλιστα, από τη στιγμή που θα τα καταφέρουν, είναι πια περιττή…
Ναι μεν, αλλά…
Υπάρχει και αντίλογος σε αυτή τη μέθοδο. Ορισμένοι ειδικοί τη βρίσκουν υπερβολικά σκληρή και δύσκολη για τους γονείς και τα παιδιά. Μπορεί να μη χρησιμοποιούν οι γονείς βία, αλλά, από την άλλη, μήπως με αυτή την τακτική απλώς καταπιέζουν την παρόρμησή τους και επιβάλλουν την εξουσία τους με έναν άλλον τρόπο; Ο καθηγητής Omar γνωρίζει αυτό τον κίνδυνο. Όμως, όπως τονίζει, η σχέση παιδιού και γονιού έχει πάντα το στοιχείο της εξουσίας, αφού οι γονείς είναι εκείνοι που θα πρέπει να βάζουν τα όρια.
Η ειρηνική αντίσταση μπορεί να είναι «ειρηνική», αλλά ταυτόχρονα είναι και δυναμική, ενώ ο στόχος των γονιών που την εφαρμόζουν δεν είναι να νικήσουν… το παιδί. Η μαμά και ο μπαμπάς που ακολουθούν αυτή τη μέθοδο πρέπει να είναι ταυτόχρονα και τρυφεροί με τα μικρά τους. Θα πρέπει να τους λένε το «σ’ αγαπώ» και να τους δείχνουν έμπρακτα την αγάπη τους και το σεβασμό τους.
Δεν πρέπει να αποφεύγουν να «καλομαθαίνουν» το μικρό ταραξία με μια εκδρομή ή μια έξοδο για γλυκό. Όμως, αυτό θα πρέπει να το κάνουν χωρίς ανταλλάγματα, π.χ. «Αν είσαι φρόνιμος, θα πάμε σινεμά», και να δείξουν απλά στο πιτσιρίκι τους πόσο πολύ το υπολογίζουν και το εκτιμούν.
Τι είναι το «Sit-in»
O γονιός (ή και οι δύο γονείς) μπαίνει στο δωμάτιο, κλείνει πίσω του την πόρτα και κάθεται σε μια καρέκλα μπροστά στην είσοδο του παιδικού δωματίου. Με ήρεμη φωνή λέει στο παιδί: «Δεν αποδέχομαι άλλο αυτό που κάνεις (π.χ. το ότι χτυπάς και βρίζεις τα άλλα παιδιά κ.ά.). Θα μείνω εδώ και θα περιμένω από εσένα τις προτάσεις σου για το πώς μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση στο μέλλον».
Ο μπαμπάς (ή η μαμά) δεν πρέπει να ανοίξει διάλογο με το παιδί, να το προκαλέσει ή να απαντήσει στις προκλήσεις του. Αν το μικρό απλώσει το χέρι του, μπορεί να αμυνθεί, αλλά όχι με φωνές ή ανταποδίδοντας το χτύπημα. Στην περίπτωση που το παιδί κάνει σοβαρές προτάσεις για τη λύση του προβλήματος, θα πρέπει ο γονιός να τις συζητήσει μαζί του.
Αν πάλι το παιδί δεν προτείνει τίποτε, τότε ο γονιός θα πρέπει να παραμείνει στο δωμάτιο (μισή ή μία ώρα, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού). Αν τελικά το «Sit-in» δεν φέρει αποτέλεσμα, μπορεί να το επαναλάβει την επόμενη ή τις επόμενες μέρες. Όπως έχουν δείξει οι έρευνες, η συμπεριφορά του παιδιού καλυτερεύει ύστερα από μερικά «Sit-in». Προσοχή όμως! Το «Sit-in» δεν πρέπει να γίνεται αμέσως μετά από κάποιον καβγά.
Ψυχολογία
Όταν αρρωσταίνει η ψυχή, πονά και το σώμα
Η ψυχή (νόηση) και το σώμα αποτελούν ένα ενιαίο και αδιάσπαστο σύνολο. Οταν για οποιονδήποτε λόγο πάσχει το ένα, αναπόφευκτα πλήττεται και το άλλο. Γνωρίζουμε πλέον και αποδεχόμαστε επιστημονικά ότι ο ανθρώπινος οργανισμός αντιμετωπίζεται ως μια ενιαία ψυχοβιολογική οντότητα.
Το σύμπτωμα αντιμετωπίζεται σαν ένα στάδιο της «εξέλιξης» που έχει κάποιο νόημα, ή υποδηλώνει συχνά τη διαταραγμένη σχέση του ατόμου με το περιβάλλον του.
