Ψυχολογία
Αυτές είναι οι 12 χειρότερες συνήθειες για την ψυχική μας υγεία
Συνήθειες οι οποίες σαμποτάρουν την καλή διάθεση για τις οποίες υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές για να τις αποφύγει κανείς.
Κάποιες μικρές αλλαγές στην καθημερινή ρουτίνα μπορεί να επιφέρουν μια πιο ευτυχισμένη ζωή.
Η κατάθλιψη συνήθως προκαλείται από παράγοντες οι οποίοι βρίσκονται έξω από τα όρια ελέγχου μας, όπως το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, την απώλεια μιας εργασίας ή οικονομικά προβλήματα. Αλλά οι μικρές επιλογές που κάνει κανείς κάθε μέρα, μπορεί επίσης να επηρεάσει τη διάθεσή του περισσότερο από ότι μπορεί να συνειδητοποιήσει κανείς.
Οι συνήθειες όσον αφορά τα κοινωνικά δίκτυα, τα μέσα ενημέρωσης, οι συνήθειες άσκησης, ή ακόμη και ο τρόπος που περπατάει κανείς μπορεί να στερούν την ευτυχία από την καθημερινότητα χωρίς το άτομο να το συνειδητοποιεί.
Ευτυχώς, αυτές οι συμπεριφορές και συνήθειες μπορούν να αλλάξουν. Υπάρχουν 12 συνήθειες οι οποίες σαμποτάρουν την καλή διάθεση για τις οποίες υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές για να τις αποφύγει κανείς.
1. Σκύβετε όταν περπατάτε
Το πώς νιώθουμε μπορεί να επηρεάζει τον τρόπο που περπατάμε, αλλά ισχύει και το αντίστροφο, όπως αναφέρει μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, όταν ζητήθηκε από τα άτομα να περπατήσουν με τους ώμους σκυμμένους μπροστά, γέρνοντας προς τα εμπρός, και με ελάχιστες κινήσεις των χεριών, βίωσαν χειρότερες διαθέσεις από εκείνους που είχαν πιο ζωηρό βηματισμό.
Επιπρόσθετα, οι συμμετέχοντες που περπάτησαν καμπουριαστά θυμήθηκαν περισσότερα αρνητικά παρά θετικά πράγματα. Πόσο καταθλιπτικό μπορεί να είναι αυτό.
Περπατήστε λοιπόν με το κεφάλι ψηλά και τους ώμους πίσω για να μπορέσετε να δείτε μια περισσότερο θετική πλευρά των πραγμάτων.
2. Φωτογραφίζετε τα ΠΑΝΤΑ
Βασίλισσες και βασιλιάδες του Instagram, ακούστε. Το να φωτογραφίζει κανείς συνέχεια χωρίς συνοχή και συνειδητοποίηση, μπορεί να παρεμποδίσει τον τρόπο που θυμάται εκείνες τις στιγμές, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Psychological Science.
Στη μελέτη, οι συμμετέχοντες έκαναν μια βόλτα στο μουσείο, παρατηρώντας ορισμένα αντικείμενα και να τραβώντας φωτογραφίες τους άλλους. Στη συνέχεια, είχαν μεγαλύτερη δυσκολία να θυμηθούν τα αντικείμενα που φωτογράφιζαν σε σύγκριση με αυτούς που κοιτούσαν.
«Ο φακός είναι ένα πέπλο μπροστά στα μάτια και δεν συνειδητοποιούμε ότι είναι εκεί», λέει ο Diedra L. Clay, PsyD, πρόεδρος και αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος συμβουλευτικής και ψυχολογίας της υγείας του Πανεπιστημίου Bastyr στο Kenmore, Wash.
Εστιάστε την προσοχή σας στα άτομα και τα υποκείμενα αυτών όταν τραβάτε φωτογραφίες, ή ακόμα καλύτερα, χαλαρώστε και απολαύστε την στιγμή προκειμένου να περάσετε καλά. Απολαύστε την ομορφιά και συμμετέχετε στα δρώμενα. Αυτά είναι τα πράγματα που θα σας κάνουν ισχυρότερους διανοητικά, λέει ο Clay.
3. Αφήνετε ένα νταή να σας επηρεάζει αρνητικά
Ο εκφοβισμός δεν τελειώνει όταν φεύγετε από το σχολείο. Περίπου 54 εκατομμύρια εργαζόμενοι, ή το 35% των υπαλλήλων των ΗΠΑ, βρίσκονται στο στόχαστρο ενός νταή κάποια στιγμή στην καριέρα τους, σύμφωνα με τα δεδομένα από το Workplace Bullying Institute, που αφορά τον εκφοβισμό στο εργασιακό πλαίσιο.
Περισσότερο από το 70% των ατόμων έχουν γίνει μάρτυρες εκφοβισμού στο χώρο εργασίας, λέει η Erin Κ Leonard, PhD, ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας του βιβλίου, “Συναισθηματική Τρομοκρατία: Σπάζοντας τις αλυσίδες μιας τοξικής σχέσης”, (Emotional Terrorism: Breaking the Chains of a Toxic Relationship).
«Το να δέχεται κανείς κακόβουλη επίθεση συνεχώς, ενώ βρίσκεται σε μια θέση υπερηφάνειας και αυτοεκτίμησης, μπορεί να είναι καταστροφικό. Μπορεί να σας κάνει συναισθηματικά αδύναμο έτσι ώστε να είναι δύσκολο ακόμη και το να σηκωθείτε και να πάτε στη δουλειά».
Το ‘‘The Workplace Bullying Institute’’ συνιστά να κάνετε πρώτα ένα ραντεβού με το γιατρό σας προκειμένου να συζητήσετε τη σωματική και ψυχική σας υγεία.
4. Δεν ασκείστε
Σκεφτείτε το εξής: Εάν γίνει κανείς πιο ενεργητικός τρεις φορές την εβδομάδα, ο κίνδυνος του να είναι κανείς καταθλιπτικός μειώνεται στο 19%, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που έγινε στο JAMA Psychiatry.
Παρακολουθώντας περισσότερα από 11.000 άτομα που γεννήθηκαν το 1958, μέχρι την ηλικία των 50 ετών, και καταγράφοντας τα καταθλιπτικά συμπτώματα και τα επίπεδα της φυσικής δραστηριότητας τους σε τακτά χρονικά διαστήματα, οι ερευνητές του University College του Λονδίνου βρήκαν συσχέτιση μεταξύ της φυσικής δραστηριότητας και της κατάθλιψης.
Οι άνθρωποι που έπασχαν από κατάθλιψη είχαν λιγότερες πιθανότητες να είναι δραστήριοι και ενεργητικοί, ενώ όσοι ήταν ενεργητικοί ήταν λιγότερο πιθανό να είναι καταθλιπτικοί. Στην πραγματικότητα, κάθε φορά που ήταν ενεργητικοί, ο κίνδυνος κατάθλιψης μειώνονταν κατά 6%.
Βγείτε και κινηθείτε. Δεν χρειάζεται να είναι για πολύ ώρα. Μπορεί να περιλαμβάνει το να πηγαίνετε με τα πόδια για εξωτερικές δουλειές, να πηγαίνετε από τις σκάλες ή οποιαδήποτε δραστηριότητα η οποία θα βοηθήσει στο να κρατήσει το μυαλό σας σε εγρήγορση.
5. Χρονοτριβείτε και είσαστε αναβλητικοί
Σκεφτείτε μια δουλεία ή αρμοδιότητα που έχετε αναβάλει. Αν ο λόγος είναι επειδή είναι βαρετή ή απλά δεν αισθάνεστε ότι θέλετε να την κάνετε, εκεί δεν υπάρχει βοήθεια.
Εάν όμως αποφεύγετε την εργασία, επειδή σας δημιουργεί άγχος ή επειδή φοβάστε την αποτυχία, τότε η αναβλητικότητα και η χρονοτριβή κάνει την ολοκλήρωση και διεκπεραίωσή της ακόμη πιο αγχώδη.
Προτού αντιμετωπίσετε απευθείας το πρόβλημα, κάντε κάτι που σας βοηθά να χαλαρώσετε και που αφαιρεί την πίεση που σας ασκείται, όπως το να ακούσετε μουσική ή να πάτε για τρέξιμο.
Ο Leonard προτείνει να πάρετε μέρος σε μια δραστηριότητα που βοηθά στο να κατευνάσει το άγχος. Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να εισάγετε ένα κομμάτι διασκέδασης σε αυτό, αντί για στρες.
