Ψυχολογία
Μοναχοπαίδια: το σύνδρομο του μικρού πριγκιπόπουλου
Αλήθειες, μύθοι, στερεότυπα, προκαταλήψεις, υπόνοιες… σχεδόν τα πάντα έχουμε ακούσει για το θέμα «μοναχοπαίδι»
Συγκεκριμένα: «Λίγο πριν το μεσημέρι, οι μητέρες έχουν έρθει στο νηπιαγωγείο να πάρουν τα παιδιά τους, στέκονται και παρακολουθούν τα τέκνα τους να παίζουν. Ο Ορφέας, πέντε ετών, κάθεται στην γωνία του δωματίου με τα παιχνίδια, ενός χώρου που είναι άνετα και ευχάριστα διαρρυθμισμένος. Έχει μπροστά του το κουτί με τα τουβλάκια του «Λέγκο» και είναι εντατικά απασχολημένος με το χτίσιμο ενός πύργου. Κάποια στιγμή έρχεται ένα άλλο αγόρι του αρπάζει το κουτί και θέλει, όπως φαίνεται, να προκαλέσει καυγά. Ο Ορφέας τον παρακαλεί ησύχως και ήρεμα να του δώσει πίσω τα τουβλάκια, αλλά συνεχίζει ταυτόχρονα να κάθεται φοβισμένος στην γωνιά του». Οι μητέρες που παρακολούθησαν αυτή την σκηνή είναι όλες σύμφωνες «Ε, τι να γίνει…….. είναι βλέπεις, μοναχοπαίδι!!». Που σημαίνει, δεν έχει μάθει να τα βγάζει πέρα, να αμύνεται, να συναναστρέφεται με συνομηλίκους, κάθεται και τα δέχεται όλα.
Στον αντίποδα όμως και ανάλογα τα παιδιά, παρατηρούνται και οι εξής αντιδράσεις: «Μία παρέα από παιδάκια παίζει σ’ ένα σκάμμα με άμμο. Επικρατεί μεγάλη φασαρία. Οι μικροί οικοδόμοι είναι στο στοιχείο τους. Μεσ’ στην δουλειά δεν προσέχουν ποιος παίρνει ποιανού το φορμάκι, ποιανού το φτυάρι. Δε τους νοιάζει το «δικό μου» και το «δικό σου». Μόνο η Χαρούλα απαιτεί τα δικά της εργαλεία. Δεν δανείζει τίποτα. Εκείνη όμως, φυσικά δανείζεται και χρησιμοποιεί τα φορμάκια των άλλων παιδιών – χωρίς να τα ρωτήσει- και αυτό προκαλεί τις διαμαρτυρίες τους». Οι γονείς από τα παγκάκια όπου κάθονται, ψιθυρίζουν μεταξύ τους:«Ε, τι να γίνει……είναι, βλέπεις, μοναχοπαίδι!» Που αυτό σημαίνει ότι εδώ η Χαρούλα δεν λαμβάνει υπόψην κανέναν, είναι ακοινώνητη, εγωίστρια, δεν έμαθε να μοιράζεται τα πράγματα της, τα θέλει όλα για τον εαυτό της. Τυπικό μοναχοπαίδι.
Στην δεκαετία του ’70 ένα σλόγκαν έλεγε: «Κάθε παιδί έχει το δικαίωμα να αποτελεί καρπό της επιθυμίας των γονιών του!». Αρκετές δεκαετίες μετά και στα χρόνια που ακολούθησαν με την διευκόλυνση του αντισυλληπτικού χαπιού τα παιδιά που γεννιόντουσαν ήτανε όντως καρποί ώριμης σκέψης των γονέων και κατά συνέπεια επιθυμητά. Τα παιδιά αυτά γεννήθηκαν από πολύ αγάπη και έρωτα. Ο αριθμός των παιδιών που αποκτούσαν οι οικογένειες άρχισε να μειώνεται αισθητά. Στις δεκαετίες του 1929, 1930 ένας μέσος όρος αριθμός παιδιών σε μία οικογένεια ήταν τα 6-8 αδέρφια. Πολύ αργότερα ο αριθμός των παιδιών μειώθηκε στα 2-3 και πλέον συναντούμε πολύ συχνά μεγαλύτερο αριθμό οικογενειών που έχουν αποκτήσει ένα παιδί. Τα μοναχοπαίδια σε μία οικογένεια είναι αισθητά, όχι μόνο στην εποχή που διανύουμε αλλά ιδιαίτερα έντονα είναι εδώ και 20 με 30 χρόνια. Ακόμη τα μοναχοπαίδια συνεχίζουν να αποτελούν μειονότητα συγκριτικά με εκείνα που έχουν αδέρφια, το ποσοστό όμως αυξάνεται συνεχώς. Καθώς ο αριθμός των παιδιών μειώνεται παράλληλα παρατηρείται και διαφορετική ποιότητα στην οικογενειακή ζωή και διαφορετική ένταση στην σχέση μητέρας –παιδιού. Τα παιδιά που προέρχονται έπειτα από συνειδητή απόφαση και των δύο είναι περισσότερο ευπρόσδεκτα από τους γονείς τους και επιπλέον τα μοναχοπαίδια δέχονται περισσότερη προσοχή και φροντίδα. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι συντρέχει κίνδυνος αρνητικής διαπαιδαγώγησης προς το παιδί.
Η ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ
Το μοναχοπαίδι είναι το μόνο μέλος της οικογένειας που ανήκει στην «ομάδα των παιδιών». Αυτό έχει δύο ερμηνείες. Δηλαδή, μπορεί να σημαίνει ταυτόχρονα ότι πρακτικά τα παιχνίδια που υπάρχουν στο σπίτι είναι όλα δικά του και δεν χρειάζεται να τα μοιραστεί με κανέναν, αλλά και ότι δεν έχει στην καθημερινότητα ένα σύντροφο για τα παιχνίδια του κοντά στην ηλικία του, με παρόμοια ενδιαφέροντα και αντοχές. (mamakid.gr)
Το ίδιο συμβαίνει και στη σχέση του με τους γονείς. Ο χρόνος, οι αντοχές, η διάθεση, τα χρήματα που έχουν διαθέσιμα αφιερώνονται σ’ αυτό το ένα και μοναδικό παιδί και αυτό παρατηρείται όχι μόνο από τους γονείς αλλά από όλη την ευρεία οικογένεια.
Το πρώτο παιδί, το πρώτο εγγόνι, το πρώτο ανίψι….το οποίο μπορεί να συνεχίσει για αρκετό καιρό ακόμα να συντηρεί τα πρωτεία χωρίς να θέλει κάποιος άλλος να συμμετάσχει σ’ αυτό είναι κάτι που χαρακτηρίζει πολλά παιδιά. Την εγκαθιδρύαν την επιζητούν διότι πολύ απλά τους έχει δοθεί από όλους τους σημαντικούς τους οικείους. Εάν παρατηρήσουμε στο οικείο μας περιβάλλον είναι πολύ πιθανό να συναντήσουμε τέτοιες καταστάσεις που ένα πρωτότοκο, ή ένα μοναχοπαίδι κερδίζει την πλήρη και πιστή αφοσίωση όλων όσων τον περιστοιχίζουν. Η υπερπληθόρα υλικών αναγκών, οι ατέλειωτες και αμέτρητες χάρες (δίχως όρια), η μη κατανομή ευθύνης μπορεί εύκολα να οδηγήσουν ένα παιδί να ζει για πολύ καιρό μέσα σε μία πολύ όμορφη και προστατευτική γυάλα που στην ενήλικη ζωή το περιεχόμενο έξω από αυτήν την γυάλα μπορεί να τρομάξει και η εικόνα του να είναι αρκετά σκληρή για αυτό το παιδί που έζησε και μεγάλωσε με πολύ ιδιαίτερη εύνοια.
Συναντάμε γονείς που σκληραγωγούν με έντονο τρόπο το παιδί τους μόνο και μόνο για να τα βγάλει πέρα μόνο του, να είναι αυτάρκη και χειραφετημένο. Ναι μεν ζούνε μέσα από αυτό το παιδί –το ένα και μοναδικό τους!!- αλλά ταυτόχρονα γίνονται σκληροί, χωρίς πολλές έντονες συναισθηματικές εκδηλώσεις (για να μην καλομάθει!) υπό τον φόβο μεγαλώνοντας αυτό το παιδί να καταφέρει να γίνει δυναμικό και αυτόνομο.
Νεότερες κυρίως αμερικάνικες μελέτες γύρω από τα μοναχοπαίδια, καταρρίπτουν τις παλιές αρνητικές κριτικές και επισημαίνουν και θετικές ιδιότητες στα μοναχοπαίδια. Είναι περισσότερο αυτόνομα, περισσότερο έξυπνα, φιλικά στην επαφή τους με τρίτους απ’ ότι τα παιδιά που έχουν αδέρφια. Μην ξεχνάμε ότι στις μέρες μας οι περισσότεροι από τους νέους γονείς ενημερώνονται, διαβάζουν , ρωτούν ειδικούς πάνω σε αντίστοιχα θέματα και έχουν την γνώση να κάνουν το καλύτερο δυνατό που μπορούν. Εξάλλου όπως είπαμε και παραπάνω το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών αυτών γεννιέται με κοινή απόφαση των γονέων του και με αρκετή αγάπη. Τα μοναχοπαίδια έχουν την ικανότητα –μεγαλώνοντας- να αντιλαμβάνονται την ιδιαίτερη προσοχή που τους αποδίδεται και η οποία τους δημιουργεί αντιφατικά συναισθήματα και διλλήματα. Ένα 15χρονο αγόρι αναφέρει: «Το μοναχοπαίδι δέχεται υπερβολικά πράγματα από όλους, πολλές φορές η αγάπη αυτή καταντά βάρος». Ενώ μία 17χρονη λέει: «Μεγάλωσα σαν να ήμουν κάτω από μεγεθυντικό φακό, ότι έκανα καλά φάνταζε ακόμα καλύτερο και ότι άσχημο, το έκαναν να φαίνεται χειρότερο και πιο τραγικό απ’ ότι πραγματικά ήταν». Εδώ οι γονείς χρειάζεται να συμπεριφέρονται με τρόπο που να δείχνει στο παιδί τους ότι δεν αποτελεί το επίκεντρο της ζωής τους. Είναι αρκετά μεγάλη παγίδα αυτό, δημιουργεί περιέργους συναισθηματικούς δεσμούς ανάμεσα στους γονείς και στο παιδί. Δεσμοί που μπορεί να αποβούν στο μέλλον τους δύσκολοι ιδίως στην προσωπική ζωή και εξέλιξη του παιδιού.