Τα σωματικά συμπτώματα όταν η ψυχή νοσεί
Στην τρέχουσα πραγματικότητα της πανδημίας που διαβιούμε, το άγχος, ο φόβος και η ανασφάλεια, καθώς και τα έντονα συναισθήματα θλίψης, εγκατάλειψης, έλλειψης στόχου και νοήματος όπως και αυτά της απομόνωσης που προκύπτουν, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, μπορεί να οδηγήσουν σε ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως για παράδειγμα το σύνδρομο χρόνιας κοπώσεως, συχνουρία, πονοκέφαλος, ζαλάδες, αιμωδίες (μυρμηγκιάσματα), προβλήματα μνήμης (αιτία είναι η διάσπαση προσοχής από το άγχος που δημιουργεί προβλήματα στην αποθήκευση και στην ανάκληση των αποθηκευμένων στην μνήμη πληροφοριών), ανορεξία, ή αυξημένη όρεξη, βουλιμία, νυκτερινή ενούρηση σε παιδιά και εφήβους.
Το όποιο σύμπτωμα πάντα χρήζει ιατρικής εξέτασης, διάγνωσης και κατάλληλης ιατρικής αντιμετώπισης, από εξειδικευμένους γιατρούς. Οταν όμως γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις και αποκλειστεί ο παθολογικός παράγοντας, τότε κάποιος ψυχοσωματικός παράγοντας εμπλέκεται και επηρεάζει τον οργανισμό.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο και γιατί
Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία:
* Αναίτιους παθολογικά πονοκεφάλους έχουν συνήθως οι άνθρωποι που είναι πολύ αυστηροί με τον εαυτό τους και τελειομανείς.
* Προβλήματα στο στομάχι (χωρίς ιατρική – παθολογική αιτία) ή στο έντερο συνήθως συνδέονται με τον φόβο ή και την ανασφάλεια.
* Ο έντονος, συχνός, καταπιεσμένος και συσσωρευμένος θυμός συχνά προκαλεί ψυχοσωματικά συμπτώματα και είναι γενικότερα δείκτης δυσφορίας και μειωμένης λειτουργικότητας του ατόμου.
Πού οδηγεί ο φόβος και ο θυμός
Οταν κάποιος νιώθει έντονο φόβο, θυμό ή ανησυχία μπορεί να αναπτύξει ταχυκαρδία, αίσθημα αδιαθεσίας (ναυτία), τρέμουλο, εφίδρωση, πονοκέφαλο, έναν «κόμπο» στο στομάχι, γρήγορη αναπνοή.
Εκφράστε το συναίσθημα
Η έκφραση των συναισθημάτων είναι το «κλειδί» της ψυχοσωματικής ισορροπίας. Οταν καταπνίγουμε τον θυμό, την οργή ή τη θλίψη, τότε αυτά είναι πολύ πιθανό να αναδυθούν με τη μορφή ενός σωματικού συμπτώματος.
* Είναι σημαντικό να βλέπουμε τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις. Δεν είναι λίγες οι φορές που χάνουμε την ψυχραιμία μας και μεγαλοποιούμε τα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε, γεγονός που δεν μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τις καταστάσεις με δημιουργικό και αποτελεσματικό τρόπο.
* Η σωματική άσκηση μπορεί να συμβάλει στην αποφόρτιση από το στρες και στη βελτίωση της διάθεσης. Το ίδιο μπορούμε να επιτύχουμε και φροντίζοντας να εκπληρώσουμε έναν στόχο που έχουμε αφήσει σε εκκρεμότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα ή βελτιώνοντας τη σχέση μας με ανθρώπους που είναι σημαντικοί στη ζωή μας.
Αγαπήστε, αποδεχθείτε και βελτιώστε τον εαυτό σας
* Αναγνωρίστε με ποιον τρόπο επηρεάζει το άγχος τον οργανισμό σας.
* Μειώστε τα δυσάρεστα γεγονότα – απομακρυνθείτε από τοξικούς ανθρώπους και καταστάσεις.
* Αντικαταστήστε δυσλειτουργικές συμπεριφορές με άλλες, πιο βοηθητικές.
* Επικοινωνήστε έστω και διαδικτυακά με ανθρώπους που θέλετε και νιώθετε καλά και ευχάριστα μαζί τους. Μοιραστείτε όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα και αντικαταστήστε τα με άλλα, πιο θετικά και ευχάριστα.
* Οραματιστείτε το μέλλον θετικά και θέστε στόχους μικρούς και μεγαλύτερους.
* Βρείτε το προσωπικό σας νόημα, τι είναι και τι όχι σημαντικό για εσάς και εργαστείτε προς αυτή τη κατεύθυνση.
* Ζητήστε τη συνδρομή και τη βοήθεια που χρειάζεστε και διεκδικήστε μια ευτυχισμένη και υγιή ψυχοσωματικά ζωή.