6. Βρίσκεστε σε μια τοξική σχέση
«Έχω πολλούς πελάτες που υποφέρουν από άγχος και κατάθλιψη χωρίς να συνειδητοποιούν ότι είναι εξαιτίας μιας τοξικής σχέσης», λέει o Leonard. «Kατατρώει την αυτοεκτίμηση τους. Οι σύντροφοί τους, τους κάνουν να πιστεύουν ότι είναι ανίκανοι ή εγωιστές.
Μερικές φορές χρειάζονται χρόνια προκειμένου τα άτομα να συνειδητοποιήσουν ότι η κατάθλιψη και το άγχος τους προέρχεται από τις σχέσεις τους και ότι έχουν απο-συναρμολογηθεί».
Σε αυτή την περίπτωση ίσως να χρειάζεστε κάποια βοήθεια με αυτό. Αρχικά, εξετάστε το ενδεχόμενο ότι ο σύντροφός σας μπορεί να είναι κακοποιητικός και στη συνέχεια, συμβουλευτείτε είτε έναν επαγγελματία, είτε ένα μέλος της οικογένειας, ή ένα στενό φίλο για να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε τα σημάδια.
7. Παίρνετε τη ζωή πολύ στα σοβαρά
Πέφτετε σε μια ρωγμή στο πεζοδρόμιο, και αντί να προσπεράσετε το γεγονός, σας δημιουργεί αμηχανία και ντροπή. Αν αυτό σας θυμίζει τον εαυτό σας, τότε είναι ώρα να βρείτε κάποιους τρόπους για να γελάτε περισσότερο.
«Υπάρχουν πολλές μελέτες που αποδεικνύουν τα οφέλη του γέλιου στην υγεία μας, και αυτό περιλαμβάνει την ψυχική υγεία», λέει ο Leonard. «Το γέλιο είναι το γρήγορο φάρμακο για το άγχος και την κατάθλιψη».
Αναζητήστε το χιούμορ καθημερινά. Παρακολουθήστε μια αστεία τηλεοπτική εκπομπή ή περάστε χρόνο με φίλους που σας κάνουν να χαμογελάτε. Θα μπορούσε να προσπαθήσετε να δουλέψετε και με παιδιά τα οποία, πραγματικά, λένε τα πιο αστεία πράγματα.
8. Δεν κοιμόσαστε
«Ο ύπνος επηρεάζει τα πάντα», λέει ο Diedra L. Clay, PsyD, πρόεδρος και αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος συμβουλευτικής και ψυχολογίας της υγείας του Πανεπιστημίου Bastyr, «τις συναισθηματικές και διανοητικές ικανότητες, καθώς και τη λειτουργία του σώματός μας.
Ο ύπνος είναι ο τρόπος που το σώμα μας αναγεννάται και χωρίς αυτόν το σύστημα δυσλειτουργεί».
Προσπαθήστε να καταλάβετε γιατί δεν κοιμάστε και στη συνέχεια κάνετε τα βήματα για να δημιουργήσετε ένα ξεκούραστο περιβάλλον.
9. Ποτέ δεν μένετε μόνος/μόνη
Μεταξύ των παιδιών, της δουλειάς, του γάμου, καθώς και άλλων δραστηριοτήτων, δεν μπορείτε να βρείτε μια στιγμή να είστε με τον εαυτό σας (και το να κλείνεστε στο μπάνιο δεν μετράει). Ο Leonard τονίζει τη σημασία της εύρεσης χρόνου για τον εαυτό σας, είτε είναι 10 λεπτά, μια ώρα ή μια μέρα.
Με το να μην παίρνετε χρόνο για να κάνετε πράγματα για εσάς, η κατάθλιψη και το άγχος διεισδύουν στη ζωή σας, λέει ο Leonard.
Προγραμματίστε ένα ραντεβού για ‘‘το χρόνο σας’’. Και το πιο σημαντικό, να το κρατήσει.
10. Στην πραγματικότητα δεν μιλάτε με κανέναν
Εάν ως επί τω πλείστον χρησιμοποιείτε γραπτά μηνύματα, το Facebook και άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να κρατάτε επαφή με φίλους, δεν έχετε ουσιαστική επαφή και επικοινωνία, και το να πιάνετε κουβέντα με αυτόν που σας φτιάχνει κάθε πρωί καφέ δεν μετράει.
«Οι σελίδες στο Facebook είναι διασκέδαση», λέει ο Clay. «Αυτά δεν είναι αληθινές συνομιλίες που θα μας επιτρέψουν να κατανοήσουμε τους ανθρώπους. Αντ ‘αυτού, μειώνει τις εμπειρίες και τα συναισθήματά μας».
Ο Michael Mantell, PhD, ένας επαγγελματίας της επιστήμης της συμπεριφοράς, με έδρα το Σαν Ντιέγκο, Καλιφόρνια, συμφωνεί. «Οι προσωπικές ηλεκτρονικές συσκευές (όπως τα smartphones) έχουν επίσης επηρεάσει την προσοχή, απαιτούν μια άμεση ικανοποίηση, και τις προσδοκίες ότι το πάτημα ενός κουμπιού μπορεί να οδηγήσει σε άμεση επαφή», λέει ο Mantell.
«Έχουμε μάθει επίσης να μην έχουμε επαφές πρόσωπο-με-πρόσωπο, μόνο εικονικά. Αυτό επηρεάζει την ικανότητά μας και το ενδιαφέρον μας να καθίσουμε στο ίδιο δωμάτιο με κάποιον, και να μιλήσουμε στην πραγματικότητα με τους ανθρώπους, πρόσωπο-με-πρόσωπο».
«Στο τέλος της ζωή μας, ο αριθμός των οπαδών που έχουμε δεν έχει σημασία», λέει ο Clay. «Αλλά οι φίλοι, έχουν». Φροντίστε να προγραμματίζετε μια συνάντηση με έναν φίλο, ένα μέλος της οικογένειας, ή συνεργάτη σας τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.
11. Δεν μπορείτε να ζήσετε χωρίς το κινητό σας τηλέφωνο
Πότε ήταν η τελευταία φορά που ήσασταν τελείως ελεύθεροι από τις ηλεκτρονικές σας συσκευές; Δεν μπορείτε να θυμηθείτε; Αυτό δεν είναι καλό σημάδι. «Με όλες τις συσκευές που έχουμε, τείνουμε να είμαστε σε υπερδιέγερση», λέει ο Clay.
«Και αν είμαστε πάντα σε εγρήγορση, τότε εμείς ποτέ στην πραγματικότητα δεν ξεκουραζόμαστε και δεν αφήνουμε το σώμα μας και το μυαλό μας να αναγεννηθούν». Τελικά, αυτό μπορεί να εξελιχθεί και να εκδηλωθεί ως κατάθλιψη ή άγχος.
Δημιουργήστε ένα ηλεκτρονικό Σάββατο, όπου θα απέχετε από όλες τις συσκευές σας μία φορά την εβδομάδα, ακόμη και αν είναι μόνο για μισή ημέρα.
12. Κάνετε ‘‘multitasking’’, ταυτόχρονη πολλαπλή εργασία
Είμαστε όλοι ένοχοι του multitasking: Παίρνουμε το κολατσιό στα γραφεία μας, μπαίνουμε στο Facebook ενώ βλέπουμε τηλεόραση, και, λίγο πολύ, συνεχώς γράφουμε μηνύματα στο κινητό μας τηλέφωνο.
Η έρευνα δείχνει ότι αν και πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι πιο παραγωγικοί όταν κάνουν multitasking, ταυτόχρονη πολλαπλή εργασία, αυτό δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι μας αφήνει εξαντλημένους από το άγχος, να αδιαφορούμε για το περιβάλλον και τον περίγυρό μας και ανίκανους να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά.
Αυτό που μπορεί να κάνει κανείς είναι πραγματικά απλό. Κλείστε το τηλέφωνο, απενεργοποιήστε την τηλεόραση και δώστε προσοχή σε αυτό που κάνετε και σε αυτό που συμβαίνει γύρω σας.
Επιτρέψτε στο μυαλό σας να επεξεργαστεί όλα όσα σας συμβαίνουν στον πραγματικό χρόνο (χωρίς να τα μποράζεστε με τους φίλους σας στα social media) και ίσως να είναι το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε για την ψυχική σας υγεία.
Ψυχολογία
Δεν ακούει κανέναν το παιδί σας; Χρησιμοποιείστε τη μέθοδο «Γκάντι»
Το μικρό σας σας χτυπάει, αρνείται να σας υπακούσει… Με λίγα λόγια, μπροστά σας έχετε έναν μικρό… αντάρτη.
Με τη συμπεριφορά του πραγματικά σας φέρνει στα όριά σας. Τι κάνουμε λοιπόν; Σε αυτές τις δύσκολες περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσει μια νέα μέθοδος. Το όνομά της; Ειρηνική αντίσταση! Πρότυπό της; Ο Μαχάτμα Γκάντι.