Για κάθε άνθρωπο που βιώνει την ευλογία να γίνει γονιός τα συναισθήματα, οι σκέψεις απογειώνονται. Είναι μία μοναδική και υπέροχη εμπειρία που εκεί ακριβώς τα όρια, οι εκδηλώσεις χαράς, θαυμασμού και συγκίνησης είναι στο απόγειο. Οι περισσότεροι (για να μην πούμε όλοι) γονείς όταν κρατούν στην αγκαλιά τους το μωρό τους δεν υπάρχει κανόνας και πρέπει που είναι να ακολουθήσουν. Θα καλομάθουν, θα αφήσουν ανοιχτά τα όρια τους, θα παρασυρθούν σε κάτι όμορφο και υγιή που ήρθε στην ζωή τους. Οπότε είναι πάντα εύλογο και εύστοχο να είμαστε επιεικής μ’ αυτή την νέα κατάσταση και σιγά-σιγά οι οριοθετήσεις, οι συνέπειες και οι σωστές διαπαιδαγωγήσεις θα πάρουν τον δρόμο τους. Εκείνο που έχει κυρίως πρωταρχική σημασία για τους γονείς είναι να διασφαλίσουν στο μοναχοπαίδι τους τις κοινωνικές επαφές που το ίδιο χρειάζεται ώστε να καλύψει την έλλειψη των αδερφικών σχέσεων. Τα παιδιά χρειάζεται να συναναστρέφονται με παιδιά! Χρειάζεται να βρίσκονται με συνομήλικα παιδιά σε όλες τις φάσεις της ανάπτυξης τους. Στην γειτονιά, σε φιλικά σπίτια, σε πάρκα, σε παιδικούς σταθμούς, στο νηπιαγωγείο.
ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΤΟΚΩΝ/ΜΟΝΑΧΟΠΑΙΔΙΑ
Συχνά, η αρκετή ενασχόληση των γονιών με το μοναχοπαίδι τους το κάνει να έχει γρήγορη ανάπτυξη, να φτάνει γρήγορα τα αναπτυξιακά ορόσημα, να είναι ένα παιδί εύστροφο και το οποίο έχει εξελίξει πολύ τα ταλέντα του. Τα μοναχοπαίδια –σχεδόν- αγγίζουν την τάση της τελειομανίας, κυνηγούν την επιτυχία, που τις περισσότερες φορές τα καταφέρνουν, (με όποιο τίμημα και κόστος μπορεί να έχει αυτό για εκείνους) αλλά δυσκολεύονται πολύ να διαχειριστούν την αποτυχία. Συνήθως, είναι δυναμικοί και ανεξάρτητοι χαρακτήρες, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να είναι εσωστρεφείς και ευαίσθητοι στην κριτική.
Υπάρχουν έρευνες που αποδεικνύουν ότι οι επιτυχημένοι επαγγελματίες ή οι πρωτοπόροι επιστήμονες ήταν μοναχοπαίδια, αλλά ταυτόχρονα υπάρχουν και μελέτες που αποκαλύπτουν πόση πίεση ασκείται σε ένα μοναχοπαίδι που καλείται να σηκώσει όλο το «φορτίο» των γονιών του, που σημαίνει τις προσδοκίες τους, την πίεση και τις αγωνίες τους για το ίδιο.
Παρόλο που οι ταμπέλες «εγωιστής», «κακομαθημένος» και άλλες, δεν σημαίνει ότι χαρακτηρίζουν απαραίτητα τα μοναχοπαίδια, είναι γεγονός ότι, ακόμη και ως ενήλικες, έχουν μια δυσκολία στις σχέσεις τους με τους συνομήλικούς τους, καθώς δεν έχουν βιώσει τις αντίστοιχες φυσικές διεργασίες ως παιδιά. (mamakid.cr).
Για τον γονέα το «μοναχοπαίδι του» είναι το μονάκριβο ένα του, ο θησαυρός του και μέχρις αυτό να ενηλικιωθεί ελλοχεύουν αρκετοί εσωτερικοί φόβοι στους γονείς για το μεγάλωμα του. Συνήθως οι συναντήσεις των παιδιών με τους φίλους τους οργανώνονται από τα ίδια τα παιδιά και κατά προτίμηση τηλεφωνικά. Εάν όμως οι μητέρες τους βρίσκονται στο σπίτι και μπορούν, θεωρείται δεδομένο από τις ίδιες ότι θα πρέπει να τα μεταφέρουν εκείνες με το αυτοκίνητο τους ακόμα και αν η απόσταση είναι αρκετά μικρή και το παιδί σχολικής ηλικίας μπορεί να πάει μόνο του!! Αρκετές μητέρες υποχωρούν αμέσως μπροστά στις επιθυμίες των παιδιών τους, είτε γιατί θέλουν με οποιονδήποτε τρόπο να τα εξυπηρετήσουν , είτε φοβούμενες οι ίδιες τους κινδύνους που υπάρχουν….. Αρκετά στοιχεία που μέχρι πρότινος τα συναντούσαμε κυρίως στην συμπεριφορά των γονέων με μοναχοπαίδια πλέον τα συναντάμε και σε γονείς με περισσότερα παιδιά, όπως η «υπερπροστατευτική μητέρα».
Τι συναισθήματα κρύβονται άραγε στην ψυχολογία των γονέων που έχουν ένα παιδί;; Κυριαρχεί ο φόβος, η ενοχή, η έντονη αγωνία, ο πανικός. Πλέον οι γονείς προσπαθούν να κάνουν τα πάντα για να σταματήσει το κλάμα του παιδιού τους επειδή έχουν τα παραπάνω αισθήματα. Το παιδοκεντρικό μοντέλο ανατροφής εξαρτάται άμεσα από την μεγάλη σημασία που έλαβε για την ζωή των γονιών η επιθυμία του παιδιού. Αρκετοί γονείς λένε: «Κάτι που δεν μπορούσα να το έχω εγώ στα παιδικά μου χρόνια, πρέπει οπωσδήποτε να μπορεί να το απολαύσει το δικό μου παιδί σήμερα…». Έχουν την ανάγκη να προσφέρουν στα παιδιά τους όσα εκείνοι στερήθηκαν στην παιδική τους ηλικία και μ’ αυτόν τον τρόπο προσφέροντας τους ότι μπορούν και κατέχουν, επουλώνουν τα δικά τους «τραυματικά κομμάτια του παρελθόντος τους». Ο Ulrich Beer (1994) στο βιβλίο του «Η κοινωνία των παιδιών δίχως αδέρφια» αναφέρει την φιλοσοφία της ζωής η οποία περιορίζει τους στόχους αυτοπραγμάτωσης στο «Πάρε! Πάρε! Πάρε!» «Είσαι το πολυτιμότερο στον κόσμο, τα πάντα είναι στην διάθεση σου, πάρε λοιπόν ότι μπορείς!»… Έχει διαπιστωθεί ότι τα παιδιά της σημερινής κοινωνίας εμφανίζονται περισσότερο ανικανοποίητα, κορεσμένα και πιο κλεισμένα στον εαυτό τους απ’ ότι τα παιδιά των πιο αδύναμων οικονομικά κοινωνιών. Σήμερα τα παιδιά κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους δέχονται πολύ περισσότερη προσοχή και φροντίδα απ΄’ ότι παλιότερα.
Κατά καιρούς γίνονται διάφορες έρευνες όπου οι ειδικοί ασχολούνται με τις ιδιότητες του χαρακτήρα των παιδιών χωρίς αδέρφια. Το θετικό είναι ότι οι εκτιμήσεις από τις έρευνες αυτές δεν είναι πια τόσο μονοσήμαντα υποτιμητικές και αρκετοί ερευνητές δείχνουν ότι τα μοναχοπαίδια δεν χρειάζεται να προβάλλονται ούτε θετικά αλλά ούτε και αρνητικά, σαν κάτι μεμονωμένο, ξεχωριστό. Συγκεκριμένα κάποιες έρευνες αποδεικνύουν ότι: -Τα παιδιά είναι επικεντρωμένα στους γονείς και προσανατολισμένα στους μεγάλους περισσότερο από τα παιδιά που έχουν αδέρφια.
- -Είναι αδύναμα και κάποιες φορές μοναχικά, υπάρχει φόβος στις επαφές του (το οποίο δεν το εκδηλώνουν πάντα), δεν μοιράζονται εύκολα τα πράγματα τους.
- -Δεν συναγωνίζονται.
- -Δυσκολεύονται στην προσαρμογή.
- -Ωριμάζουν πρώιμα και είναι «μικρομέγαλα».
- -Παρουσιάζουν φιλαυτία και εγωισμό.
- -Είναι νευρικά, ευερέθιστα, θυμώνουν και εκφράζουν επιθετικότητα.
- -Ανησυχούν, φοβούνται και αγωνιούν πιο πολύ από τα παιδιά που έχουν αδέρφια.
Κάποιες άλλες όμως περισσότερο νεοσύστατες έρευνες αποδεικνύουν τα εξής:
- -Ότι είναι ανεξάρτητα, εξοπλισμένα με περισσότερη αυτοπεποίθηση.
- -Δεν είναι μοναχικά, αλλά μάλλον κοινωνικά..
- -Είναι πιο συνεργάσιμα από τα παιδιά που έχουν αδέρφια.
- -Έχουν αρχηγικές ιδιότητες, είναι έξυπνα, με μεγάλες ικανότητες απόδοσης και πολλές επιτυχίες.
- -Μπορούν να προσαρμόζονται όπως και τα παιδιά με αδέρφια.