ΜΟΤΟ
«Πριν αποφασίσουμε ποια θεραπεία θα ακολουθήσουμε για το σώμα, πρέπει πρώτα να έχουμε θεραπεύσει το τραύμα της ψυχής» είπε τόσο εμπνευσμένα και ρεαλιστικά ο Ιπποκράτης
Από τη Βάσω Μακαρώνη, κλινική ψυχολόγο, ψυχοθεραπεύτρια.
Ψυχολογία
Τι θα κρατήσουμε από το λοκντάουν στη ζωή μετά
Τρέχαμε για να προλάβουμε και δεν είχαμε χρόνο για τίποτε και ξαφνικά ο χρόνος πάγωσε. Τρομαγμένοι, κλειστήκαμε στα σπίτια μας… Κι έτσι μαγειρέψαμε, κοιμηθήκαμε, είδαμε ταινίες, φάγαμε με την οικογένειά μας, ξεκαθαρίσαμε τις ντουλάπες μας, πειραματιστήκαμε με την κηπουρική, το μακιγιάζ, τις χειροτεχνίες… Τι θα κρατήσουμε από όλα αυτά;
Ο μόνος τρόπος για να περάσει κάποιος το λοκντάουν –όπως καταλάβαμε όλοι μας, χάρη στην εμπειρία μας τον τελευταίο χρόνο – είναι το να αντιμετωπίζει την κάθε μέρα χωριστά χωρίς να σκέφτεται το αύριο ή το μέλλον. Είναι μία συνθήκη δύσκολη, σκληρή, τρομακτική… Τώρα που όμως αρχίζουμε σιγά-σιγά και βλέπουμε το φως στην άκρη αυτού του τόσο σκοτεινού, μεγάλου και αποπνικτικού τούνελ αναρωτιόμαστε αν εκτός από όλα όσα χάσαμε αυτή τη χρονιά, που είναι πολλά και για κάποιους περισσότερα, υπάρχουν και κάποια που κερδίσαμε και τα οποία θα μπορέσουμε να πάρουμε μαζί μας όταν η ζωή μας γυρίσει τελικά στην προηγούμενή της κατάσταση.
Θα προσπαθήσω κι ας αποτύχει
Αν μου έλεγε κάποιος πριν από έναν χρόνο ότι φέτος θα μπορούσα χωρίς δυσκολία να φτιάξω σουφλέ σοκολάτας θα σκεφτόμουν ότι δεν με ξέρει καλά. Πόσο δε μάλλον αν μου έλεγε ότι εκτός από σουφλέ σοκολάτας θα μπορούσα πολύ άνετα να φτιάξω γαλακτομπούρεκο, εκμέκ, μπακλαβά, τάρτα μήλου (με δικό μου φύλλο), οποιαδήποτε πίτα τραβούσε η όρεξή μου, παστίτσιο, γεμιστά και άλλα πολλά. Και δεν είμαι η μόνη. Δεν λέω ότι πριν την πανδημία δεν μαγείρευα. Μαγείρευα. Αλλά δεν τολμούσα. Δεν είχα την πολυτέλεια του χρόνου αλλά ούτε και την τόλμη να διαλέξω μία συνταγή και, σαν να ξεκινούσα ένα καινούργιο άγνωστο ταξίδι, να την ολοκληρώσω. Και τότε ήρθε η καραντίνα και μας έκλεισε στα σπίτια μας, δίνοντάς μας την πολυτέλεια του προσωπικού χρόνου και παράλληλα τη διάθεση να διερευνήσουμε και να τεστάρουμε τις δυνατότητές μας. Και κάπως έτσι μαγειρέψαμε χωρίς να φοβόμαστε… Και όχι μόνο.
Κωδικός 6
Κανείς δεν εκτιμά την ελευθερία του αν δεν τη χάσει πρώτα. Κάπως έτσι έγινε και με τη σχέση μας με τη φύση, τη βόλτα στην παραλία, την άθληση στην εξοχή, το περπάτημα στο βουνό. Μόλις χάσαμε την ευκαιρία να μπορούμε να κάνουμε όλα τα υπόλοιπα στραφήκαμε στο πιο απλό, στο αρχέγονο και παράλληλα στο πιο αναγκαίο: Στην επαφή με την ομορφιά, την ενέργεια και την αισιοδοξία που μας δίνει το να βρισκόμαστε στη φύση. Κάποιοι μετακόμισαν στην επαρχία, άλλοι έκαναν τεράστιους περιπάτους με τα πόδια ή με ποδήλατο, άλλοι έτρεξαν, κολύμπησαν, φύτεψαν κήπους και μπαλκόνια. Αν χρειάζεται ένα και μόνο πράγμα να πάρουμε μαζί μας από τα όσα μάθαμε και κάναμε στο λοκντάουν, όταν η ζωή μας επιστρέψει στους φρενήρεις ρυθμούς της παλιάς μας καθημερινότητας, θα πρέπει να είναι η αγάπη και η σχέση που δημιουργήσαμε με τη φύση.