Ακόμη και τα πιο ήρεμα και υπάκουα πιτσιρίκια κάποια στιγμή αναστατώνουν τους γονείς τους. Γι’ αυτό και οι μικροεντάσεις δεν λείπουν σχεδόν από καμία οικογένεια. Είτε γιατί ο μικρός δεν μάζεψε τα παιχνίδια του από το καθιστικό είτε γιατί τα αδελφάκια τσακώνονται μεταξύ τους για το τελευταίο ποτήρι χυμό, με αποτέλεσμα ο μπαμπάς ή η μαμά να αναγκάζεται να βάζει τις φωνές. Όλα αυτά είναι απολύτως φυσιολογικά και συμβαίνουν και στις… καλύτερες οικογένειες.
Αν όμως το τρίχρονο πιτσιρίκι σας σας χτυπάει, αν το πεντάχρονο αγοράκι σας προσβάλλει και κοροϊδεύει τη νηπιαγωγό του, αν σας πιέζει ζητώντας διάφορα πράγματα με επίμονο και άσχημο τρόπο (π.χ. λειχουδιές, χρήματα, περισσότερη τηλεόραση), αν πρέπει να το παρακαλάτε με τις ώρες για να πάει στο κρεβάτι ή να φάει όλο το φαγητό του ή αν σας απειλεί ότι θα «αυτοκτονήσει», τότε τα πράγματα αλλάζουν.
Εδώ δεν πρόκειται για συνηθισμένες σκανδαλιές και γκρίνιες, αλλά για προβληματική συμπεριφορά. Ανεξάρτητα από τις αιτίες της, αυτή η συμπεριφορά διαταράσσει την οικογενειακή ισορροπία και φέρνει τα… πάνω κάτω στο σπίτι. Οι γονείς ταλαντεύονται ανάμεσα στην οργή και την απελπισία, τα πιτσιρίκια δοκιμάζουν τα όρια και τα νεύρα του μπαμπά και της μαμάς και απολαμβάνουν την εξουσία τους.
Υπάρχει… σωτηρία; Ναι! Αρκεί να ακολουθήσετε τη νέα τακτική που προτείνει ο καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, Ηaim Omer, η οποία βασίζεται στη στάση και τη φιλοσοφία του Μαχάτμα Γκάντι. Δηλαδή στην ήρεμη μεν αλλά αποτελεσματική αντίσταση.
Ο Ινδός πολιτικός είχε καταφέρει να πηγαίνει κόντρα στους Βρετανούς αποικιοκράτες, χωρίς όμως η σύγκρουσή τους να βγαίνει εκτός ελέγχου και να οδηγεί σε καταστροφή. Ποιο ήταν το «όπλο» του; Η ειρηνική, χωρίς χρήση βίας, αντίσταση. Δεν θα μπορούσαν άραγε και οι γονείς να επωφεληθούν από αυτή την τακτική;
Μια πρωτοποριακή μέθοδος
Εδώ και πολλά χρόνια ο καθηγητής Ψυχολογίας Ηaim Omer δουλεύει και δοκιμάζει τη μέθοδό του σε οικογένειες στη Γερμανία και το Ισραήλ. Όλοι οι γονείς που συμμετέχουν στις έρευνές του μοιάζουν μεταξύ τους. Δηλαδή είναι μαμάδες και μπαμπάδες που έχουν μια ολέθρια έχθρα με τα μικρά τους, που βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση εξουσίας με τα πιτσιρίκια τους, συνήθως για ασήμαντες αφορμές.
Ή, από την άλλη, είναι γονείς που έχουν… παραδώσει τα όπλα και έχουν γίνει παιχνιδάκι στα χέρια του απαιτητικού παιδιού τους. Μάλιστα, ήδη η μέθοδος του καθηγητή Omer χρησιμοποιείται με επιτυχία από τους ειδικούς παιδοψυχολόγους στη Γερμανία σε μικρά και μεγάλα παιδιά.
Ποιο είναι, όμως, το μυστικό της νέας μεθόδου; Λοιπόν, οι γονείς, ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού τους, θα πρέπει να σταματήσουν να «απαντούν» στις προκλήσεις του και να μην παρασύρονται σε μια κόντρα που δεν οδηγεί πουθενά, σε αυτόν το φαύλο κύκλο τού «Θα το κάνεις»-«Όχι, δεν θα το κάνω». Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ας δούμε τι προτείνει η νέα μέθοδος:
Όχι κήρυγμα
Οι γονείς πρέπει να σταματήσουν το κήρυγμα, τα παρακάλια, τις ατέλειωτες συζητήσεις. Το μόνο που καταφέρνουν με όλα αυτά είναι να εξαντλούνται οι ίδιοι και στο τέλος το μικρό να κάνει τελικά το δικό του!
Ψυχραιμία και όχι άμεσες αντιδράσεις
Οι γονείς πρέπει να μάθουν να παραμένουν ήρεμοι σε έντονες καταστάσεις και να μην παρασύρονται από την ένταση της στιγμής. Αν, για παράδειγμα, το μικρό τους τους χαστουκίσει, θα πρέπει να μείνουν αρχικά σιωπηλοί και να συλλογιστούν αυτό που συνέβη.
Έτσι θα συγκρατήσουν την οργή τους, που μπορεί να οδηγήσει σε λάθος αντιδράσεις. Θα «απαντήσουν» στην κακή συμπεριφορά του παιδιού τους μόνο αφού περάσει κάποιος χρόνος: μισή ώρα αν το παιδί είναι κάτω των 6 ετών και μία μέρα αν είναι μεγαλύτερο.
Ξεκαθάρισμα… λογαριασμών με «Sit-in»!
Θα πρέπει να είναι ξεκάθαροι και σαφείς με το παιδί! Δηλαδή, θα πρέπει να του ανακοινώσουν ότι από εδώ και στο εξής δεν θα ανέχονται πια την άσχημη συμπεριφορά του. Επειδή όμως ένα πεντάχρονο που χτυπάει π.χ. συστηματικά τα συνομήλικά του ή φέρεται πολύ άσχημα στη μητέρα του δεν… παίρνει και πολύ στα σοβαρά υπόψη του τέτοιου είδους ανακοινώσεις, θα πρέπει οι γονείς να κάνουν την ανακοίνωσή τους με τον πιο σωστό τρόπο. Ποιος είναι αυτός;
Το «Sit-in». Δηλαδή, οι γονείς θα πρέπει να κάνουν «κατάληψη» στο δωμάτιο του παιδιού, να καθίσουν σε μια καρέκλα και να πουν με πολύ σοβαρό ύφος στο μικρό ότι δεν πρόκειται να ανεχτούν πια τη συμπεριφορά του και ότι περιμένουν, εδώ και τώρα, από εκείνο, τις προτάσεις του για να λυθεί το πρόβλημα.
Όπως τονίζουν οι ειδικοί της μεθόδου, «με το Sit-in δεν επιβάλλουμε τίποτα στο παιδί, αλλά αντίθετα το ενθαρρύνουμε να βρει μόνο του τη λύση. Οι γονείς δεν είναι ούτε αυθεντίες που γνωρίζουν τα πάντα ούτε ρομπότ-παιδαγωγοί που μοιράζουν επιβραβεύσεις ή τιμωρίες».
Μια αγκαλιά στις δύσκολες στιγμές
Αν το παιδί είναι μικρό (2-3 ετών) και έχει κάποιο από τα γνωστά ξεσπάσματα θυμού αυτής της ηλικίας, δηλαδή πέφτει στο πάτωμα, ουρλιάζει, καταστρέφει αντικείμενα ή απειλεί να κάνει κακό στον εαυτό του, οι γονείς μπορούν να το ηρεμήσουν με μια λαβή που ονομάζεται «η αγκαλιά της αρκούδας».
Σε αυτή την περίπτωση ο ενήλικος παίρνει το παιδί στην αγκαλιά του και κλείνει σφιχτά γύρω του τα χέρια του, έτσι ώστε το μικρό να μην μπορεί να κάνει καμία κίνηση. Το μήνυμα που παίρνει το πιτσιρίκι είναι το εξής: «Είμαι εδώ. Θα μείνω εδώ. Δεν θα σε αφήσω να συνεχίσεις αυτό που κάνεις».
Μάρτυρες «υπεράσπισης»
Συνήθως οι γονείς επιθετικών παιδιών αισθάνονται ντροπή για τη συμπεριφορά του μικρού τους και αποφεύγουν να μιλούν γι’ αυτό το θέμα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, όμως, είναι σημαντικό να σπάσουν τη σιωπή τους και να αναζητήσουν τη βοήθεια κάποιου δικού τους άνθρωπου: είτε μιας φίλης, είτε ενός θείου ή θείας του παιδιού.
