stevy14-600x443

Της Στεύης Τσούτση.

Ο θυμός είναι πάθος. Είναι συναίσθημα που σε κατακλύζει, βάφοντας κόκκινο κάθε τι που υπάρχει στο οπτικό σου πεδίο.
Ο θυμός είναι φθορά. Φθείρει ψυχολογίες, ανθρώπινες σχέσεις και φυσικά συναισθήματα.

Καθημερινά βλέπω τις αντιδράσεις του κόσμου. Γνωστών κι αγνώστων. Στο δρόμο, τη δουλειά, τη διασκέδαση.

Μοιάζουμε όλοι- προφανώς δεν εξαιρώ τον εαυτό μου- με χορδές τεντωμένες, έτοιμες ανά πάσα ώρα και στιγμή να εξακοντίσουν τα βέλη τους, προς κάθε κατεύθυνση.

Σήμερα το πρωί, οδηγός κατέβηκε από το αμάξι του στο φανάρι και πλάκωσε στο ξύλο ένα μηχανόβιο, που είχε απλά το “θράσος” να κορνάρει για να περάσει. Και άδικο είχε και ξέσπασε σ’έναν αθώο άνθρωπο, ρίχνοντάς τον κυριολεκτικά από τη μηχανή του.
Τις προάλλες στο μετρό, δύο κυρίες διαπληκτίστηκαν άσχημα, όταν προσπάθησαν να καθίσουν στο ίδιο κάθισμα ταυτόχρονα. Το ότι βρέθηκαν η μία στην αγκαλιά της άλλης, στην ουσία, γέννησε έναν ομηρικό καυγά αντί για ακατάσχετα γέλια. Δε θέλω να σκεφτώ το πλήθος των καυγάδων που παρακολούθησα ως θεατής ή πήρα μέρος τον τελευταίο καιρό.

Καυγάδες που μαρτυρούν το πόσο ο ανθρώπινος ψυχισμός βρίσκεται στα όριά του. Ίσως βαρεθήκατε ν’ακούτε για την Κρίση και την επίδρασή της στη ζωή μας. Μα το ότι την αρνούμαστε, δε σημαίνει πως δεν υπάρχει και δε μας κυνηγά. Άνθρωποι προβληματισμένοι, ζορισμένοι, εξαθλιωμένοι, δεν έχουν τις ψυχικές αντοχές που είχαν κάποτε. Συσσωρεύουν αρνητικά συναισθήματα, από τη δουλειά, την οικογένεια, τις διαπροσωπικές τους σχέσεις και ξεσπούν. Στον εαυτό τους ή στους άλλους, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Βλέπετε, όπως έλεγε κι ο Βούδας,

“Το να κρατάς το θυμό μέσα σου είναι σαν να αρπάζεις ένα καυτό κάρβουνο με την πρόθεση να το πετάξεις σε κάποιον άλλο. Αλλά τελικά εσύ είσαι αυτός που καίγεται”.

Ένας θυμωμένος άνθρωπος, είναι κάποιος που απαρνείται στην ουσία τον εαυτό του. Αφήνεται να καταβληθεί από τις περιστάσεις και καταφεύγει σε εξάρσεις καταδικαστικές.

Γιατί ο θυμός, είναι η αντίδραση που αυτόματα συνοδεύεται με την απώλεια του προσωπικού δικαίου.

Ένας άνθρωπος, αν νιώσει αδικημένος, προσβεβλημένος ή υποτιμημένος, οφείλει να διεκδικήσει το δίκαιό του πολιτισμένα. Αφήνοντας το θυμό του να τον κυριεύσει, έχει μεγάλες πιθανότητες, για να μη μιλήσω για ατράνταχτη βεβαιότητα, αυτό το δίκαιο να το χάσει.

Η φύση επέλεξε το ανθρώπινο είδος να εξελιχθεί, να αναπτύξει τα κέντρα της ομιλίας και του νου και να ζήσει σε πολιτισμένες κοινωνίες. Αν δεν ήμασταν ικανοί για κάτι τέτοιο, θα βρισκόμασταν ακόμη να σκαλίζουμε σπήλαια ή να σκαρφαλώνουμε στα δέντρα. Ν’αποκεφαλίζουμε όσους μας παίρνουν την τροφή και να γδέρνουμε όσους μας αδικούν. Άναρθρα και πρωτόγονα.