- -Παρουσιάζουν λιγότερα προβλήματα ή διαταραχές στην συμπεριφορά τους από τα παιδιά με αδέρφια.
- -Δεν είναι εγωιστικά.
- -Δεν είναι πιο χαρούμενα ή πιο ευτυχισμένα από τα παιδιά με αδέρφια.
- -Τους διασκεδάζει περισσότερο με το να καταπιάνονται με κάτι, είναι πιο εύθυμα και πιο αισιόδοξα από τα παιδιά με αδέρφια!!
Όπως βλέπουμε οι απόψεις έντονα διίστανται, παίζει ρόλο η κάθε κοινωνία και οι διαφορετικές της θέσεις αλλά και η τάση των γονέων που ολοένα δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στην διαπαιδαγώγηση τους ως προς το παιδί.
ΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΣΤΟ ΝΟΥ ΜΑΣ
- -Τα μοναχοπαίδια γαντζώνονται στο γονεικό μέλος του αντίθετου φύλου. Ένας χωρισμός των γονέων τον βιώνουν πολύ βαριά. Έτσι δεν βρίσκουν σχεδόν καμία ικανοποίηση σε ένα γάμο στην ενήλικη ζωή τους.
- -Η φυσιολογική ανάπτυξη του παιδιού εξασφαλίζεται όταν ο γάμος των γονιών είναι σταθερός, όταν εκείνοι δεν θέτουν στο παιδί υπερβολικά υψηλές απαιτήσεις, όταν δεν το υπερπροστατεύουν και όταν του εξασφαλίζουν αρκετές εξωοικογενειακές επαφές.
- -Οι γονείς με μοναχοπαίδια κατέχονται γενικά από περισσότερους φόβους. Είναι όμως και πιο προσεκτικοί και ξοδεύουν χρόνο και χρήμα για το παιδί τους. Το θετικό αποτέλεσμα που απορρέει από εδώ είναι ότι τα παιδιά καλλιεργούν περισσότερο τις πνευματικές τους ικανότητες και παρουσιάζουν πιο ώριμα δείγματα συμπεριφοράς.
Να αποφεύγετε:
- -Να μεγαλώνει το παιδί αποκλειστικά και μόνο ανάμεσα σε μεγάλους.
- -Να του παρέχονται ανεξέλεγκτα υλικά αγαθά χωρίς μέτρο και λογική
- -Να δημιουργεί συναισθηματική αλληλεξάρτηση και να επιβαρύνετε το παιδί από τις φιλοδοξίες και τα οράματα των γονέων (Καππάτου Α.)
ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ
Στην πράξη δεν είναι τόσο δύσκολο να αφήσουμε το μοναχοπαίδι να μεγαλώσει σε μία κοινότητα από παιδιά. Φεριπείν το παιδί του γείτονα μας είναι ίσως τόσο μόνο όσο μπορεί να νιώθει οποιοδήποτε παιδί. Συχνά ένα μοναχοπαίδι –λόγω ότι μπορεί να μην το έχει μάθει- δημιουργεί φασαρίες όταν πρόκειται να συνδεθεί με άλλα παιδιά, αυτές οι φασαρίες όμως μπορούν να υπερνικηθούν με πολύ υπομονή και αγάπη.«Ένα πεντάχρονο αγοράκι τρόμαξε όταν έπρεπε για πρώτη φορά να παίξει με τ’ άλλα παιδιά στο Νηπιαγωγείο. Χωρίς να μιλάει καθόταν μόνο του και άρχιζε να κλαίει όταν η νηπιαγωγός το καλούσε να παίξει και εκείνο. Όταν το άφησε ήσυχο, το παιδί παρατηρούσε στην αρχή το παιχνίδι των άλλων παιδιών που για το ίδιο το μοναχοπαίδι κάτι τέτοιο ήταν ασυνήθιστο. Μετά από κάποιες ημέρες αφού δέχονταν πολύ φιλικές προσκλήσεις για συμμετοχή στο παιχνίδι ξεπέρασε τους φόβους του και συμμετείχε…»
«Όταν τα πρωτεία είναι έντονα και ισχυρά στην ζωή ενός ανθρώπου είτε έχει μεγαλώσει σε πλαίσιο με αδέρφια, είτε όχι χρειάζεται πολύς χρόνος, αρκετή ματαίωση και ρίσκο έως ότου καταλάβει το μεγαλείο του μοιράζεσθαι»
Δήμητρα Βαϊτσου
Ψυχολογία
Δεν ακούει κανέναν το παιδί σας; Χρησιμοποιείστε τη μέθοδο «Γκάντι»
Το μικρό σας σας χτυπάει, αρνείται να σας υπακούσει… Με λίγα λόγια, μπροστά σας έχετε έναν μικρό… αντάρτη.
Με τη συμπεριφορά του πραγματικά σας φέρνει στα όριά σας. Τι κάνουμε λοιπόν; Σε αυτές τις δύσκολες περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσει μια νέα μέθοδος. Το όνομά της; Ειρηνική αντίσταση! Πρότυπό της; Ο Μαχάτμα Γκάντι.
Ακόμη και τα πιο ήρεμα και υπάκουα πιτσιρίκια κάποια στιγμή αναστατώνουν τους γονείς τους. Γι’ αυτό και οι μικροεντάσεις δεν λείπουν σχεδόν από καμία οικογένεια. Είτε γιατί ο μικρός δεν μάζεψε τα παιχνίδια του από το καθιστικό είτε γιατί τα αδελφάκια τσακώνονται μεταξύ τους για το τελευταίο ποτήρι χυμό, με αποτέλεσμα ο μπαμπάς ή η μαμά να αναγκάζεται να βάζει τις φωνές. Όλα αυτά είναι απολύτως φυσιολογικά και συμβαίνουν και στις… καλύτερες οικογένειες.
Αν όμως το τρίχρονο πιτσιρίκι σας σας χτυπάει, αν το πεντάχρονο αγοράκι σας προσβάλλει και κοροϊδεύει τη νηπιαγωγό του, αν σας πιέζει ζητώντας διάφορα πράγματα με επίμονο και άσχημο τρόπο (π.χ. λειχουδιές, χρήματα, περισσότερη τηλεόραση), αν πρέπει να το παρακαλάτε με τις ώρες για να πάει στο κρεβάτι ή να φάει όλο το φαγητό του ή αν σας απειλεί ότι θα «αυτοκτονήσει», τότε τα πράγματα αλλάζουν.
Εδώ δεν πρόκειται για συνηθισμένες σκανδαλιές και γκρίνιες, αλλά για προβληματική συμπεριφορά. Ανεξάρτητα από τις αιτίες της, αυτή η συμπεριφορά διαταράσσει την οικογενειακή ισορροπία και φέρνει τα… πάνω κάτω στο σπίτι. Οι γονείς ταλαντεύονται ανάμεσα στην οργή και την απελπισία, τα πιτσιρίκια δοκιμάζουν τα όρια και τα νεύρα του μπαμπά και της μαμάς και απολαμβάνουν την εξουσία τους.
Υπάρχει… σωτηρία; Ναι! Αρκεί να ακολουθήσετε τη νέα τακτική που προτείνει ο καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, Ηaim Omer, η οποία βασίζεται στη στάση και τη φιλοσοφία του Μαχάτμα Γκάντι. Δηλαδή στην ήρεμη μεν αλλά αποτελεσματική αντίσταση.
Ο Ινδός πολιτικός είχε καταφέρει να πηγαίνει κόντρα στους Βρετανούς αποικιοκράτες, χωρίς όμως η σύγκρουσή τους να βγαίνει εκτός ελέγχου και να οδηγεί σε καταστροφή. Ποιο ήταν το «όπλο» του; Η ειρηνική, χωρίς χρήση βίας, αντίσταση. Δεν θα μπορούσαν άραγε και οι γονείς να επωφεληθούν από αυτή την τακτική;
Μια πρωτοποριακή μέθοδος
Εδώ και πολλά χρόνια ο καθηγητής Ψυχολογίας Ηaim Omer δουλεύει και δοκιμάζει τη μέθοδό του σε οικογένειες στη Γερμανία και το Ισραήλ. Όλοι οι γονείς που συμμετέχουν στις έρευνές του μοιάζουν μεταξύ τους. Δηλαδή είναι μαμάδες και μπαμπάδες που έχουν μια ολέθρια έχθρα με τα μικρά τους, που βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση εξουσίας με τα πιτσιρίκια τους, συνήθως για ασήμαντες αφορμές.
Ή, από την άλλη, είναι γονείς που έχουν… παραδώσει τα όπλα και έχουν γίνει παιχνιδάκι στα χέρια του απαιτητικού παιδιού τους. Μάλιστα, ήδη η μέθοδος του καθηγητή Omer χρησιμοποιείται με επιτυχία από τους ειδικούς παιδοψυχολόγους στη Γερμανία σε μικρά και μεγάλα παιδιά.
Ποιο είναι, όμως, το μυστικό της νέας μεθόδου; Λοιπόν, οι γονείς, ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού τους, θα πρέπει να σταματήσουν να «απαντούν» στις προκλήσεις του και να μην παρασύρονται σε μια κόντρα που δεν οδηγεί πουθενά, σε αυτόν το φαύλο κύκλο τού «Θα το κάνεις»-«Όχι, δεν θα το κάνω». Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ας δούμε τι προτείνει η νέα μέθοδος:
Όχι κήρυγμα
Οι γονείς πρέπει να σταματήσουν το κήρυγμα, τα παρακάλια, τις ατέλειωτες συζητήσεις. Το μόνο που καταφέρνουν με όλα αυτά είναι να εξαντλούνται οι ίδιοι και στο τέλος το μικρό να κάνει τελικά το δικό του!
Ψυχραιμία και όχι άμεσες αντιδράσεις
Οι γονείς πρέπει να μάθουν να παραμένουν ήρεμοι σε έντονες καταστάσεις και να μην παρασύρονται από την ένταση της στιγμής. Αν, για παράδειγμα, το μικρό τους τους χαστουκίσει, θα πρέπει να μείνουν αρχικά σιωπηλοί και να συλλογιστούν αυτό που συνέβη.