Αυτό το άτομο μπορεί να μεσολαβήσει στους καβγάδες τους με το μικρό, να χρησιμεύσει ως «μάρτυρας υπεράσπισης» των γονιών και να δείξει στο παιδί ότι βρίσκει σωστή την απόφαση και τη θέση του μπαμπά ή της μαμάς. Ας μην ξεχνάμε ότι ο κύκλος των γονιών -οι φίλοι και οι συγγενείς- παίζει σπουδαίο ρόλο για τα παιδιά, αφού αντιπροσωπεύει για εκείνα τον κόσμο των ενηλίκων.
Βλέποντας το μικρό ότι αυτός ο κόσμος αποδέχεται και στηρίζει τους γονείς, ηρεμεί και αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια και σιγουριά για τους δικούς του, τους σέβεται και τους υπολογίζει.
Mαζί στο γραφείο
Αν το παιδί είναι μεγαλύτερο, οι γονείς μπορούν να εφαρμόσουν την τακτική «Τime-in». Δηλαδή, το παιδί είναι υποχρεωμένο να περάσει μία μέρα με τον μπαμπά ή τη μαμά στο χώρο της εργασίας τους.
Τα οφέλη
Εφαρμόζοντας αυτή τη μέθοδο, οι γονείς κερδίζουν πολλά. Πρώτα απ όλα, αποκτούν υπόσταση ως γονείς. Τι σημαίνει αυτό; Ότι παύουν να είναι… αόρατοι για το μικρό. Έτσι γίνονται πιο δυνατοί και κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Και αυτή η δύναμη είναι το αντίθετο της εξουσίας, που καταπιέζει και εξουδετερώνει το παιδί. Ας μην ξεχνάμε ότι οι τιμωρίες και οι απειλές απομακρύνουν το παιδί από το γονιό.
Αντίθετα, η δύναμη που πηγάζει από την ειρηνική αντίσταση φέρνει το παιδί πιο κοντά στο γονιό, γίνεται μια γέφυρα επικοινωνίας.
Τα παιδιά αναπτύσσονται πιο σωστά όταν αισθάνονται όχι μόνο την αγάπη και την τρυφερότητα των γονιών τους, αλλά και τη δύναμή τους και την αποφασιστικότητά τους. Είναι δύσκολο φυσικά να κάνεις το παιδί σου να σε βλέπει έτσι κάθε μέρα: τρυφερό αλλά και δυνατό.
Η μέθοδος Γκάντι, λοιπόν, προσπαθεί να συνδυάσει με τον καλύτερο και πιο άμεσο τρόπο αυτά τα δύο στοιχεία. Η ειρηνική αντίσταση μπορεί, πραγματικά, να βοηθήσει τους γονείς να αποκαταστήσουν την ισορροπία στην οικογένειά τους. Και, μάλιστα, από τη στιγμή που θα τα καταφέρουν, είναι πια περιττή…
Ναι μεν, αλλά…
Υπάρχει και αντίλογος σε αυτή τη μέθοδο. Ορισμένοι ειδικοί τη βρίσκουν υπερβολικά σκληρή και δύσκολη για τους γονείς και τα παιδιά. Μπορεί να μη χρησιμοποιούν οι γονείς βία, αλλά, από την άλλη, μήπως με αυτή την τακτική απλώς καταπιέζουν την παρόρμησή τους και επιβάλλουν την εξουσία τους με έναν άλλον τρόπο; Ο καθηγητής Omar γνωρίζει αυτό τον κίνδυνο. Όμως, όπως τονίζει, η σχέση παιδιού και γονιού έχει πάντα το στοιχείο της εξουσίας, αφού οι γονείς είναι εκείνοι που θα πρέπει να βάζουν τα όρια.
Η ειρηνική αντίσταση μπορεί να είναι «ειρηνική», αλλά ταυτόχρονα είναι και δυναμική, ενώ ο στόχος των γονιών που την εφαρμόζουν δεν είναι να νικήσουν… το παιδί. Η μαμά και ο μπαμπάς που ακολουθούν αυτή τη μέθοδο πρέπει να είναι ταυτόχρονα και τρυφεροί με τα μικρά τους. Θα πρέπει να τους λένε το «σ’ αγαπώ» και να τους δείχνουν έμπρακτα την αγάπη τους και το σεβασμό τους.
Δεν πρέπει να αποφεύγουν να «καλομαθαίνουν» το μικρό ταραξία με μια εκδρομή ή μια έξοδο για γλυκό. Όμως, αυτό θα πρέπει να το κάνουν χωρίς ανταλλάγματα, π.χ. «Αν είσαι φρόνιμος, θα πάμε σινεμά», και να δείξουν απλά στο πιτσιρίκι τους πόσο πολύ το υπολογίζουν και το εκτιμούν.
Τι είναι το «Sit-in»
O γονιός (ή και οι δύο γονείς) μπαίνει στο δωμάτιο, κλείνει πίσω του την πόρτα και κάθεται σε μια καρέκλα μπροστά στην είσοδο του παιδικού δωματίου. Με ήρεμη φωνή λέει στο παιδί: «Δεν αποδέχομαι άλλο αυτό που κάνεις (π.χ. το ότι χτυπάς και βρίζεις τα άλλα παιδιά κ.ά.). Θα μείνω εδώ και θα περιμένω από εσένα τις προτάσεις σου για το πώς μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση στο μέλλον».
Ο μπαμπάς (ή η μαμά) δεν πρέπει να ανοίξει διάλογο με το παιδί, να το προκαλέσει ή να απαντήσει στις προκλήσεις του. Αν το μικρό απλώσει το χέρι του, μπορεί να αμυνθεί, αλλά όχι με φωνές ή ανταποδίδοντας το χτύπημα. Στην περίπτωση που το παιδί κάνει σοβαρές προτάσεις για τη λύση του προβλήματος, θα πρέπει ο γονιός να τις συζητήσει μαζί του.
Αν πάλι το παιδί δεν προτείνει τίποτε, τότε ο γονιός θα πρέπει να παραμείνει στο δωμάτιο (μισή ή μία ώρα, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού). Αν τελικά το «Sit-in» δεν φέρει αποτέλεσμα, μπορεί να το επαναλάβει την επόμενη ή τις επόμενες μέρες. Όπως έχουν δείξει οι έρευνες, η συμπεριφορά του παιδιού καλυτερεύει ύστερα από μερικά «Sit-in». Προσοχή όμως! Το «Sit-in» δεν πρέπει να γίνεται αμέσως μετά από κάποιον καβγά.
Ψυχολογία
Όταν αρρωσταίνει η ψυχή, πονά και το σώμα
Η ψυχή (νόηση) και το σώμα αποτελούν ένα ενιαίο και αδιάσπαστο σύνολο. Οταν για οποιονδήποτε λόγο πάσχει το ένα, αναπόφευκτα πλήττεται και το άλλο. Γνωρίζουμε πλέον και αποδεχόμαστε επιστημονικά ότι ο ανθρώπινος οργανισμός αντιμετωπίζεται ως μια ενιαία ψυχοβιολογική οντότητα.
Το σύμπτωμα αντιμετωπίζεται σαν ένα στάδιο της «εξέλιξης» που έχει κάποιο νόημα, ή υποδηλώνει συχνά τη διαταραγμένη σχέση του ατόμου με το περιβάλλον του.
Τα σωματικά συμπτώματα όταν η ψυχή νοσεί
Στην τρέχουσα πραγματικότητα της πανδημίας που διαβιούμε, το άγχος, ο φόβος και η ανασφάλεια, καθώς και τα έντονα συναισθήματα θλίψης, εγκατάλειψης, έλλειψης στόχου και νοήματος όπως και αυτά της απομόνωσης που προκύπτουν, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, μπορεί να οδηγήσουν σε ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως για παράδειγμα το σύνδρομο χρόνιας κοπώσεως, συχνουρία, πονοκέφαλος, ζαλάδες, αιμωδίες (μυρμηγκιάσματα), προβλήματα μνήμης (αιτία είναι η διάσπαση προσοχής από το άγχος που δημιουργεί προβλήματα στην αποθήκευση και στην ανάκληση των αποθηκευμένων στην μνήμη πληροφοριών), ανορεξία, ή αυξημένη όρεξη, βουλιμία, νυκτερινή ενούρηση σε παιδιά και εφήβους.