Δεν υπάρχει λοιπόν το “δεν μπορώ να ελέγξω το θυμό μου”. Υπάρχει μόνο “Δε θέλω”.
Κι εγώ αυτό το “δε θέλω” δεν μπορώ να το χωνέψω. Και σας μιλά ένας άνθρωπος που πάσχοντας από διαταραχή του θυροειδούς, έχει να παλέψει με τις κυκλοθυμίες του.

Ο θυμός φθείρει τις σχέσεις μας, τον αυτοσεβασμό μας -γιατί κάποια στιγμή το κόκκινο ξεθωριάζει και βλέπουμε με ψυχρό βλέμμα τι έχουμε κάνει- και τη δημόσιά μας εικόνα. Πάνω από όλα όμως, φθείρει την υγεία μας.

Από την αρχαιότητα ακόμη, ο Ιπποκράτης (460-377 π.χ.) υποστήριζε ότι οι συγκινήσεις – που είναι άμεσα συνδεδεμένες με τα συναισθήματα- επιδρούν στις λειτουργίες του σώματος αλλά και είναι αφετηρία έναρξης πολλών ασθενειών. Χρησιμοποίησε τους σφυγμούς της καρδιάς και τον ιδρώτα για να δείξει πως κάθε μέρος του σώματος αντιδρά στην ντροπή, το φόβο, το θυμό. Από την αρχαιότητα λοιπόν, αλλά και με σύγχρονες έρευνες έχει φανεί πως ο πολύς θυμός μπορεί να σκοτώσει.

Πρέπει να μάθουμε λοιπόν να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας. Να μάθουμε να επιβαλλόμαστε σε κάθε τι που απειλεί να μας φέρει εκτός εαυτού. Διαχείριση θυμού λέγεται και σε ακραίες περιπτώσεις δεν είναι κακή η συμβουλή κάποιου ειδικού. Άλλωστε το να συμβουλευτούμε έναν ψυχολόγο, δε μας καθιστά τρελούς. Αντίθετα μάλιστα, μας κατατάσσει στην κατηγορία των πλήρως συνειδητοποιημένων ανθρώπων, που γνωρίζοντας τα προβλήματα τους και την αδυναμία να τα αντιμετωπίσουν, αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα ενός ειδικού.

Πρώτα πρέπει όμως να εντοπίσουμε την αιτία του θυμού. Η συνειδητοποίηση, είναι η αρχή της λύσης. Τι μας φταίει; Για ποιό λόγο τείνουμε ν’αντιδράσουμε έντονα; Γιατί ξεσπάμε;

Εν συνεχεία, οφείλουμε να αναλογιστούμε τις συνέπειες του θυμού μας. Γιατί καλό το ξέσπασμα, αλλά όταν ηρεμήσει η τρικυμία, πρέπει να κάνουμε κι απολογισμό ζημιών. Και κατά περιπτώσεις, αυτές μπορεί να είναι ανυπολόγιστες.

Το παν είναι η θέληση. Κι ο άνθρωπος που αναγνωρίζει το πρόβλημά του και θέλει να το καταπολεμήσει, το καταφέρνει.
Είτε με βοήθεια ειδικού, είτε με μόνο αρωγό το πείσμα και την επιθυμία του για αυτοβελτίωση. Ακόμη και το να σκέφτεσαι διπλά πριν ξεστομίσεις κάποια φράση, το παιδιάστικο μέτρημα μέχρι το δέκα πριν απαντήσεις σε κάποια “πρόκληση” για το θυμικό σου ή η εφαρμογή της λαϊκής ρήσης περί αναμονής του νυχτερινού θυμού, για το πρωί, μπορούν να βοηθήσουν.

Όλα είναι στο μυαλό και τα πάντα μπορούμε να τα καταπολεμήσουμε. Απλά να θυμάστε κάτι. Άσχημος ο θυμός, αλλά ακόμη χειρότερη η απάθεια. Τα άκρα, άλλωστε,είναι πάντα καταδικαστέα. Το ότι επιθυμούμε να μη θυμώνουμε, δε σημαίνει ότι θα πρέπει να υψώσουμε ένα ηρωικό τείχος αδιαφορίας. Διεκδικούμε ό,τι μας ανήκει, υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας και το δίκιο μας, αλλά με το σωστό τρόπο. Εκεί κρύβεται η νίκη. Νίκη απέναντι σε όσους επιθυμούν να μας βλάψουν μα κυρίως απέναντι στο φθοροποιό, ευέξαπτό μας εαυτό.

Πηγή