Έτσι θα συγκρατήσουν την οργή τους, που μπορεί να οδηγήσει σε λάθος αντιδράσεις. Θα «απαντήσουν» στην κακή συμπεριφορά του παιδιού τους μόνο αφού περάσει κάποιος χρόνος: μισή ώρα αν το παιδί είναι κάτω των 6 ετών και μία μέρα αν είναι μεγαλύτερο.
Ξεκαθάρισμα… λογαριασμών με «Sit-in»!
Θα πρέπει να είναι ξεκάθαροι και σαφείς με το παιδί! Δηλαδή, θα πρέπει να του ανακοινώσουν ότι από εδώ και στο εξής δεν θα ανέχονται πια την άσχημη συμπεριφορά του. Επειδή όμως ένα πεντάχρονο που χτυπάει π.χ. συστηματικά τα συνομήλικά του ή φέρεται πολύ άσχημα στη μητέρα του δεν… παίρνει και πολύ στα σοβαρά υπόψη του τέτοιου είδους ανακοινώσεις, θα πρέπει οι γονείς να κάνουν την ανακοίνωσή τους με τον πιο σωστό τρόπο. Ποιος είναι αυτός;
Το «Sit-in». Δηλαδή, οι γονείς θα πρέπει να κάνουν «κατάληψη» στο δωμάτιο του παιδιού, να καθίσουν σε μια καρέκλα και να πουν με πολύ σοβαρό ύφος στο μικρό ότι δεν πρόκειται να ανεχτούν πια τη συμπεριφορά του και ότι περιμένουν, εδώ και τώρα, από εκείνο, τις προτάσεις του για να λυθεί το πρόβλημα.
Όπως τονίζουν οι ειδικοί της μεθόδου, «με το Sit-in δεν επιβάλλουμε τίποτα στο παιδί, αλλά αντίθετα το ενθαρρύνουμε να βρει μόνο του τη λύση. Οι γονείς δεν είναι ούτε αυθεντίες που γνωρίζουν τα πάντα ούτε ρομπότ-παιδαγωγοί που μοιράζουν επιβραβεύσεις ή τιμωρίες».
Μια αγκαλιά στις δύσκολες στιγμές
Αν το παιδί είναι μικρό (2-3 ετών) και έχει κάποιο από τα γνωστά ξεσπάσματα θυμού αυτής της ηλικίας, δηλαδή πέφτει στο πάτωμα, ουρλιάζει, καταστρέφει αντικείμενα ή απειλεί να κάνει κακό στον εαυτό του, οι γονείς μπορούν να το ηρεμήσουν με μια λαβή που ονομάζεται «η αγκαλιά της αρκούδας».
Σε αυτή την περίπτωση ο ενήλικος παίρνει το παιδί στην αγκαλιά του και κλείνει σφιχτά γύρω του τα χέρια του, έτσι ώστε το μικρό να μην μπορεί να κάνει καμία κίνηση. Το μήνυμα που παίρνει το πιτσιρίκι είναι το εξής: «Είμαι εδώ. Θα μείνω εδώ. Δεν θα σε αφήσω να συνεχίσεις αυτό που κάνεις».
Μάρτυρες «υπεράσπισης»
Συνήθως οι γονείς επιθετικών παιδιών αισθάνονται ντροπή για τη συμπεριφορά του μικρού τους και αποφεύγουν να μιλούν γι’ αυτό το θέμα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, όμως, είναι σημαντικό να σπάσουν τη σιωπή τους και να αναζητήσουν τη βοήθεια κάποιου δικού τους άνθρωπου: είτε μιας φίλης, είτε ενός θείου ή θείας του παιδιού.
Αυτό το άτομο μπορεί να μεσολαβήσει στους καβγάδες τους με το μικρό, να χρησιμεύσει ως «μάρτυρας υπεράσπισης» των γονιών και να δείξει στο παιδί ότι βρίσκει σωστή την απόφαση και τη θέση του μπαμπά ή της μαμάς. Ας μην ξεχνάμε ότι ο κύκλος των γονιών -οι φίλοι και οι συγγενείς- παίζει σπουδαίο ρόλο για τα παιδιά, αφού αντιπροσωπεύει για εκείνα τον κόσμο των ενηλίκων.
Βλέποντας το μικρό ότι αυτός ο κόσμος αποδέχεται και στηρίζει τους γονείς, ηρεμεί και αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια και σιγουριά για τους δικούς του, τους σέβεται και τους υπολογίζει.
Mαζί στο γραφείο
Αν το παιδί είναι μεγαλύτερο, οι γονείς μπορούν να εφαρμόσουν την τακτική «Τime-in». Δηλαδή, το παιδί είναι υποχρεωμένο να περάσει μία μέρα με τον μπαμπά ή τη μαμά στο χώρο της εργασίας τους.
Τα οφέλη
Εφαρμόζοντας αυτή τη μέθοδο, οι γονείς κερδίζουν πολλά. Πρώτα απ όλα, αποκτούν υπόσταση ως γονείς. Τι σημαίνει αυτό; Ότι παύουν να είναι… αόρατοι για το μικρό. Έτσι γίνονται πιο δυνατοί και κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Και αυτή η δύναμη είναι το αντίθετο της εξουσίας, που καταπιέζει και εξουδετερώνει το παιδί. Ας μην ξεχνάμε ότι οι τιμωρίες και οι απειλές απομακρύνουν το παιδί από το γονιό.
Αντίθετα, η δύναμη που πηγάζει από την ειρηνική αντίσταση φέρνει το παιδί πιο κοντά στο γονιό, γίνεται μια γέφυρα επικοινωνίας.
Τα παιδιά αναπτύσσονται πιο σωστά όταν αισθάνονται όχι μόνο την αγάπη και την τρυφερότητα των γονιών τους, αλλά και τη δύναμή τους και την αποφασιστικότητά τους. Είναι δύσκολο φυσικά να κάνεις το παιδί σου να σε βλέπει έτσι κάθε μέρα: τρυφερό αλλά και δυνατό.
Η μέθοδος Γκάντι, λοιπόν, προσπαθεί να συνδυάσει με τον καλύτερο και πιο άμεσο τρόπο αυτά τα δύο στοιχεία. Η ειρηνική αντίσταση μπορεί, πραγματικά, να βοηθήσει τους γονείς να αποκαταστήσουν την ισορροπία στην οικογένειά τους. Και, μάλιστα, από τη στιγμή που θα τα καταφέρουν, είναι πια περιττή…
Ναι μεν, αλλά…
Υπάρχει και αντίλογος σε αυτή τη μέθοδο. Ορισμένοι ειδικοί τη βρίσκουν υπερβολικά σκληρή και δύσκολη για τους γονείς και τα παιδιά. Μπορεί να μη χρησιμοποιούν οι γονείς βία, αλλά, από την άλλη, μήπως με αυτή την τακτική απλώς καταπιέζουν την παρόρμησή τους και επιβάλλουν την εξουσία τους με έναν άλλον τρόπο; Ο καθηγητής Omar γνωρίζει αυτό τον κίνδυνο. Όμως, όπως τονίζει, η σχέση παιδιού και γονιού έχει πάντα το στοιχείο της εξουσίας, αφού οι γονείς είναι εκείνοι που θα πρέπει να βάζουν τα όρια.
Η ειρηνική αντίσταση μπορεί να είναι «ειρηνική», αλλά ταυτόχρονα είναι και δυναμική, ενώ ο στόχος των γονιών που την εφαρμόζουν δεν είναι να νικήσουν… το παιδί. Η μαμά και ο μπαμπάς που ακολουθούν αυτή τη μέθοδο πρέπει να είναι ταυτόχρονα και τρυφεροί με τα μικρά τους. Θα πρέπει να τους λένε το «σ’ αγαπώ» και να τους δείχνουν έμπρακτα την αγάπη τους και το σεβασμό τους.
Δεν πρέπει να αποφεύγουν να «καλομαθαίνουν» το μικρό ταραξία με μια εκδρομή ή μια έξοδο για γλυκό. Όμως, αυτό θα πρέπει να το κάνουν χωρίς ανταλλάγματα, π.χ. «Αν είσαι φρόνιμος, θα πάμε σινεμά», και να δείξουν απλά στο πιτσιρίκι τους πόσο πολύ το υπολογίζουν και το εκτιμούν.
Τι είναι το «Sit-in»
O γονιός (ή και οι δύο γονείς) μπαίνει στο δωμάτιο, κλείνει πίσω του την πόρτα και κάθεται σε μια καρέκλα μπροστά στην είσοδο του παιδικού δωματίου. Με ήρεμη φωνή λέει στο παιδί: «Δεν αποδέχομαι άλλο αυτό που κάνεις (π.χ. το ότι χτυπάς και βρίζεις τα άλλα παιδιά κ.ά.). Θα μείνω εδώ και θα περιμένω από εσένα τις προτάσεις σου για το πώς μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση στο μέλλον».
Ο μπαμπάς (ή η μαμά) δεν πρέπει να ανοίξει διάλογο με το παιδί, να το προκαλέσει ή να απαντήσει στις προκλήσεις του. Αν το μικρό απλώσει το χέρι του, μπορεί να αμυνθεί, αλλά όχι με φωνές ή ανταποδίδοντας το χτύπημα. Στην περίπτωση που το παιδί κάνει σοβαρές προτάσεις για τη λύση του προβλήματος, θα πρέπει ο γονιός να τις συζητήσει μαζί του.
Αν πάλι το παιδί δεν προτείνει τίποτε, τότε ο γονιός θα πρέπει να παραμείνει στο δωμάτιο (μισή ή μία ώρα, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού). Αν τελικά το «Sit-in» δεν φέρει αποτέλεσμα, μπορεί να το επαναλάβει την επόμενη ή τις επόμενες μέρες. Όπως έχουν δείξει οι έρευνες, η συμπεριφορά του παιδιού καλυτερεύει ύστερα από μερικά «Sit-in». Προσοχή όμως! Το «Sit-in» δεν πρέπει να γίνεται αμέσως μετά από κάποιον καβγά.