Το όποιο σύμπτωμα πάντα χρήζει ιατρικής εξέτασης, διάγνωσης και κατάλληλης ιατρικής αντιμετώπισης, από εξειδικευμένους γιατρούς. Οταν όμως γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις και αποκλειστεί ο παθολογικός παράγοντας, τότε κάποιος ψυχοσωματικός παράγοντας εμπλέκεται και επηρεάζει τον οργανισμό.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο και γιατί
Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία:
* Αναίτιους παθολογικά πονοκεφάλους έχουν συνήθως οι άνθρωποι που είναι πολύ αυστηροί με τον εαυτό τους και τελειομανείς.
* Προβλήματα στο στομάχι (χωρίς ιατρική – παθολογική αιτία) ή στο έντερο συνήθως συνδέονται με τον φόβο ή και την ανασφάλεια.
* Ο έντονος, συχνός, καταπιεσμένος και συσσωρευμένος θυμός συχνά προκαλεί ψυχοσωματικά συμπτώματα και είναι γενικότερα δείκτης δυσφορίας και μειωμένης λειτουργικότητας του ατόμου.
Πού οδηγεί ο φόβος και ο θυμός
Οταν κάποιος νιώθει έντονο φόβο, θυμό ή ανησυχία μπορεί να αναπτύξει ταχυκαρδία, αίσθημα αδιαθεσίας (ναυτία), τρέμουλο, εφίδρωση, πονοκέφαλο, έναν «κόμπο» στο στομάχι, γρήγορη αναπνοή.
Εκφράστε το συναίσθημα
Η έκφραση των συναισθημάτων είναι το «κλειδί» της ψυχοσωματικής ισορροπίας. Οταν καταπνίγουμε τον θυμό, την οργή ή τη θλίψη, τότε αυτά είναι πολύ πιθανό να αναδυθούν με τη μορφή ενός σωματικού συμπτώματος.
* Είναι σημαντικό να βλέπουμε τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις. Δεν είναι λίγες οι φορές που χάνουμε την ψυχραιμία μας και μεγαλοποιούμε τα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε, γεγονός που δεν μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τις καταστάσεις με δημιουργικό και αποτελεσματικό τρόπο.
* Η σωματική άσκηση μπορεί να συμβάλει στην αποφόρτιση από το στρες και στη βελτίωση της διάθεσης. Το ίδιο μπορούμε να επιτύχουμε και φροντίζοντας να εκπληρώσουμε έναν στόχο που έχουμε αφήσει σε εκκρεμότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα ή βελτιώνοντας τη σχέση μας με ανθρώπους που είναι σημαντικοί στη ζωή μας.
Αγαπήστε, αποδεχθείτε και βελτιώστε τον εαυτό σας
* Αναγνωρίστε με ποιον τρόπο επηρεάζει το άγχος τον οργανισμό σας.
* Μειώστε τα δυσάρεστα γεγονότα – απομακρυνθείτε από τοξικούς ανθρώπους και καταστάσεις.
* Αντικαταστήστε δυσλειτουργικές συμπεριφορές με άλλες, πιο βοηθητικές.
* Επικοινωνήστε έστω και διαδικτυακά με ανθρώπους που θέλετε και νιώθετε καλά και ευχάριστα μαζί τους. Μοιραστείτε όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα και αντικαταστήστε τα με άλλα, πιο θετικά και ευχάριστα.
* Οραματιστείτε το μέλλον θετικά και θέστε στόχους μικρούς και μεγαλύτερους.
* Βρείτε το προσωπικό σας νόημα, τι είναι και τι όχι σημαντικό για εσάς και εργαστείτε προς αυτή τη κατεύθυνση.
* Ζητήστε τη συνδρομή και τη βοήθεια που χρειάζεστε και διεκδικήστε μια ευτυχισμένη και υγιή ψυχοσωματικά ζωή.
ΜΟΤΟ
«Πριν αποφασίσουμε ποια θεραπεία θα ακολουθήσουμε για το σώμα, πρέπει πρώτα να έχουμε θεραπεύσει το τραύμα της ψυχής» είπε τόσο εμπνευσμένα και ρεαλιστικά ο Ιπποκράτης
Από τη Βάσω Μακαρώνη, κλινική ψυχολόγο, ψυχοθεραπεύτρια.
Ψυχολογία
Τι θα κρατήσουμε από το λοκντάουν στη ζωή μετά
Τρέχαμε για να προλάβουμε και δεν είχαμε χρόνο για τίποτε και ξαφνικά ο χρόνος πάγωσε. Τρομαγμένοι, κλειστήκαμε στα σπίτια μας… Κι έτσι μαγειρέψαμε, κοιμηθήκαμε, είδαμε ταινίες, φάγαμε με την οικογένειά μας, ξεκαθαρίσαμε τις ντουλάπες μας, πειραματιστήκαμε με την κηπουρική, το μακιγιάζ, τις χειροτεχνίες… Τι θα κρατήσουμε από όλα αυτά;
Ο μόνος τρόπος για να περάσει κάποιος το λοκντάουν –όπως καταλάβαμε όλοι μας, χάρη στην εμπειρία μας τον τελευταίο χρόνο – είναι το να αντιμετωπίζει την κάθε μέρα χωριστά χωρίς να σκέφτεται το αύριο ή το μέλλον. Είναι μία συνθήκη δύσκολη, σκληρή, τρομακτική… Τώρα που όμως αρχίζουμε σιγά-σιγά και βλέπουμε το φως στην άκρη αυτού του τόσο σκοτεινού, μεγάλου και αποπνικτικού τούνελ αναρωτιόμαστε αν εκτός από όλα όσα χάσαμε αυτή τη χρονιά, που είναι πολλά και για κάποιους περισσότερα, υπάρχουν και κάποια που κερδίσαμε και τα οποία θα μπορέσουμε να πάρουμε μαζί μας όταν η ζωή μας γυρίσει τελικά στην προηγούμενή της κατάσταση.
Θα προσπαθήσω κι ας αποτύχει
Αν μου έλεγε κάποιος πριν από έναν χρόνο ότι φέτος θα μπορούσα χωρίς δυσκολία να φτιάξω σουφλέ σοκολάτας θα σκεφτόμουν ότι δεν με ξέρει καλά. Πόσο δε μάλλον αν μου έλεγε ότι εκτός από σουφλέ σοκολάτας θα μπορούσα πολύ άνετα να φτιάξω γαλακτομπούρεκο, εκμέκ, μπακλαβά, τάρτα μήλου (με δικό μου φύλλο), οποιαδήποτε πίτα τραβούσε η όρεξή μου, παστίτσιο, γεμιστά και άλλα πολλά. Και δεν είμαι η μόνη. Δεν λέω ότι πριν την πανδημία δεν μαγείρευα. Μαγείρευα. Αλλά δεν τολμούσα. Δεν είχα την πολυτέλεια του χρόνου αλλά ούτε και την τόλμη να διαλέξω μία συνταγή και, σαν να ξεκινούσα ένα καινούργιο άγνωστο ταξίδι, να την ολοκληρώσω. Και τότε ήρθε η καραντίνα και μας έκλεισε στα σπίτια μας, δίνοντάς μας την πολυτέλεια του προσωπικού χρόνου και παράλληλα τη διάθεση να διερευνήσουμε και να τεστάρουμε τις δυνατότητές μας. Και κάπως έτσι μαγειρέψαμε χωρίς να φοβόμαστε… Και όχι μόνο.
Κωδικός 6
Κανείς δεν εκτιμά την ελευθερία του αν δεν τη χάσει πρώτα. Κάπως έτσι έγινε και με τη σχέση μας με τη φύση, τη βόλτα στην παραλία, την άθληση στην εξοχή, το περπάτημα στο βουνό. Μόλις χάσαμε την ευκαιρία να μπορούμε να κάνουμε όλα τα υπόλοιπα στραφήκαμε στο πιο απλό, στο αρχέγονο και παράλληλα στο πιο αναγκαίο: Στην επαφή με την ομορφιά, την ενέργεια και την αισιοδοξία που μας δίνει το να βρισκόμαστε στη φύση. Κάποιοι μετακόμισαν στην επαρχία, άλλοι έκαναν τεράστιους περιπάτους με τα πόδια ή με ποδήλατο, άλλοι έτρεξαν, κολύμπησαν, φύτεψαν κήπους και μπαλκόνια. Αν χρειάζεται ένα και μόνο πράγμα να πάρουμε μαζί μας από τα όσα μάθαμε και κάναμε στο λοκντάουν, όταν η ζωή μας επιστρέψει στους φρενήρεις ρυθμούς της παλιάς μας καθημερινότητας, θα πρέπει να είναι η αγάπη και η σχέση που δημιουργήσαμε με τη φύση.