Σήμερα θα δουλέψω από το σπίτι
Η παραγωγικότητα των όσων δούλεψαν από το σπίτι στη διάρκεια αυτής της χρονιάς, όπου ο κορωνοϊός κυριάρχησε στη ζωή μας, αποδεικνύει ότι – όταν όλα γυρίσουν στους προηγούμενους ρυθμούς και επιστρέψουμε στα γραφεία μας – το να δουλεύουμε έστω κάποιες ημέρες από το σπίτι μπορεί να αποδώσει. Οσο για όλους όσοι νοσταλγήσαμε την κίνηση στον δρόμο προς τη δουλειά αλλά και τη συναναστροφή στο γραφείο με τους συναδέλφους μας, είναι σίγουρο ότι όταν ξαναγυρίσουμε στις προηγούμενες συνθήκες σύντομα θα νοσταλγήσουμε την εργασία από το σπίτι, έστω και περιστασιακά.
Ολοι μαζί στο τραπέζι
Ποιοι εργαζόμενοι είχαν την ευκαιρία να τρώνε με την οικογένειά τους συχνότερα από μία φορά την εβδομάδα ή τις 15 μέρες; Στη διάρκεια της καραντίνας είχαμε περισσότερο χρόνο με όσους κλείνει η πόρτα του σπιτιού μας με αποτέλεσμα να περάσουμε χρόνο μαζί, να μαγειρέψουμε μαζί, να παίξουμε, να τσακωθούμε και σίγουρα να φάμε. Ακόμα κι αν κάποια στιγμή βαρεθήκαμε, πράγμα λογικό και αναμενόμενο, δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε να πάρουμε μαζί μας τη σημασία του χρόνου που περνάμε με τους ανθρώπους μας ακόμα και κάνοντας πράγματα τετριμμένα και αναμενόμενα, όπως το φαγητό στο ίδιο τραπέζι.
Δικαιούμαι να ξαπλώσω στον καναπέ να δω ταινία
Θυμάμαι ότι αφού γέννησα τον πρώτο μου γιο σκέφτηκα ότι πέρασε για μένα ανεπιστρεπτί η – προ παιδιών – ζωή, όπου «δικαιούμουν», χωρίς καμία τύψη, ενοχή ή εκκρεμότητα να ξαπλώσω στον καναπέ του σαλονιού και να απολαύσω μία, δύο ή και περισσότερες ταινίες. Αλλά ακόμα και όσο τα παιδιά μου μεγάλωναν εγώ και πάλι δεν είχα χρόνο…
Μέχρι που τον Μάρτιο του 2020 ξαφνικά ο χρόνος μού χαρίστηκε και αφού τακτοποίησα τα πάντα στο σπίτι μου, έλυσα όσες εκκρεμότητες μπορούσα και τα έβαλα όλα στη θέση τους, χαλάρωσα, αφού δεν μπορούσα να κάνω κι αλλιώς, και… τεμπέλιασα. Ο,τι κι αν σημαίνει η τεμπελιά για τον καθένα μας, όπως το να κοιμηθούμε περισσότερο το πρωί, να απολαύσουμε μία ή και δύο ταινίες, να διαβάσουμε το βιβλίο μας στη μέση της ημέρας, να ακούσουμε μουσική, να φτιάξουμε τα νύχια μας, ακόμα και να κοιτάμε το ταβάνι, αλλά όλα αυτά χωρίς καμία απολύτως τύψη ή ενοχή.
Αυτό το δικαίωμά μας στην τεμπελιά το οποίο έχουμε συνηθίσει να στερούμε από τον εαυτό μας αλλά και από τα παιδιά μας, χρειάζεται να το κρατήσουμε και μετά το λοκντάουν. Οταν η ζωή θα ξαναγίνει βιαστική και όλοι θα «πρέπει να είμαστε συνεχώς απασχολημένοι δημιουργικά και παραγωγικά». Τότε θα έχει αξία να θυμηθούμε ή να μην ξεχάσουμε πόσο χρειαζόμαστε αυτή την ξεκούραση χωρίς ενοχές και εκκρεμότητες να καραδοκούν για να μας ενοχλήσουν όσο εμείς ρεμβάζουμε απολαμβάνοντας τη ζωή, που δυστυχώς ή ευτυχώς δεν είναι τίποτε άλλο από το τώρα.