Ψυχολογία
Όταν αρρωσταίνει η ψυχή, πονά και το σώμα
Η ψυχή (νόηση) και το σώμα αποτελούν ένα ενιαίο και αδιάσπαστο σύνολο. Οταν για οποιονδήποτε λόγο πάσχει το ένα, αναπόφευκτα πλήττεται και το άλλο. Γνωρίζουμε πλέον και αποδεχόμαστε επιστημονικά ότι ο ανθρώπινος οργανισμός αντιμετωπίζεται ως μια ενιαία ψυχοβιολογική οντότητα.
Το σύμπτωμα αντιμετωπίζεται σαν ένα στάδιο της «εξέλιξης» που έχει κάποιο νόημα, ή υποδηλώνει συχνά τη διαταραγμένη σχέση του ατόμου με το περιβάλλον του.
Τα σωματικά συμπτώματα όταν η ψυχή νοσεί
Στην τρέχουσα πραγματικότητα της πανδημίας που διαβιούμε, το άγχος, ο φόβος και η ανασφάλεια, καθώς και τα έντονα συναισθήματα θλίψης, εγκατάλειψης, έλλειψης στόχου και νοήματος όπως και αυτά της απομόνωσης που προκύπτουν, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, μπορεί να οδηγήσουν σε ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως για παράδειγμα το σύνδρομο χρόνιας κοπώσεως, συχνουρία, πονοκέφαλος, ζαλάδες, αιμωδίες (μυρμηγκιάσματα), προβλήματα μνήμης (αιτία είναι η διάσπαση προσοχής από το άγχος που δημιουργεί προβλήματα στην αποθήκευση και στην ανάκληση των αποθηκευμένων στην μνήμη πληροφοριών), ανορεξία, ή αυξημένη όρεξη, βουλιμία, νυκτερινή ενούρηση σε παιδιά και εφήβους.
Το όποιο σύμπτωμα πάντα χρήζει ιατρικής εξέτασης, διάγνωσης και κατάλληλης ιατρικής αντιμετώπισης, από εξειδικευμένους γιατρούς. Οταν όμως γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις και αποκλειστεί ο παθολογικός παράγοντας, τότε κάποιος ψυχοσωματικός παράγοντας εμπλέκεται και επηρεάζει τον οργανισμό.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο και γιατί
Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία:
* Αναίτιους παθολογικά πονοκεφάλους έχουν συνήθως οι άνθρωποι που είναι πολύ αυστηροί με τον εαυτό τους και τελειομανείς.
* Προβλήματα στο στομάχι (χωρίς ιατρική – παθολογική αιτία) ή στο έντερο συνήθως συνδέονται με τον φόβο ή και την ανασφάλεια.
* Ο έντονος, συχνός, καταπιεσμένος και συσσωρευμένος θυμός συχνά προκαλεί ψυχοσωματικά συμπτώματα και είναι γενικότερα δείκτης δυσφορίας και μειωμένης λειτουργικότητας του ατόμου.
Πού οδηγεί ο φόβος και ο θυμός
Οταν κάποιος νιώθει έντονο φόβο, θυμό ή ανησυχία μπορεί να αναπτύξει ταχυκαρδία, αίσθημα αδιαθεσίας (ναυτία), τρέμουλο, εφίδρωση, πονοκέφαλο, έναν «κόμπο» στο στομάχι, γρήγορη αναπνοή.
Εκφράστε το συναίσθημα
Η έκφραση των συναισθημάτων είναι το «κλειδί» της ψυχοσωματικής ισορροπίας. Οταν καταπνίγουμε τον θυμό, την οργή ή τη θλίψη, τότε αυτά είναι πολύ πιθανό να αναδυθούν με τη μορφή ενός σωματικού συμπτώματος.
* Είναι σημαντικό να βλέπουμε τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις. Δεν είναι λίγες οι φορές που χάνουμε την ψυχραιμία μας και μεγαλοποιούμε τα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε, γεγονός που δεν μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τις καταστάσεις με δημιουργικό και αποτελεσματικό τρόπο.
* Η σωματική άσκηση μπορεί να συμβάλει στην αποφόρτιση από το στρες και στη βελτίωση της διάθεσης. Το ίδιο μπορούμε να επιτύχουμε και φροντίζοντας να εκπληρώσουμε έναν στόχο που έχουμε αφήσει σε εκκρεμότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα ή βελτιώνοντας τη σχέση μας με ανθρώπους που είναι σημαντικοί στη ζωή μας.
Αγαπήστε, αποδεχθείτε και βελτιώστε τον εαυτό σας
* Αναγνωρίστε με ποιον τρόπο επηρεάζει το άγχος τον οργανισμό σας.
* Μειώστε τα δυσάρεστα γεγονότα – απομακρυνθείτε από τοξικούς ανθρώπους και καταστάσεις.
* Αντικαταστήστε δυσλειτουργικές συμπεριφορές με άλλες, πιο βοηθητικές.
* Επικοινωνήστε έστω και διαδικτυακά με ανθρώπους που θέλετε και νιώθετε καλά και ευχάριστα μαζί τους. Μοιραστείτε όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα και αντικαταστήστε τα με άλλα, πιο θετικά και ευχάριστα.
* Οραματιστείτε το μέλλον θετικά και θέστε στόχους μικρούς και μεγαλύτερους.
* Βρείτε το προσωπικό σας νόημα, τι είναι και τι όχι σημαντικό για εσάς και εργαστείτε προς αυτή τη κατεύθυνση.
* Ζητήστε τη συνδρομή και τη βοήθεια που χρειάζεστε και διεκδικήστε μια ευτυχισμένη και υγιή ψυχοσωματικά ζωή.
ΜΟΤΟ
«Πριν αποφασίσουμε ποια θεραπεία θα ακολουθήσουμε για το σώμα, πρέπει πρώτα να έχουμε θεραπεύσει το τραύμα της ψυχής» είπε τόσο εμπνευσμένα και ρεαλιστικά ο Ιπποκράτης
Από τη Βάσω Μακαρώνη, κλινική ψυχολόγο, ψυχοθεραπεύτρια.
Ψυχολογία
Τι θα κρατήσουμε από το λοκντάουν στη ζωή μετά
Τρέχαμε για να προλάβουμε και δεν είχαμε χρόνο για τίποτε και ξαφνικά ο χρόνος πάγωσε. Τρομαγμένοι, κλειστήκαμε στα σπίτια μας… Κι έτσι μαγειρέψαμε, κοιμηθήκαμε, είδαμε ταινίες, φάγαμε με την οικογένειά μας, ξεκαθαρίσαμε τις ντουλάπες μας, πειραματιστήκαμε με την κηπουρική, το μακιγιάζ, τις χειροτεχνίες… Τι θα κρατήσουμε από όλα αυτά;
Ο μόνος τρόπος για να περάσει κάποιος το λοκντάουν –όπως καταλάβαμε όλοι μας, χάρη στην εμπειρία μας τον τελευταίο χρόνο – είναι το να αντιμετωπίζει την κάθε μέρα χωριστά χωρίς να σκέφτεται το αύριο ή το μέλλον. Είναι μία συνθήκη δύσκολη, σκληρή, τρομακτική… Τώρα που όμως αρχίζουμε σιγά-σιγά και βλέπουμε το φως στην άκρη αυτού του τόσο σκοτεινού, μεγάλου και αποπνικτικού τούνελ αναρωτιόμαστε αν εκτός από όλα όσα χάσαμε αυτή τη χρονιά, που είναι πολλά και για κάποιους περισσότερα, υπάρχουν και κάποια που κερδίσαμε και τα οποία θα μπορέσουμε να πάρουμε μαζί μας όταν η ζωή μας γυρίσει τελικά στην προηγούμενή της κατάσταση.
Θα προσπαθήσω κι ας αποτύχει
Αν μου έλεγε κάποιος πριν από έναν χρόνο ότι φέτος θα μπορούσα χωρίς δυσκολία να φτιάξω σουφλέ σοκολάτας θα σκεφτόμουν ότι δεν με ξέρει καλά. Πόσο δε μάλλον αν μου έλεγε ότι εκτός από σουφλέ σοκολάτας θα μπορούσα πολύ άνετα να φτιάξω γαλακτομπούρεκο, εκμέκ, μπακλαβά, τάρτα μήλου (με δικό μου φύλλο), οποιαδήποτε πίτα τραβούσε η όρεξή μου, παστίτσιο, γεμιστά και άλλα πολλά. Και δεν είμαι η μόνη. Δεν λέω ότι πριν την πανδημία δεν μαγείρευα. Μαγείρευα. Αλλά δεν τολμούσα. Δεν είχα την πολυτέλεια του χρόνου αλλά ούτε και την τόλμη να διαλέξω μία συνταγή και, σαν να ξεκινούσα ένα καινούργιο άγνωστο ταξίδι, να την ολοκληρώσω. Και τότε ήρθε η καραντίνα και μας έκλεισε στα σπίτια μας, δίνοντάς μας την πολυτέλεια του προσωπικού χρόνου και παράλληλα τη διάθεση να διερευνήσουμε και να τεστάρουμε τις δυνατότητές μας. Και κάπως έτσι μαγειρέψαμε χωρίς να φοβόμαστε… Και όχι μόνο.
Κωδικός 6
Κανείς δεν εκτιμά την ελευθερία του αν δεν τη χάσει πρώτα. Κάπως έτσι έγινε και με τη σχέση μας με τη φύση, τη βόλτα στην παραλία, την άθληση στην εξοχή, το περπάτημα στο βουνό. Μόλις χάσαμε την ευκαιρία να μπορούμε να κάνουμε όλα τα υπόλοιπα στραφήκαμε στο πιο απλό, στο αρχέγονο και παράλληλα στο πιο αναγκαίο: Στην επαφή με την ομορφιά, την ενέργεια και την αισιοδοξία που μας δίνει το να βρισκόμαστε στη φύση. Κάποιοι μετακόμισαν στην επαρχία, άλλοι έκαναν τεράστιους περιπάτους με τα πόδια ή με ποδήλατο, άλλοι έτρεξαν, κολύμπησαν, φύτεψαν κήπους και μπαλκόνια. Αν χρειάζεται ένα και μόνο πράγμα να πάρουμε μαζί μας από τα όσα μάθαμε και κάναμε στο λοκντάουν, όταν η ζωή μας επιστρέψει στους φρενήρεις ρυθμούς της παλιάς μας καθημερινότητας, θα πρέπει να είναι η αγάπη και η σχέση που δημιουργήσαμε με τη φύση.