Σήμερα θα δουλέψω από το σπίτι
Η παραγωγικότητα των όσων δούλεψαν από το σπίτι στη διάρκεια αυτής της χρονιάς, όπου ο κορωνοϊός κυριάρχησε στη ζωή μας, αποδεικνύει ότι – όταν όλα γυρίσουν στους προηγούμενους ρυθμούς και επιστρέψουμε στα γραφεία μας – το να δουλεύουμε έστω κάποιες ημέρες από το σπίτι μπορεί να αποδώσει. Οσο για όλους όσοι νοσταλγήσαμε την κίνηση στον δρόμο προς τη δουλειά αλλά και τη συναναστροφή στο γραφείο με τους συναδέλφους μας, είναι σίγουρο ότι όταν ξαναγυρίσουμε στις προηγούμενες συνθήκες σύντομα θα νοσταλγήσουμε την εργασία από το σπίτι, έστω και περιστασιακά.
Ολοι μαζί στο τραπέζι
Ποιοι εργαζόμενοι είχαν την ευκαιρία να τρώνε με την οικογένειά τους συχνότερα από μία φορά την εβδομάδα ή τις 15 μέρες; Στη διάρκεια της καραντίνας είχαμε περισσότερο χρόνο με όσους κλείνει η πόρτα του σπιτιού μας με αποτέλεσμα να περάσουμε χρόνο μαζί, να μαγειρέψουμε μαζί, να παίξουμε, να τσακωθούμε και σίγουρα να φάμε. Ακόμα κι αν κάποια στιγμή βαρεθήκαμε, πράγμα λογικό και αναμενόμενο, δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε να πάρουμε μαζί μας τη σημασία του χρόνου που περνάμε με τους ανθρώπους μας ακόμα και κάνοντας πράγματα τετριμμένα και αναμενόμενα, όπως το φαγητό στο ίδιο τραπέζι.
Δικαιούμαι να ξαπλώσω στον καναπέ να δω ταινία
Θυμάμαι ότι αφού γέννησα τον πρώτο μου γιο σκέφτηκα ότι πέρασε για μένα ανεπιστρεπτί η – προ παιδιών – ζωή, όπου «δικαιούμουν», χωρίς καμία τύψη, ενοχή ή εκκρεμότητα να ξαπλώσω στον καναπέ του σαλονιού και να απολαύσω μία, δύο ή και περισσότερες ταινίες. Αλλά ακόμα και όσο τα παιδιά μου μεγάλωναν εγώ και πάλι δεν είχα χρόνο…
Μέχρι που τον Μάρτιο του 2020 ξαφνικά ο χρόνος μού χαρίστηκε και αφού τακτοποίησα τα πάντα στο σπίτι μου, έλυσα όσες εκκρεμότητες μπορούσα και τα έβαλα όλα στη θέση τους, χαλάρωσα, αφού δεν μπορούσα να κάνω κι αλλιώς, και… τεμπέλιασα. Ο,τι κι αν σημαίνει η τεμπελιά για τον καθένα μας, όπως το να κοιμηθούμε περισσότερο το πρωί, να απολαύσουμε μία ή και δύο ταινίες, να διαβάσουμε το βιβλίο μας στη μέση της ημέρας, να ακούσουμε μουσική, να φτιάξουμε τα νύχια μας, ακόμα και να κοιτάμε το ταβάνι, αλλά όλα αυτά χωρίς καμία απολύτως τύψη ή ενοχή.
Αυτό το δικαίωμά μας στην τεμπελιά το οποίο έχουμε συνηθίσει να στερούμε από τον εαυτό μας αλλά και από τα παιδιά μας, χρειάζεται να το κρατήσουμε και μετά το λοκντάουν. Οταν η ζωή θα ξαναγίνει βιαστική και όλοι θα «πρέπει να είμαστε συνεχώς απασχολημένοι δημιουργικά και παραγωγικά». Τότε θα έχει αξία να θυμηθούμε ή να μην ξεχάσουμε πόσο χρειαζόμαστε αυτή την ξεκούραση χωρίς ενοχές και εκκρεμότητες να καραδοκούν για να μας ενοχλήσουν όσο εμείς ρεμβάζουμε απολαμβάνοντας τη ζωή, που δυστυχώς ή ευτυχώς δεν είναι τίποτε άλλο από το τώρα.
Τρέμω την ώρα που θα βοηθήσω τα παιδιά μου με το διάβασμα
Πριν τον κορωνοϊό το να βοηθήσω τα παιδιά μου με το διάβασμα μού φαινόταν τόσο δύσκολο όσο οι εξετάσεις για το πανεπιστήμιο. Αυτά να δυσανασχετούν κι εγώ να θυμώνω, να απογοητεύομαι και να απελπίζομαι. Μέχρι που χρειάστηκε όχι απλά να βοηθάω με τα μαθήματα αλλά και να υποκαταστήσω τον δάσκαλό τους κατά κάποιον τρόπο.
Και τότε συνειδητοποίησα ότι για να μπορέσω να τους βοηθήσω πραγματικά χρειαζόταν να κατανοήσω τη θέση τους: Τόσον καιρό μακριά από τους φίλους τους, τον δάσκαλό τους, πίσω από μία οθόνη να προσπαθούν να μάθουν καινούργια πράγματα. Και κάπως έτσι νιώθοντας κατανόηση για τη δύσκολη νέα κατάσταση στην οποία βρίσκονταν τα παιδιά μου αλλά κι εγώ μαζί τους, κατάφερα να τα βοηθήσω ουσιαστικά. Αυτή την κατανόηση θέλω να πάρω μαζί μου μετά το λοκντάουν. Για τα παιδιά μου, για όλους τους φίλους και τους αγαπημένους μου αλλά και για εμένα την ίδια.
Η διαφοροποίηση της μουσικής – η απόλυτη συνταγή επιτυχίας;
Όσο αφήνεις το παρελθόν να σε στοιχειώνει, τόσο λιγότερο θα απολαμβάνεις τη ζωή σου
Τάσος Λειβαδίτης: «Μάθε να αγαπάς αυτούς που δεν πληγώνουν την αγάπη»
Δε κλαίω γιατί είμαι αδύναμος! Κλαίω γιατί είμαι ζωντανός!
Esport
16 February 2022 at 2:24 pm
663101 834901Hi, ich habe Ihre Webseite bei der Suche nach Fernbus Hamburg im Internet gefunden. Schauen Sie doch mal auf meiner Seite vorbei, ich habe dort viele Testberichte zu den aktuellen Windeleimern geschrieben. 793939
nova88
3 March 2022 at 7:51 am
941470 832975When I originally commented I clicked the -Notify me when new surveys are added- checkbox and from now on whenever a comment is added I purchase four emails sticking with the same comment. Perhaps there is by any indicates you might get rid of me from that service? Thanks! 276382
click to read
19 April 2022 at 7:06 pm
476221 178842I like the valuable data you give inside your articles. Ill bookmark your weblog and check again here often. Im quite certain I will learn a lot of new stuff right here! Very good luck for the next! 100189
sbo
29 August 2022 at 12:20 pm
285488 311281IE still is the marketplace chief and a huge portion of other people will omit your excellent writing due to this problem. 142698
sbobet
21 September 2022 at 8:05 am
123492 690984Hmm, I never thought about it that way. I do see your point but I feel a lot of will disagree 18737
Study in Africa
15 December 2022 at 8:08 am
894420 362924Hey there! Excellent post! Please do tell us when we shall see a follow up! 595107
detox
30 March 2023 at 11:03 pm
Thanks for your strategies. One thing really noticed is the fact banks in addition to financial institutions have in mind the spending habits of consumers and also understand that a lot of people max out there their cards around the trips. They sensibly take advantage of this kind of fact and commence flooding a person’s inbox and snail-mail box by using hundreds of no-interest APR card offers immediately after the holiday season concludes. Knowing that if you’re like 98 of American general public, you’ll get at the chance to consolidate card debt and switch balances for 0 interest rates credit cards.