Τρέμω την ώρα που θα βοηθήσω τα παιδιά μου με το διάβασμα
Πριν τον κορωνοϊό το να βοηθήσω τα παιδιά μου με το διάβασμα μού φαινόταν τόσο δύσκολο όσο οι εξετάσεις για το πανεπιστήμιο. Αυτά να δυσανασχετούν κι εγώ να θυμώνω, να απογοητεύομαι και να απελπίζομαι. Μέχρι που χρειάστηκε όχι απλά να βοηθάω με τα μαθήματα αλλά και να υποκαταστήσω τον δάσκαλό τους κατά κάποιον τρόπο.
Και τότε συνειδητοποίησα ότι για να μπορέσω να τους βοηθήσω πραγματικά χρειαζόταν να κατανοήσω τη θέση τους: Τόσον καιρό μακριά από τους φίλους τους, τον δάσκαλό τους, πίσω από μία οθόνη να προσπαθούν να μάθουν καινούργια πράγματα. Και κάπως έτσι νιώθοντας κατανόηση για τη δύσκολη νέα κατάσταση στην οποία βρίσκονταν τα παιδιά μου αλλά κι εγώ μαζί τους, κατάφερα να τα βοηθήσω ουσιαστικά. Αυτή την κατανόηση θέλω να πάρω μαζί μου μετά το λοκντάουν. Για τα παιδιά μου, για όλους τους φίλους και τους αγαπημένους μου αλλά και για εμένα την ίδια.
Η διαφοροποίηση της μουσικής – η απόλυτη συνταγή επιτυχίας;
Όσο αφήνεις το παρελθόν να σε στοιχειώνει, τόσο λιγότερο θα απολαμβάνεις τη ζωή σου
Τάσος Λειβαδίτης: «Μάθε να αγαπάς αυτούς που δεν πληγώνουν την αγάπη»
Δε κλαίω γιατί είμαι αδύναμος! Κλαίω γιατί είμαι ζωντανός!
คาสิโนออนไลน์เว็บตรง
11 January 2022 at 8:28 am
764968 885096You created some decent points there. I looked online for the concern and identified most people might go as nicely as using your internet internet site. 343376
phygital experience
21 January 2022 at 11:25 am
980717 59133Great beat ! I wish to apprentice whilst you amend your web site, how could i subscribe for a weblog site? The account aided me a acceptable deal. I had been just a little bit acquainted of this your broadcast provided bright clear idea 770175
a brief review of rolex explorers and rolex submariners
14 March 2022 at 1:43 pm
134120 781801dog grooming will be the specialty of my sister, she truly loves grooming every dog in our house 760760
nova88
18 March 2022 at 2:27 am
374542 993467i was just surfing along and came upon your weblog. just wanted to say great job and this post genuinely helped me. 886150
wikipedia reference
15 April 2022 at 8:11 pm
284378 385678Right after study numerous of the content in your web website now, and i also truly significantly like your way of blogging. I bookmarked it to my bookmark website list and are checking back soon. Pls take a look at my web page also and inform me how you feel. 509449
ถาดกระดาษ
31 May 2022 at 2:49 pm
54094 608674Rapidly and easily build your web traffic and PR, which provides Web web site visitors to add your page to any social bookmarking web site. 827841
psilocybin chocolate bar colorado
16 December 2022 at 8:12 am
375356 211474There is noticeably big cash to realize about this. I suppose you created particular good points in features also. 941122
urine
31 March 2023 at 6:20 am
Thank you for the good writeup. It in fact was a amusement account it. Look advanced to more added agreeable from you! However, how can we communicate?
urine test
1 April 2023 at 2:21 pm
I figured out more a new challenge on this weight-loss issue. A single issue is a good nutrition is extremely vital any time dieting. A huge reduction in bad foods, sugary foods, fried foods, sugary foods, beef, and white-colored flour products may perhaps be necessary. Having wastes parasitic organisms, and wastes may prevent targets for fat loss. While a number of drugs quickly solve the problem, the unpleasant side effects usually are not worth it, they usually never offer you more than a temporary solution. It can be a known indisputable fact that 95 of fad diet plans fail. Thanks for sharing your ideas on this blog.
krt disposable
2 April 2023 at 8:02 am
Thank you for this article. I will also like to mention that it can be hard if you find yourself in school and merely starting out to initiate a long history of credit. There are many college students who are merely trying to make it and have a lengthy or beneficial credit history can occasionally be a difficult issue to have.
وكيل مان العالمية
10 April 2023 at 5:10 pm
Hi there, just changed into aware of your blog thru Google, and found that it is really informative. I am gonna be careful for brussels. I will appreciate when you proceed this in future. A lot of other folks will likely be benefited out of your writing. Cheers!
white label payment service provider
13 May 2023 at 11:14 pm
Pretty section of content. I just stumbled upon your web site and in accession capital to assert that I get actually enjoyed account your blog posts. Any way I?ll be subscribing to your augment and even I achievement you access consistently rapidly.
how much can you make selling merchant services
15 May 2023 at 7:41 am
I?m impressed, I need to say. Really not often do I encounter a blog that?s each educative and entertaining, and let me let you know, you’ve hit the nail on the head. Your idea is excellent; the problem is something that not enough individuals are talking intelligently about. I am very happy that I stumbled throughout this in my seek for one thing regarding this.