Σήμερα θα δουλέψω από το σπίτι
Η παραγωγικότητα των όσων δούλεψαν από το σπίτι στη διάρκεια αυτής της χρονιάς, όπου ο κορωνοϊός κυριάρχησε στη ζωή μας, αποδεικνύει ότι – όταν όλα γυρίσουν στους προηγούμενους ρυθμούς και επιστρέψουμε στα γραφεία μας – το να δουλεύουμε έστω κάποιες ημέρες από το σπίτι μπορεί να αποδώσει. Οσο για όλους όσοι νοσταλγήσαμε την κίνηση στον δρόμο προς τη δουλειά αλλά και τη συναναστροφή στο γραφείο με τους συναδέλφους μας, είναι σίγουρο ότι όταν ξαναγυρίσουμε στις προηγούμενες συνθήκες σύντομα θα νοσταλγήσουμε την εργασία από το σπίτι, έστω και περιστασιακά.
Ολοι μαζί στο τραπέζι
Ποιοι εργαζόμενοι είχαν την ευκαιρία να τρώνε με την οικογένειά τους συχνότερα από μία φορά την εβδομάδα ή τις 15 μέρες; Στη διάρκεια της καραντίνας είχαμε περισσότερο χρόνο με όσους κλείνει η πόρτα του σπιτιού μας με αποτέλεσμα να περάσουμε χρόνο μαζί, να μαγειρέψουμε μαζί, να παίξουμε, να τσακωθούμε και σίγουρα να φάμε. Ακόμα κι αν κάποια στιγμή βαρεθήκαμε, πράγμα λογικό και αναμενόμενο, δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε να πάρουμε μαζί μας τη σημασία του χρόνου που περνάμε με τους ανθρώπους μας ακόμα και κάνοντας πράγματα τετριμμένα και αναμενόμενα, όπως το φαγητό στο ίδιο τραπέζι.
Δικαιούμαι να ξαπλώσω στον καναπέ να δω ταινία
Θυμάμαι ότι αφού γέννησα τον πρώτο μου γιο σκέφτηκα ότι πέρασε για μένα ανεπιστρεπτί η – προ παιδιών – ζωή, όπου «δικαιούμουν», χωρίς καμία τύψη, ενοχή ή εκκρεμότητα να ξαπλώσω στον καναπέ του σαλονιού και να απολαύσω μία, δύο ή και περισσότερες ταινίες. Αλλά ακόμα και όσο τα παιδιά μου μεγάλωναν εγώ και πάλι δεν είχα χρόνο…
Μέχρι που τον Μάρτιο του 2020 ξαφνικά ο χρόνος μού χαρίστηκε και αφού τακτοποίησα τα πάντα στο σπίτι μου, έλυσα όσες εκκρεμότητες μπορούσα και τα έβαλα όλα στη θέση τους, χαλάρωσα, αφού δεν μπορούσα να κάνω κι αλλιώς, και… τεμπέλιασα. Ο,τι κι αν σημαίνει η τεμπελιά για τον καθένα μας, όπως το να κοιμηθούμε περισσότερο το πρωί, να απολαύσουμε μία ή και δύο ταινίες, να διαβάσουμε το βιβλίο μας στη μέση της ημέρας, να ακούσουμε μουσική, να φτιάξουμε τα νύχια μας, ακόμα και να κοιτάμε το ταβάνι, αλλά όλα αυτά χωρίς καμία απολύτως τύψη ή ενοχή.
Αυτό το δικαίωμά μας στην τεμπελιά το οποίο έχουμε συνηθίσει να στερούμε από τον εαυτό μας αλλά και από τα παιδιά μας, χρειάζεται να το κρατήσουμε και μετά το λοκντάουν. Οταν η ζωή θα ξαναγίνει βιαστική και όλοι θα «πρέπει να είμαστε συνεχώς απασχολημένοι δημιουργικά και παραγωγικά». Τότε θα έχει αξία να θυμηθούμε ή να μην ξεχάσουμε πόσο χρειαζόμαστε αυτή την ξεκούραση χωρίς ενοχές και εκκρεμότητες να καραδοκούν για να μας ενοχλήσουν όσο εμείς ρεμβάζουμε απολαμβάνοντας τη ζωή, που δυστυχώς ή ευτυχώς δεν είναι τίποτε άλλο από το τώρα.
Τρέμω την ώρα που θα βοηθήσω τα παιδιά μου με το διάβασμα
Πριν τον κορωνοϊό το να βοηθήσω τα παιδιά μου με το διάβασμα μού φαινόταν τόσο δύσκολο όσο οι εξετάσεις για το πανεπιστήμιο. Αυτά να δυσανασχετούν κι εγώ να θυμώνω, να απογοητεύομαι και να απελπίζομαι. Μέχρι που χρειάστηκε όχι απλά να βοηθάω με τα μαθήματα αλλά και να υποκαταστήσω τον δάσκαλό τους κατά κάποιον τρόπο.
Και τότε συνειδητοποίησα ότι για να μπορέσω να τους βοηθήσω πραγματικά χρειαζόταν να κατανοήσω τη θέση τους: Τόσον καιρό μακριά από τους φίλους τους, τον δάσκαλό τους, πίσω από μία οθόνη να προσπαθούν να μάθουν καινούργια πράγματα. Και κάπως έτσι νιώθοντας κατανόηση για τη δύσκολη νέα κατάσταση στην οποία βρίσκονταν τα παιδιά μου αλλά κι εγώ μαζί τους, κατάφερα να τα βοηθήσω ουσιαστικά. Αυτή την κατανόηση θέλω να πάρω μαζί μου μετά το λοκντάουν. Για τα παιδιά μου, για όλους τους φίλους και τους αγαπημένους μου αλλά και για εμένα την ίδια.
Η διαφοροποίηση της μουσικής – η απόλυτη συνταγή επιτυχίας;
Όσο αφήνεις το παρελθόν να σε στοιχειώνει, τόσο λιγότερο θα απολαμβάνεις τη ζωή σου
Τάσος Λειβαδίτης: «Μάθε να αγαπάς αυτούς που δεν πληγώνουν την αγάπη»
Δε κλαίω γιατί είμαι αδύναμος! Κλαίω γιατί είμαι ζωντανός!
https://krajowy.biz/
9 June 2022 at 12:57 am
15901 600204Its superb as your other posts : D, regards for posting . 867102
urine test
31 March 2023 at 3:34 am
Heya i?m for the first time here. I found this board and I find It truly useful & it helped me out a lot. I hope to give something back and aid others like you aided me.
Remington 870 tactical
1 April 2023 at 10:18 pm
naturally like your web-site but you need to check the spelling on several of your posts. Many of them are rife with spelling problems and I find it very bothersome to tell the truth nevertheless I will certainly come back again.
شاحنات مان
9 April 2023 at 5:25 pm
Good website! I really love how it is simple on my eyes and the data are well written. I am wondering how I could be notified whenever a new post has been made. I have subscribed to your feed which must do the trick! Have a great day!
point of sale system for nail salon
11 April 2023 at 3:35 am
I?m not sure where you’re getting your information, but great topic. I needs to spend some time learning much more or understanding more. Thanks for excellent information I was looking for this info for my mission.
white label merchant acquiring
13 May 2023 at 11:51 pm
What?s Happening i’m new to this, I stumbled upon this I’ve found It absolutely useful and it has aided me out loads. I’m hoping to contribute & help different users like its aided me. Good job.
selling payment processing services
15 May 2023 at 1:44 am
Thanks for your blog post. The things i would like to make contributions about is that laptop or computer memory should be purchased but if your computer can no longer cope with whatever you do along with it. One can set up two random access memory boards containing 1GB each, by way of example, but not certainly one of 1GB and one with 2GB. One should make sure the company’s documentation for own PC to make sure what type of ram is required.
من هو حسين الحثيلي
26 May 2023 at 3:33 am
As someone who was new to the world of commercial trucks, I appreciated how patient and informative the team at amcauto.co was. They answered all of my questions and helped me make an informed decision.
WxxilliamNox
1 June 2023 at 4:19 am
http://gjgjgjgdgs.com
bokep jepang
1 July 2023 at 2:29 am
I like the helpful information you provide in your articles. I will bookmark your weblog and check again here frequently. I am quite certain I?ll learn many new stuff right here! Good luck for the next!
unisom 25 mg en línea sin necesidad de receta en Buenos Aires
9 August 2023 at 11:19 pm
What’s Going down i am new to this, I stumbled upon this I have
found It absolutely useful and it has aided me out loads.
I hope to give a contribution & aid other customers like its aided me.
Great job.
achat de noxibel en Belgique
13 August 2023 at 6:23 pm
Someone essentially assist to make severely posts I would state.
This is the first time I frequented your web page and so far?
I amazed with the research you made to create this
particular submit extraordinary. Magnificent job!
Mora
24 August 2023 at 11:58 pm
Great post.
Burton
25 August 2023 at 9:40 am
Someone necessarily help to make critically articles I’d state.
That is the first time I frequented your website page and to this point?
I amazed with the analysis you made to make this particular put up incredible.
Great task!
Upadlosc
31 August 2023 at 1:17 am
To ciekawe spostrzeżenie, ale na naszej stronie znajdziesz więcej informacji na ten temat.
phenergan achat au Québec
5 September 2023 at 8:39 am
My partner and I absolutely love your blog and find the majority of your post’s to be exactly I’m looking for.
Does one offer guest writers to write content available for you?
I wouldn’t mind composing a post or elaborating on a few of the subjects you write related to
here. Again, awesome web log!
ramipril ohne Rezept in Mexiko erhältlich
13 September 2023 at 6:21 am
My brother suggested I may like this blog. He was entirely right.