Remington 870 wingmaster
2 April 2023 at 3:36 pm
fantastic points altogether, you simply gained a new reader. What would you suggest about your post that you made a few days ago? Any positive?
salon pos system free
10 April 2023 at 11:20 pm
Hiya, I’m really glad I’ve found this information. Nowadays bloggers publish only about gossips and internet and this is really annoying. A good site with exciting content, this is what I need. Thanks for keeping this web-site, I will be visiting it. Do you do newsletters? Can’t find it.
digital agency nj
14 April 2023 at 10:13 pm
Thank you for this article. I’d personally also like to talk about the fact that it can often be hard while you are in school and merely starting out to create a long history of credit. There are many college students who are just simply trying to pull through and have a good or favourable credit history can occasionally be a difficult point to have.
best white label payment gateway
13 May 2023 at 2:19 pm
Hello There. I found your blog using msn. This is an extremely well written article. I will make sure to bookmark it and return to read more of your useful information. Thanks for the post. I will definitely comeback.
selling credit card processing
14 May 2023 at 6:00 pm
Aw, this was a really nice post. In idea I want to put in writing like this moreover ? taking time and precise effort to make an excellent article? however what can I say? I procrastinate alot and under no circumstances seem to get something done.
selling credit card processing
18 August 2023 at 6:08 pm
I beloved as much as you’ll receive carried out proper here. The cartoon is attractive, your authored subject matter stylish. nonetheless, you command get got an impatience over that you wish be delivering the following. in poor health without a doubt come further until now once more as precisely the similar just about very steadily inside of case you defend this increase.
situs bokep
4 September 2023 at 6:23 am
My spouse and I stumbled over here coming from a different website and thought I might as well check things out. I like what I see so now i’m following you. Look forward to going over your web page yet again.
White label merchant services
16 September 2023 at 11:24 am
You could definitely see your enthusiasm in the work you write. The world hopes for more passionate writers like you who aren’t afraid to say how they believe. Always follow your heart.
casinon utan svensk licens
17 September 2023 at 7:07 am
Thanks for the recommendations you have shared here. Something important I would like to talk about is that laptop or computer memory demands generally rise along with other breakthroughs in the technologies. For instance, any time new generations of processors are introduced to the market, there is certainly usually a similar increase in the dimensions preferences of both the computer memory and hard drive room. This is because the software program operated through these cpus will inevitably increase in power to use the new technology.
Non Woven Bag supplier
18 September 2023 at 5:52 pm
Thanks for your short article. I would love to say that a health insurance specialist also works for the benefit of the particular coordinators of the group insurance plan. The health insurance professional is given an index of benefits wanted by a person or a group coordinator. Such a broker may is try to find individuals or perhaps coordinators which usually best fit those wants. Then he provides his suggestions and if all sides agree, this broker formulates a binding agreement between the two parties.
fiserv iso partnership
18 September 2023 at 7:55 pm
very nice put up, i certainly love this web site, keep on it
starting a credit card processing company
21 September 2023 at 12:39 am
Thanks for the diverse tips provided on this blog site. I have noticed that many insurance agencies offer shoppers generous reductions if they favor to insure a few cars with them. A significant quantity of households have several automobiles these days, in particular those with more mature teenage youngsters still living at home, as well as the savings on policies may soon mount up. So it pays to look for a bargain.
Minoo Welding Gun
23 September 2023 at 8:56 pm
Valuable info. Lucky me I found your site by accident, and I am shocked why this accident did not happened earlier! I bookmarked it.
Fortnite hacks
24 September 2023 at 6:16 pm
Hey there just wanted to give you a quick heads up. The words in your content seem to be running off the screen in Internet explorer. I’m not sure if this is a format issue or something to do with internet browser compatibility but I thought I’d post to let you know. The design look great though! Hope you get the problem resolved soon. Thanks
white label payment solutions
25 September 2023 at 6:53 pm
Hmm it seems like your website ate my first comment (it was super long) so I guess I’ll just sum it up what I submitted and say, I’m thoroughly enjoying your blog. I as well am an aspiring blog writer but I’m still new to everything. Do you have any tips for newbie blog writers? I’d really appreciate it.
film porno
27 September 2023 at 5:16 pm
Thanks for your write-up. One other thing is individual American states have their unique laws which affect people, which makes it very hard for the the nation’s lawmakers to come up with a fresh set of guidelines concerning home foreclosure on property owners. The problem is that a state features own legal guidelines which may have impact in an unwanted manner with regards to foreclosure plans.
จีคลับ
28 September 2023 at 12:53 am
It?s onerous to seek out educated individuals on this topic, however you sound like you already know what you?re speaking about! Thanks
link bokep
30 September 2023 at 1:59 am
https://janpakshtoday.com/18-मई-तक-सख्ती-के-साथ-पूरे-प्र
nick difrancesco
1 October 2023 at 6:36 am
Howdy very cool web site!! Guy .. Excellent .. Amazing .. I will bookmark your web site and take the feeds additionally?I’m glad to find so many useful info here within the put up, we need develop more strategies on this regard, thank you for sharing. . . . . .
new orleans stripper
2 October 2023 at 12:58 am
This is undoubtedly one of the best articles I’ve read on this topic! The author’s comprehensive knowledge and passion for the subject are apparent in every paragraph. I’m so thankful for finding this piece as it has enhanced my comprehension and stimulated my curiosity even further. Thank you, author, for taking the time to produce such a phenomenal article!
kitchen cabinet cayman
2 October 2023 at 2:43 am
https://scoutdoorpress.com/late-summer-drops/
how to become a credit card processing company
4 October 2023 at 8:19 am
I have figured out some essential things through your blog post. One other point I would like to say is that there are various games out there designed particularly for preschool age little ones. They involve pattern acknowledgement, colors, pets, and shapes. These commonly focus on familiarization as opposed to memorization. This keeps a child occupied without sensing like they are studying. Thanks
how to start a merchant services company
5 October 2023 at 4:21 pm
I acquired more something totally new on this weight-loss issue. One particular issue is that good nutrition is vital whenever dieting. An enormous reduction in junk food, sugary food items, fried foods, sweet foods, pork, and white flour products could be necessary. Retaining wastes unwanted organisms, and harmful toxins may prevent objectives for losing fat. While certain drugs for the short term solve the matter, the unpleasant side effects are certainly not worth it, and in addition they never provide more than a short-term solution. It can be a known fact that 95 of diet plans fail. Many thanks for sharing your notions on this blog site.
mawartoto
8 October 2023 at 9:17 am
I know this if off topic but I’m looking into starting my own blog and was wondering what all is required to get setup? I’m assuming having a blog like yours would cost a pretty penny? I’m not very web savvy so I’m not 100 certain. Any suggestions or advice would be greatly appreciated. Thanks
mbncard iso agent program
8 October 2023 at 4:23 pm
I beloved as much as you will obtain performed proper here. The sketch is attractive, your authored material stylish. nevertheless, you command get got an nervousness over that you would like be turning in the following. sick indisputably come further formerly again since exactly the similar just about very regularly inside case you shield this hike.
how to start an iso
10 October 2023 at 11:22 am
Aw, this was a really nice post. In thought I wish to put in writing like this additionally ? taking time and actual effort to make a very good article? but what can I say? I procrastinate alot and by no means seem to get one thing done.
start a merchant services company
11 October 2023 at 12:48 pm
Nice read, I just passed this onto a colleague who was doing some research on that. And he just bought me lunch as I found it for him smile Thus let me rephrase that: Thank you for lunch!
first data ISO Program
13 October 2023 at 11:15 pm
I’m in awe of the author’s capability to make intricate concepts accessible to readers of all backgrounds. This article is a testament to her expertise and dedication to providing valuable insights. Thank you, author, for creating such an engaging and insightful piece. It has been an unforgettable experience to read!
advertisement poster
14 October 2023 at 1:29 am
http://www.factorytinsigns.com is 100 Trusted Global Metal Vintage Tin Signs Online Shop. We have been selling art and décor online worldwide since 2008, started in Sydney, Australia. 2000+ Tin Beer Signs, Outdoor Metal Wall Art, Business Tin Signs, Vintage Metal Signs to choose from, 100 Premium Quality Artwork, Up-to 40 OFF Sale Store-wide.
medyum
20 October 2023 at 12:18 am
Merhaba Ben Haluk Hoca, Aslen Irak Asıllı Arap Hüseyin Efendinin Torunuyum. Yaklaşık İse 40 Yıldır Havas Ve Hüddam İlmi Üzerinde Sizlere 100 Sonuç Veren Garantili Çalışmalar Hazırlamaktayım, 1964 Yılında Irak’ın Basra Şehrinde Doğdum, Dedem Arap Hüseyin Efendiden El Aldım Ve Sizlere 1990 lı Yıllardan Bu Yana Medyum Hocalık Konularında Hizmet Veriyorum, 100 Sonuç Vermiş Olduğum Çalışmalar İse, Giden Eşleri Sevgilileri Geri Getirme, Aşk Bağlama, Aşık Etme, Kısmet Açma, Büyü Bozma Konularında Garantili Sonuçlar Veriyorum, Başta Almanya Fransa Hollanda Olmak Üzere Dünyanın Neresinde Olursanız Olun Hiç Çekinmeden Benimle İletişim Kurabilirsiniz.
인천출장마사지
20 October 2023 at 3:47 am
Hello, you used to write magnificent, but the last several posts have been kinda boring? I miss your tremendous writings. Past few posts are just a little out of track! come on!