How to start a credit card processing company
15 May 2023 at 7:34 pm
Hi, Neat post. There’s an issue along with your website in internet explorer, could test this? IE nonetheless is the market leader and a huge portion of folks will pass over your magnificent writing due to this problem.
nón bảo hiểm gro
6 June 2023 at 5:28 am
Hello there, just was aware of your weblog via Google, and located that it’s truly informative. I am gonna be careful for brussels. I?ll appreciate should you proceed this in future. Lots of folks will probably be benefited out of your writing. Cheers!
best ISO agent program
18 August 2023 at 5:25 pm
Magnificent goods from you, man. I’ve understand your stuff previous to and you’re just extremely great. I actually like what you have acquired here, really like what you are saying and the way in which you say it. You make it entertaining and you still take care of to keep it wise. I can’t wait to read far more from you. This is actually a terrific site.
(Promotional products supplier|Promotional products supplier china|Promotional products manufacturer}
18 September 2023 at 2:59 pm
Thanks , I have just been searching for information about this topic for ages and yours is the greatest I have discovered till now. But, what about the bottom line? Are you sure about the source?
인천출장마사지
19 September 2023 at 8:42 pm
Hey are using WordPress for your blog platform? I’m new to the blog world but I’m trying to get started and create my own. Do you require any coding expertise to make your own blog? Any help would be greatly appreciated!
creams
20 September 2023 at 5:08 am
Along with every thing which seems to be building inside this particular subject material, your points of view are actually relatively stimulating. Even so, I beg your pardon, but I do not give credence to your entire plan, all be it refreshing none the less. It looks to everyone that your remarks are generally not completely validated and in reality you are generally your self not completely certain of the assertion. In any case I did enjoy looking at it.
start a payment gateway business
20 September 2023 at 8:16 pm
fantastic post, very informative. I wonder why the other specialists of this sector do not notice this. You must continue your writing. I am sure, you have a huge readers’ base already!
PCB board manufacturer
23 September 2023 at 8:58 am
Great ? I should certainly pronounce, impressed with your web site. I had no trouble navigating through all the tabs as well as related information ended up being truly easy to do to access. I recently found what I hoped for before you know it in the least. Reasonably unusual. Is likely to appreciate it for those who add forums or something, website theme . a tones way for your customer to communicate. Nice task..
minoo-cn
23 September 2023 at 5:29 pm
This site won’t render appropriately on my iphone 3gs – you may wanna try and repair that
Fortnite cheats
24 September 2023 at 12:31 pm
I just could not depart your website before suggesting that I extremely enjoyed the standard information a person provide for your visitors? Is gonna be back often in order to check up on new posts
출장마사지
24 September 2023 at 7:16 pm
Your blog has rapidly become my trusted source of inspiration and knowledge. I genuinely appreciate the effort you invest in crafting each article. Your dedication to delivering high-quality content is apparent, and I eagerly await every new post.
best white label payment gateway
25 September 2023 at 4:04 pm
It?s really a nice and useful piece of information. I?m glad that you shared this helpful info with us. Please keep us informed like this. Thanks for sharing.
출장안마
26 September 2023 at 12:16 am
I simply wanted to convey how much I’ve gleaned from this article. Your meticulous research and clear explanations make the information accessible to all readers. It’s abundantly clear that you’re committed to providing valuable content.
출장안마
26 September 2023 at 1:59 am
I can’t help but be impressed by the way you break down complex concepts into easy-to-digest information. Your writing style is not only informative but also engaging, which makes the learning experience enjoyable and memorable. It’s evident that you have a passion for sharing your knowledge, and I’m grateful for that.
how much does it cost to start a payment processing company
26 September 2023 at 4:50 am
One thing I’ve noticed is there are plenty of fallacies regarding the banking institutions intentions whenever talking about foreclosures. One myth in particular is that often the bank prefers to have your house. The lending company wants your hard earned dollars, not your house. They want the funds they gave you along with interest. Preventing the bank will undoubtedly draw a foreclosed realization. Thanks for your article.
출장마사지
26 September 2023 at 7:58 am
Your enthusiasm for the subject matter radiates through every word of this article; it’s contagious! Your commitment to delivering valuable insights is greatly valued, and I eagerly anticipate more of your captivating content. Keep up the exceptional work!
출장안마
26 September 2023 at 12:44 pm
I couldn’t agree more with the insightful points you’ve made in this article. Your depth of knowledge on the subject is evident, and your unique perspective adds an invaluable layer to the discussion. This is a must-read for anyone interested in this topic.