This publish actually made my day. You cann’t imagine just
how so much time I had spent for this information! Thank you!
white label payment solutions
17 September 2023 at 4:11 am
you are really a good webmaster. The web site loading speed is amazing. It seems that you are doing any unique trick. In addition, The contents are masterwork. you’ve done a wonderful job on this topic!
casino utan licens
17 September 2023 at 4:38 am
I have noticed that of all different types of insurance, medical insurance is the most debatable because of the clash between the insurance coverage company’s duty to remain making money and the client’s need to have insurance plan. Insurance companies’ commission rates on health plans are certainly low, consequently some firms struggle to earn profits. Thanks for the strategies you share through this website.
Bluetooth speaker manufacturer
18 September 2023 at 12:31 pm
I have seen plenty of useful points on your web site about desktops. However, I’ve got the thoughts and opinions that netbooks are still more or less not powerful adequately to be a option if you generally do things that require loads of power, such as video editing. But for internet surfing, microsoft word processing, and quite a few other frequent computer work they are just great, provided you may not mind the little screen size. Many thanks sharing your ideas.
credit card processing residuals
18 September 2023 at 1:16 pm
I do not even know how I ended up right here, however I assumed this submit was once great. I do not recognize who you’re however definitely you’re going to a famous blogger when you aren’t already 😉 Cheers!
인천출장마사지
19 September 2023 at 7:44 pm
I think that is one of the most vital information for me. And i am happy studying your article. But should remark on few normal things, The site taste is wonderful, the articles is truly great : D. Excellent task, cheers
air inflatable cervical collar neck traction support
19 September 2023 at 11:24 pm
I’m extremely impressed with your writing skills and also with the layout on your weblog. Is this a paid theme or did you customize it yourself? Either way keep up the excellent quality writing, it is rare to see a great blog like this one these days..
start a payment gateway business
20 September 2023 at 4:33 pm
I like the valuable info you provide for your articles. I?ll bookmark your weblog and take a look at again right here frequently. I am relatively sure I will be informed plenty of new stuff right here! Best of luck for the next!
how do I start a credit card processing iso
21 September 2023 at 11:15 am
When I originally commented I clicked the -Notify me when new comments are added- checkbox and now each time a comment is added I get 4 emails with the identical comment. Is there any way you may take away me from that service? Thanks!
Minoo Welding Gun
23 September 2023 at 2:11 pm
Usually I don’t learn post on blogs, however I would like to say that this write-up very pressured me to try and do so! Your writing style has been surprised me. Thank you, very nice post.
서귀포출장마사지
24 September 2023 at 3:29 am
Your blog has quickly become my trusted source of inspiration and knowledge. I genuinely appreciate the effort you put into crafting each article. Your dedication to delivering high-quality content is evident, and I look forward to every new post.
출장마사지
24 September 2023 at 7:00 pm
Your writing style effortlessly draws me in, and I find it nearly impossible to stop reading until I’ve reached the end of your articles. Your ability to make complex subjects engaging is indeed a rare gift. Thank you for sharing your expertise!
white label payment processing
25 September 2023 at 1:32 pm
I think this is among the most significant information for me. And i’m glad reading your article. But wanna remark on some general things, The website style is great, the articles is really nice : D. Good job, cheers
merchant services business model
25 September 2023 at 5:19 pm
Hey! This is my first visit to your blog! We are a team of volunteers and starting a new initiative in a community in the same niche. Your blog provided us valuable information to work on. You have done a extraordinary job!
출장안마
25 September 2023 at 5:38 pm
Your storytelling prowess is nothing short of extraordinary. Reading this article felt like embarking on an adventure of its own. The vivid descriptions and engaging narrative transported me, and I eagerly await to see where your next story takes us. Thank you for sharing your experiences in such a captivating manner.
출장마사지
25 September 2023 at 11:50 pm
This article resonated with me on a personal level. Your ability to emotionally connect with your audience is truly commendable. Your words are not only informative but also heartwarming. Thank you for sharing your insights.
출장안마
26 September 2023 at 1:34 am
Your writing style effortlessly draws me in, and I find it nearly impossible to stop reading until I’ve reached the end of your articles. Your ability to make complex subjects engaging is indeed a rare gift. Thank you for sharing your expertise!
출장마사지
26 September 2023 at 12:04 pm
This article is a true game-changer! Your practical tips and well-thought-out suggestions hold incredible value. I’m eagerly anticipating implementing them. Thank you not only for sharing your expertise but also for making it accessible and easy to apply.
출장안마
26 September 2023 at 9:05 pm
I wish to express my deep gratitude for this enlightening article. Your distinct perspective and meticulously researched content bring fresh depth to the subject matter. It’s evident that you’ve invested a significant amount of thought into this, and your ability to convey complex ideas in such a clear and understandable manner is truly praiseworthy. Thank you for generously sharing your knowledge and making the learning process so enjoyable.
how to become a credit card processing company
26 September 2023 at 11:21 pm
Many thanks for this article. I will also like to state that it can always be hard while you are in school and simply starting out to establish a long credit standing. There are many pupils who are simply just trying to make it and have a long or favourable credit history can sometimes be a difficult factor to have.
gclub
27 September 2023 at 10:18 pm
Wonderful blog! I found it while searching on Yahoo News. Do you have any suggestions on how to get listed in Yahoo News? I’ve been trying for a while but I never seem to get there! Appreciate it
link bokep
28 September 2023 at 3:04 am
https://aspirantszone.com/english-test-for-ibps-clerk-2018-main-exam-set-29
situs porno
28 September 2023 at 5:33 pm
Great web site. A lot of useful information here. I?m sending it to some friends ans also sharing in delicious. And of course, thanks on your sweat!
film porno
28 September 2023 at 9:16 pm
I’ve been surfing online more than 3 hours today, yet I never found any interesting article like yours. It is pretty worth enough for me. In my opinion, if all site owners and bloggers made good content as you did, the net will be much more useful than ever before.
Raphael Farmer
29 September 2023 at 3:05 pm
What a fantastic piece; the time and effort you put into it are apparent.
merchant services business model
30 September 2023 at 4:15 am
Hello! I just wanted to ask if you ever have any problems with hackers? My last blog (wordpress) was hacked and I ended up losing several weeks of hard work due to no backup. Do you have any methods to stop hackers?
strippers tampa
2 October 2023 at 7:56 am
I?ll right away grab your rss feed as I can’t find your email subscription link or newsletter service. Do you’ve any? Please let me know in order that I could subscribe. Thanks.
seo agency perth bali
2 October 2023 at 9:25 am
Can I just say what a aid to search out somebody who actually knows what theyre speaking about on the internet. You undoubtedly know methods to convey a problem to gentle and make it important. More people must read this and understand this side of the story. I cant consider youre no more popular because you undoubtedly have the gift.
start a payment gateway business
2 October 2023 at 10:26 pm
I love your wordpress template, exactly where would you down load it from?
Theresa Fry
4 October 2023 at 12:49 am
I’m grateful for the time and effort you put into creating such informative content. Your posts are always enlightening and well-researched.
how to start a payment processing
5 October 2023 at 12:11 am
Hi there, i read your blog from time to time and i own a similar one and i was just curious if you get a lot of spam feedback? If so how do you reduce it, any plugin or anything you can suggest? I get so much lately it’s driving me mad so any help is very much appreciated.
how to start an iso
6 October 2023 at 4:23 pm
One thing I would like to say is before acquiring more laptop or computer memory, look into the machine into which it could be installed. If your machine is definitely running Windows XP, for instance, a memory threshold is 3.25GB. Adding above this would merely constitute any waste. Make sure one’s motherboard can handle the particular upgrade quantity, as well. Interesting blog post.
제주출장마사지
6 October 2023 at 11:44 pm
I am continually impressed by your ability to delve into subjects with grace and clarity. Your articles are both informative and enjoyable to read, a rare combination. Your blog is a valuable resource, and I am sincerely grateful for it.
Amari Nash
8 October 2023 at 1:31 am
This blog is a reliable source of information. I trust the content here more than anywhere else on the web.
제주출장안마
9 October 2023 at 4:51 am
I simply wanted to convey how much I’ve gleaned from this article. Your meticulous research and clear explanations make the information accessible to all readers. It’s abundantly clear that you’re committed to providing valuable content.
idn toto terpercaya
9 October 2023 at 10:32 am
hey there and thank you for your information ? I?ve certainly picked up something new from right here. I did however expertise several technical points using this web site, as I experienced to reload the website many times previous to I could get it to load correctly. I had been wondering if your hosting is OK? Not that I’m complaining, but sluggish loading instances times will sometimes affect your placement in google and can damage your high quality score if ads and marketing with Adwords. Anyway I am adding this RSS to my e-mail and could look out for much more of your respective interesting content. Ensure that you update this again very soon..
Katie Morrow
12 October 2023 at 5:14 am
Thanks for the plethora of information, Admin. Really helpful.
제주출장안마
19 October 2023 at 2:49 am
Your unique approach to addressing challenging subjects is like a breath of fresh air. Your articles stand out with their clarity and grace, making them a pure joy to read. Your blog has now become my go-to source for insightful content.
창원출장안마
19 October 2023 at 2:56 am
Your dedication to sharing knowledge is unmistakable, and your writing style is captivating. Your articles are a pleasure to read, and I consistently come away feeling enriched. Thank you for being a dependable source of inspiration and information.
제주출장마사지
19 October 2023 at 11:17 pm
This article is a true game-changer! Your practical tips and well-thought-out suggestions hold incredible value. I’m eagerly anticipating implementing them. Thank you not only for sharing your expertise but also for making it accessible and easy to apply.