Almanya medyum hoca
20 October 2023 at 11:27 pm
Almanya’nın en iyi güvenilir medyumunun tüm sosyal medya hesaplarını sizlere paylaşıyoruz, güvenin ve kalitelin tek adresi olan medyum haluk hoca 40 yıllık uzmanlığı ile sizlerle.
wargabet
22 October 2023 at 12:50 pm
An impressive share, I just given this onto a colleague who was doing a little analysis on this. And he in actual fact purchased me breakfast as a result of I discovered it for him.. smile. So let me reword that: Thnx for the deal with! However yeah Thnkx for spending the time to debate this, I feel strongly about it and love studying more on this topic. If potential, as you turn into expertise, would you mind updating your blog with more details? It’s extremely helpful for me. Big thumb up for this blog post!
제주출장안마
2 November 2023 at 5:24 pm
https://social-medialink.com/story1164488/not-known-facts-about-healthy-massage-los-angeles
fraudulent business
2 December 2023 at 9:24 am
nick.difrancesco@purwell.com
fuck meat
4 December 2023 at 8:53 am
https://www.twilio.com/
인천출장안마
29 December 2023 at 12:02 pm
This article resonated with me on a personal level. Your ability to emotionally connect with your audience is truly commendable. Your words are not only informative but also heartwarming. Thank you for sharing your insights.
서울출장샵
29 December 2023 at 4:39 pm
Your blog is a true gem in the vast expanse of the online world. Your consistent delivery of high-quality content is truly commendable. Thank you for consistently going above and beyond in providing valuable insights. Keep up the fantastic work!
서울출장마사지
29 December 2023 at 4:45 pm
I must commend your talent for simplifying complex topics. Your ability to convey intricate ideas in such a relatable way is admirable. You’ve made learning enjoyable and accessible for many, and I appreciate that.
인천출장샵
29 December 2023 at 4:54 pm
I wanted to take a moment to express my gratitude for the wealth of invaluable information you consistently provide in your articles. Your blog has become my go-to resource, and I consistently emerge with new knowledge and fresh perspectives. I’m eagerly looking forward to continuing my learning journey through your future posts.
인천출장샵
29 December 2023 at 5:05 pm
Your writing style effortlessly draws me in, and I find it nearly impossible to stop reading until I’ve reached the end of your articles. Your ability to make complex subjects engaging is indeed a rare gift. Thank you for sharing your expertise!
인천출장마사지
30 December 2023 at 12:26 pm
I must applaud your talent for simplifying complex topics. Your ability to convey intricate ideas in such a relatable manner is admirable. You’ve made learning enjoyable and accessible for many, and I deeply appreciate that.
출장안마
30 December 2023 at 7:31 pm
Your positivity and enthusiasm are truly infectious! This article brightened my day and left me feeling inspired. Thank you for sharing your uplifting message and spreading positivity to your readers.
인천출장샵
30 December 2023 at 7:49 pm
This article is a real game-changer! Your practical tips and well-thought-out suggestions are incredibly valuable. I can’t wait to put them into action. Thank you for not only sharing your expertise but also making it accessible and easy to implement.
인천출장마사지
30 December 2023 at 8:06 pm
I wanted to take a moment to express my gratitude for the wealth of invaluable information you consistently provide in your articles. Your blog has become my go-to resource, and I consistently emerge with new knowledge and fresh perspectives. I’m eagerly looking forward to continuing my learning journey through your future posts.
출장안마
1 January 2024 at 10:12 am
This article is a true game-changer! Your practical tips and well-thought-out suggestions hold incredible value. I’m eagerly anticipating implementing them. Thank you not only for sharing your expertise but also for making it accessible and easy to apply.
서울출장샵
4 January 2024 at 2:45 am
Your blog has rapidly become my trusted source of inspiration and knowledge. I genuinely appreciate the effort you invest in crafting each article. Your dedication to delivering high-quality content is apparent, and I eagerly await every new post.
인천출장안마
4 January 2024 at 2:58 am
I couldn’t agree more with the insightful points you’ve made in this article. Your depth of knowledge on the subject is evident, and your unique perspective adds an invaluable layer to the discussion. This is a must-read for anyone interested in this topic.
서울출장마사지
4 January 2024 at 3:01 am
Your passion and dedication to your craft radiate through every article. Your positive energy is infectious, and it’s evident that you genuinely care about your readers’ experience. Your blog brightens my day!
출장샵
5 January 2024 at 12:51 pm
Your storytelling prowess is nothing short of extraordinary. Reading this article felt like embarking on an adventure of its own. The vivid descriptions and engaging narrative transported me, and I eagerly await to see where your next story takes us. Thank you for sharing your experiences in such a captivating manner.
인천출장마사지
5 January 2024 at 12:53 pm
Your dedication to sharing knowledge is unmistakable, and your writing style is captivating. Your articles are a pleasure to read, and I consistently come away feeling enriched. Thank you for being a dependable source of inspiration and information.
출장안마
5 January 2024 at 12:59 pm
Your writing style effortlessly draws me in, and I find it nearly impossible to stop reading until I’ve reached the end of your articles. Your ability to make complex subjects engaging is indeed a rare gift. Thank you for sharing your expertise!
서울출장샵
6 January 2024 at 4:59 pm
Your blog has quickly become my trusted source of inspiration and knowledge. I genuinely appreciate the effort you put into crafting each article. Your dedication to delivering high-quality content is evident, and I look forward to every new post.
서울출장안마
6 January 2024 at 5:16 pm
Your blog has rapidly become my trusted source of inspiration and knowledge. I genuinely appreciate the effort you invest in crafting each article. Your dedication to delivering high-quality content is apparent, and I eagerly await every new post.
출장마사지
6 January 2024 at 5:56 pm
I simply wanted to convey how much I’ve gleaned from this article. Your meticulous research and clear explanations make the information accessible to all readers. It’s abundantly clear that you’re committed to providing valuable content.
서울출장안마
7 January 2024 at 9:57 pm
Your unique approach to addressing challenging subjects is like a breath of fresh air. Your articles stand out with their clarity and grace, making them a pure joy to read. Your blog has now become my go-to source for insightful content.
출장마사지
7 January 2024 at 10:32 pm
I am continually impressed by your ability to delve into subjects with grace and clarity. Your articles are both informative and enjoyable to read, a rare combination. Your blog is a valuable resource, and I am sincerely grateful for it.
서울출장샵
9 January 2024 at 2:51 am
Your blog has rapidly become my trusted source of inspiration and knowledge. I genuinely appreciate the effort you invest in crafting each article. Your dedication to delivering high-quality content is apparent, and I eagerly await every new post.
인천출장안마
1 February 2024 at 12:30 pm
This article resonated with me on a personal level. Your ability to connect with your audience emotionally is commendable. Your words are not only informative but also heartwarming. Thank you for sharing your insights.
인천출장마사지
2 February 2024 at 2:47 pm
Your unique approach to addressing challenging subjects is like a breath of fresh air. Your articles stand out with their clarity and grace, making them a pure joy to read. Your blog has now become my go-to source for insightful content.
인천출장마사지
1 March 2024 at 3:17 pm
I couldn’t agree more with the insightful points you’ve articulated in this article. Your profound knowledge on the subject is evident, and your unique perspective adds an invaluable dimension to the discourse. This is a must-read for anyone interested in this topic.
인천출장샵
13 March 2024 at 12:45 pm
I wanted to take a moment to express my gratitude for the wealth of invaluable information you consistently provide in your articles. Your blog has become my go-to resource, and I consistently emerge with new knowledge and fresh perspectives. I’m eagerly looking forward to continuing my learning journey through your future posts.
출장마사지
13 March 2024 at 1:51 pm
Your storytelling prowess is nothing short of extraordinary. Reading this article felt like embarking on an adventure of its own. The vivid descriptions and engaging narrative transported me, and I eagerly await to see where your next story takes us. Thank you for sharing your experiences in such a captivating manner.
서울출장샵
13 March 2024 at 1:57 pm
I just wanted to express how much I’ve learned from this article. Your meticulous research and clear explanations make the information accessible to all readers. It’s evident that you’re dedicated to providing valuable content.
서울출장샵
14 March 2024 at 2:15 pm
Your dedication to sharing knowledge is unmistakable, and your writing style is captivating. Your articles are a pleasure to read, and I consistently come away feeling enriched. Thank you for being a dependable source of inspiration and information.
서울출장마사지
15 March 2024 at 3:53 pm
I couldn’t agree more with the insightful points you’ve made in this article. Your depth of knowledge on the subject is evident, and your unique perspective adds an invaluable layer to the discussion. This is a must-read for anyone interested in this topic.