출장마사지
27 September 2023 at 5:43 am
I can’t help but be impressed by the way you break down complex concepts into easy-to-digest information. Your writing style is not only informative but also engaging, which makes the learning experience enjoyable and memorable. It’s evident that you have a passion for sharing your knowledge, and I’m grateful for that.
situs porno
28 September 2023 at 8:49 pm
Hmm is anyone else experiencing problems with the images on this blog loading? I’m trying to figure out if its a problem on my end or if it’s the blog. Any suggestions would be greatly appreciated.
bokep jepang
29 September 2023 at 12:54 am
Hey very cool blog!! Man .. Excellent .. Amazing .. I’ll bookmark your blog and take the feeds also?I’m happy to find numerous useful information here in the post, we need work out more techniques in this regard, thanks for sharing. . . . . .
kontol kuda
29 September 2023 at 2:31 pm
https://seotech2.com/2021/06/12/free-website-list-from-275001-to-280000
Jamir Reid
30 September 2023 at 4:53 am
Your original insights set this website apart from others.
nick difrancesco
1 October 2023 at 1:52 am
This design is wicked! You definitely know how to keep a reader amused. Between your wit and your videos, I was almost moved to start my own blog (well, almost…HaHa!) Wonderful job. I really enjoyed what you had to say, and more than that, how you presented it. Too cool!
Jasa Food Photography Surabaya
2 October 2023 at 11:09 am
Thanks a bunch for sharing this with all of us you really know what you are talking about! Bookmarked. Kindly also visit my site =). We could have a link exchange contract between us!
창원출장안마
3 October 2023 at 5:44 pm
Your passion and dedication to your craft shine brightly through every article. Your positive energy is contagious, and it’s clear you genuinely care about your readers’ experience. Your blog brightens my day!
Chana Walsh
4 October 2023 at 2:39 pm
This post is an essential read for anyone interested in the topic.
how to become a credit card processing company
5 October 2023 at 5:42 am
It is really a nice and helpful piece of information. I am satisfied that you simply shared this useful information with us. Please keep us up to date like this. Thank you for sharing.
how to become a credit card processing company
5 October 2023 at 1:04 pm
Thanks for your personal marvelous posting! I really enjoyed reading it, you are a great author.I will always bookmark your blog and will come back later on. I want to encourage you continue your great writing, have a nice morning!
merchant services business model
6 October 2023 at 8:52 pm
I am really enjoying the theme/design of your weblog. Do you ever run into any browser compatibility problems? A small number of my blog audience have complained about my site not working correctly in Explorer but looks great in Firefox. Do you have any suggestions to help fix this problem?
mawartoto
8 October 2023 at 7:23 am
Hey there, I think your blog might be having browser compatibility issues. When I look at your blog site in Chrome, it looks fine but when opening in Internet Explorer, it has some overlapping. I just wanted to give you a quick heads up! Other then that, amazing blog!
start a payment processing company
8 October 2023 at 11:53 am
I simply could not go away your web site before suggesting that I extremely loved the usual information a person supply on your guests? Is going to be back often in order to check out new posts
Paola Quinn
8 October 2023 at 3:36 pm
Nice post. I learn something totally new and challenging on websites
창원출장안마
10 October 2023 at 8:13 pm
Your blog is a true gem in the vast expanse of the online world. Your consistent delivery of high-quality content is truly commendable. Thank you for consistently going above and beyond in providing valuable insights. Keep up the fantastic work!
how much does it cost to start a payment processing company
11 October 2023 at 10:47 am
Wonderful web site. A lot of helpful info here. I?m sending it to a few friends ans additionally sharing in delicious. And naturally, thanks for your effort!
제주출장안마
12 October 2023 at 4:30 am
I wanted to take a moment to express my gratitude for the wealth of invaluable information you consistently provide in your articles. Your blog has become my go-to resource, and I consistently emerge with new knowledge and fresh perspectives. I’m eagerly looking forward to continuing my learning journey through your future posts.
payment processing business model
14 October 2023 at 12:02 pm
Nice blog here! Also your site loads up very fast! What host are you using? Can I get your affiliate link to your host? I wish my web site loaded up as quickly as yours lol
Nixie
15 October 2023 at 5:26 am
Wow! This blog looks just like my old one! It’s on a entirely different topic but it has pretty much the same page layout and design. Excellent choice of colors!
btyr
17 October 2023 at 6:56 pm
I have seen that car insurance providers know the automobiles which are liable to accidents along with other risks. Additionally , they know what style of cars are prone to higher risk as well as higher risk they have got the higher your premium fee. Understanding the uncomplicated basics with car insurance will help you choose the right form of insurance policy that could take care of your preferences in case you become involved in an accident. Many thanks sharing the ideas on your blog.
btyr
17 October 2023 at 10:00 pm
Thank you, I’ve just been looking for information approximately this topic for ages and yours is the best I’ve discovered till now. But, what concerning the conclusion? Are you positive concerning the source?