창원출장마사지
19 October 2023 at 11:29 pm
I couldn’t agree more with the insightful points you’ve articulated in this article. Your profound knowledge on the subject is evident, and your unique perspective adds an invaluable dimension to the discourse. This is a must-read for anyone interested in this topic.
btyr
20 October 2023 at 9:42 am
very good put up, i actually love this web site, keep on it
medyum
20 October 2023 at 9:55 am
Merhaba Ben Haluk Hoca, Aslen Irak Asıllı Arap Hüseyin Efendinin Torunuyum. Yaklaşık İse 40 Yıldır Havas Ve Hüddam İlmi Üzerinde Sizlere 100 Sonuç Veren Garantili Çalışmalar Hazırlamaktayım, 1964 Yılında Irak’ın Basra Şehrinde Doğdum, Dedem Arap Hüseyin Efendiden El Aldım Ve Sizlere 1990 lı Yıllardan Bu Yana Medyum Hocalık Konularında Hizmet Veriyorum, 100 Sonuç Vermiş Olduğum Çalışmalar İse, Giden Eşleri Sevgilileri Geri Getirme, Aşk Bağlama, Aşık Etme, Kısmet Açma, Büyü Bozma Konularında Garantili Sonuçlar Veriyorum, Başta Almanya Fransa Hollanda Olmak Üzere Dünyanın Neresinde Olursanız Olun Hiç Çekinmeden Benimle İletişim Kurabilirsiniz.
wall paintings
20 October 2023 at 7:32 pm
http://www.thebudgetart.com is trusted worldwide canvas wall art prints & handmade canvas paintings online store. Thebudgetart.com offers budget price & high quality artwork, up-to 50 OFF, FREE Shipping USA, AUS, NZ & Worldwide Delivery.
Almanya medyum
20 October 2023 at 10:39 pm
Almanya’nın en iyi güvenilir medyumunun tüm sosyal medya hesaplarını sizlere paylaşıyoruz, güvenin ve kalitelin tek adresi olan medyum haluk hoca 40 yıllık uzmanlığı ile sizlerle.
polańczyk domki pod falami
3 November 2023 at 8:13 pm
Bieszczady to magia natury, którą warto poznać. Nasz luksusowy domek to idealne miejsce, aby się z nią zetknąć. Zapraszamy na naszą stronę!
montelukast dostarczany szybko i dyskretnie w Łodzi
17 November 2023 at 4:59 pm
These are in fact great ideas in regarding blogging.
You have touched some fastidious things here. Any way keep up wrinting.
phenytoin kopen in Italië
18 November 2023 at 7:43 am
It’s a pity you don’t have a donate button! I’d definitely donate to this excellent blog!
I guess for now i’ll settle for bookmarking
and adding your RSS feed to my Google account.
I look forward to new updates and will share this blog with
my Facebook group. Chat soon!
vente en ligne de aceon
19 November 2023 at 5:22 am
I want to to thank you for this wonderful read!! I certainly loved every little bit of it.
I’ve got you book-marked to check out new stuff you post…
carvedigamma zu erschwinglichem Preis in Deutschland
19 November 2023 at 5:56 pm
Appreciate this post. Will try it out.
precio del hemeran en Santiago
1 December 2023 at 4:30 am
Hi my friend! I wish to say that this post is amazing, great written and include approximately all vital infos.
I would like to peer extra posts like this .
zamów tolterodine online w Radomiu
4 December 2023 at 9:37 am
Hi, I do think this is an excellent web site.
I stumbledupon it 😉 I may revisit yet again since I saved as a favorite
it. Money and freedom is the best way to change, may you be rich and continue to help others.
dilantin su prescrizione a Genova
27 December 2023 at 6:43 am
It’s going to be finish of mine day, however before
finish I am reading this great post to increase my knowledge.
consulta il prezzo di mupirocin con prescrizione medica a Catania
30 December 2023 at 7:46 pm
I am regular visitor, how are you everybody?
This article posted at this website is really fastidious.
인천출장샵
31 December 2023 at 9:20 pm
Your blog is a true gem in the vast online world. Your consistent delivery of high-quality content is admirable. Thank you for always going above and beyond in providing valuable insights. Keep up the fantastic work!
출장마사지
3 January 2024 at 12:35 pm
This article is a real game-changer! Your practical tips and well-thought-out suggestions are incredibly valuable. I can’t wait to put them into action. Thank you for not only sharing your expertise but also making it accessible and easy to implement.
서울출장안마
4 January 2024 at 8:47 pm
I couldn’t agree more with the insightful points you’ve made in this article. Your depth of knowledge on the subject is evident, and your unique perspective adds an invaluable layer to the discussion. This is a must-read for anyone interested in this topic.
출장샵
4 January 2024 at 9:34 pm
I’m genuinely impressed by how effortlessly you distill intricate concepts into easily digestible information. Your writing style not only imparts knowledge but also engages the reader, making the learning experience both enjoyable and memorable. Your passion for sharing your expertise shines through, and for that, I’m deeply grateful.
서울출장안마
6 January 2024 at 6:56 am
This article resonated with me on a personal level. Your ability to emotionally connect with your audience is truly commendable. Your words are not only informative but also heartwarming. Thank you for sharing your insights.
서울출장마사지
7 January 2024 at 11:17 am
Your writing style effortlessly draws me in, and I find it nearly impossible to stop reading until I’ve reached the end of your articles. Your ability to make complex subjects engaging is indeed a rare gift. Thank you for sharing your expertise!
인천출장안마
7 January 2024 at 11:35 am
Your blog has quickly become my trusted source of inspiration and knowledge. I genuinely appreciate the effort you put into crafting each article. Your dedication to delivering high-quality content is evident, and I look forward to every new post.
인천출장안마
7 January 2024 at 12:01 pm
Your storytelling abilities are nothing short of incredible. Reading this article felt like embarking on an adventure of its own. The vivid descriptions and engaging narrative transported me, and I can’t wait to see where your next story takes us. Thank you for sharing your experiences in such a captivating way.
출장샵
8 January 2024 at 4:29 pm
I must applaud your talent for simplifying complex topics. Your ability to convey intricate ideas in such a relatable manner is admirable. You’ve made learning enjoyable and accessible for many, and I deeply appreciate that.
benadryl recommandé par les médecins spécialistes
12 January 2024 at 9:01 am
I’m not sure the place you are getting your information, however great topic.
I needs to spend a while learning more or figuring out more.
Thank you for wonderful information I was in search of
this information for my mission.
commander du tolterodine en Belgique en ligne
14 January 2024 at 4:20 am
Great post. I was checking continuously this weblog and I’m impressed!
Extremely helpful information specially the final part 🙂 I handle such information much.
I used to be looking for this certain info for a long time.
Thank you and good luck.
aankoop van tussisedal in Duitsland
20 January 2024 at 4:52 am
I like the valuable information you provide in your articles.
I will bookmark your weblog and check again here regularly.
I’m quite certain I’ll learn many new stuff right here!
Best of luck for the next!
sertraline 100 mg na sprzedaż w Białymstoku bez konieczności recepty
25 January 2024 at 7:59 am
I am curious to find out what blog platform you’re utilizing?
I’m having some minor security problems with my latest blog and
I would like to find something more safe. Do you have
any recommendations?
compra de clomipramine en Granada
29 January 2024 at 5:34 am
Hi i am kavin, its my first time to commenting anyplace, when i read
this piece of writing i thought i could also create comment due
to this good article.
인천출장안마
2 February 2024 at 5:43 am
I’m genuinely impressed by how effortlessly you distill intricate concepts into easily digestible information. Your writing style not only imparts knowledge but also engages the reader, making the learning experience both enjoyable and memorable. Your passion for sharing your expertise is unmistakable, and for that, I am deeply appreciative.
polycillin vrij verkrijgbaar in Guadeloupe
4 February 2024 at 12:13 am
Hi are using WordPress for your site platform?
I’m new to the blog world but I’m trying to get started and create my own. Do you require any coding expertise
to make your own blog? Any help would be greatly appreciated!
wynajem domków bieszczady
5 February 2024 at 11:32 pm
Jeśli marzysz o relaksującym wypoczynku, nasze luksusowe chatki są doskonałym wyborem.
Puedes comprar adalat sin receta en Bélgica
24 February 2024 at 4:27 am
Pretty! This has been an extremely wonderful post. Thank
you for supplying these details.
bleminol en vente libre au Luxembourg
26 February 2024 at 11:26 am
Hey there! This is my first visit to your blog!
We are a team of volunteers and starting a new project in a community in the same niche.
Your blog provided us valuable information to work
on. You have done a wonderful job!
confirming baseballs first
28 February 2024 at 10:19 am
What’s Going down i’m new to this, I stumbled upon this I’ve found It absolutely helpful
and it has helped me out loads. I am hoping to give a contribution & help other
users like its aided me. Great job.
carolina dementiev ironman hawaii piyango saraç'tan
2 March 2024 at 3:24 am
You actually make it seem so easy with your presentation however I to find this matter to be actually one thing that I think I’d never understand.
It seems too complex and very vast for me. I
am looking forward on your subsequent post,
I will try to get the hang of it!
Russ
2 March 2024 at 11:19 pm
I am in fact glad to glance at this webpage
posts which includes lots of valuable data, thanks for providing such data.
Kristofer
28 March 2024 at 12:54 pm
If you would like to increase your experience only keep visiting this web page and be
updated with the most up-to-date information posted here.
Koop premarin online in Mexico
8 April 2024 at 5:30 am
Hello, I enjoy reading through your post. I like to write a little comment to support you.
deprelio para comprar en farmacia
13 April 2024 at 1:43 pm
Wow, awesome weblog format! How long have you ever been running a blog for?
you make running a blog glance easy. The full glance
of your website is magnificent, let alone the content!
Køb bella hexal online fra pålidelige apoteker.
18 April 2024 at 2:14 pm
You are so interesting! I don’t suppose I have read
through anything like this before. So great to discover someone with some unique thoughts on this subject.
Really.. thanks for starting this up. This website is one thing that is needed
on the web, someone with a little originality!
Hurtig og pålidelig levering af raloxifene: Bestil online
20 April 2024 at 6:14 pm
I’m truly enjoying the design and layout of your blog.
It’s a very easy on the eyes which makes it much more enjoyable for me to come here and visit more often.
Did you hire out a designer to create your theme? Outstanding work!
hurtig bestilling af furadantin online
23 April 2024 at 1:10 am
Hello to all, for the reason that I am genuinely keen of
reading this website’s post to be updated regularly. It carries good
stuff.