제주출장마사지
19 October 2023 at 3:03 am
Your blog is a true gem in the vast online world. Your consistent delivery of high-quality content is admirable. Thank you for always going above and beyond in providing valuable insights. Keep up the fantastic work!
제주출장마사지
19 October 2023 at 11:30 pm
I am continually impressed by your ability to delve into subjects with grace and clarity. Your articles are both informative and enjoyable to read, a rare combination. Your blog is a valuable resource, and I am sincerely grateful for it.
창원출장안마
19 October 2023 at 11:42 pm
This article resonated with me on a personal level. Your ability to connect with your audience emotionally is commendable. Your words are not only informative but also heartwarming. Thank you for sharing your insights.
Almanya Köln Medyum
20 October 2023 at 11:39 pm
Almanya’nın en iyi güvenilir medyumunun tüm sosyal medya hesaplarını sizlere paylaşıyoruz, güvenin ve kalitelin tek adresi olan medyum haluk hoca 40 yıllık uzmanlığı ile sizlerle.
wargabet
23 October 2023 at 12:00 am
Thanks for the helpful content. It is also my belief that mesothelioma cancer has an extremely long latency period of time, which means that the signs of the disease may well not emerge right up until 30 to 50 years after the 1st exposure to asbestos fiber. Pleural mesothelioma, that is certainly the most common style and affects the area about the lungs, may cause shortness of breath, chest pains, and also a persistent coughing, which may lead to coughing up blood vessels.
fraud site
27 November 2023 at 3:10 pm
https://sendgrid.com/pricing/
ripoff site
2 December 2023 at 5:06 pm
jeff@twilio.com
Fuck sex
4 December 2023 at 12:34 pm
nick.difrancesco@purwell.com
출장샵
3 January 2024 at 12:57 pm
Your passion and dedication to your craft shine brightly through every article. Your positive energy is contagious, and it’s clear you genuinely care about your readers’ experience. Your blog brightens my day!
인천출장샵
4 January 2024 at 9:46 pm
Your writing style effortlessly draws me in, and I find it difficult to stop reading until I reach the end of your articles. Your ability to make complex subjects engaging is a true gift. Thank you for sharing your expertise!
출장안마
4 January 2024 at 9:53 pm
Your storytelling abilities are nothing short of incredible. Reading this article felt like embarking on an adventure of its own. The vivid descriptions and engaging narrative transported me, and I can’t wait to see where your next story takes us. Thank you for sharing your experiences in such a captivating way.
서울출장안마
7 January 2024 at 11:30 am
I simply wanted to convey how much I’ve gleaned from this article. Your meticulous research and clear explanations make the information accessible to all readers. It’s abundantly clear that you’re committed to providing valuable content.
인천출장샵
7 January 2024 at 12:14 pm
In a world where trustworthy information is more crucial than ever, your dedication to research and the provision of reliable content is truly commendable. Your commitment to accuracy and transparency shines through in every post. Thank you for being a beacon of reliability in the online realm.
인천출장안마
8 January 2024 at 3:43 pm
I’m genuinely impressed by how effortlessly you distill intricate concepts into easily digestible information. Your writing style not only imparts knowledge but also engages the reader, making the learning experience both enjoyable and memorable. Your passion for sharing your expertise shines through, and for that, I’m deeply grateful.
서울출장샵
2 February 2024 at 5:30 am
I couldn’t agree more with the insightful points you’ve made in this article. Your depth of knowledge on the subject is evident, and your unique perspective adds an invaluable layer to the discussion. This is a must-read for anyone interested in this topic.
인천출장안마
2 February 2024 at 5:54 am
I’ve discovered a treasure trove of knowledge in your blog. Your unwavering dedication to offering trustworthy information is truly commendable. Each visit leaves me more enlightened, and I deeply appreciate your consistent reliability.
서울출장안마
2 February 2024 at 7:00 am
Your unique approach to addressing challenging subjects is like a breath of fresh air. Your articles stand out with their clarity and grace, making them a pure joy to read. Your blog has now become my go-to source for insightful content.
서울출장샵
14 March 2024 at 4:19 am
I’ve found a treasure trove of knowledge in your blog. Your dedication to providing trustworthy information is something to admire. Each visit leaves me more enlightened, and I appreciate your consistent reliability.
xrp бағасының болжамы 2030 binance
13 May 2024 at 8:00 pm
Wonderful goods from you, man. I’ve understand your stuff previous
to and you are just too great. I really like what you’ve acquired here, really like what you’re saying and the
way in which you say it. You make it enjoyable and you still take care of to keep it wise.
I can’t wait to read much more from you. This is actually a great
website.